- Chỉ 11 trong số 24 cơ quan liên bang lớn nhất có kế hoạch đóng cửa công khai.
- Chính quyền Trump đe dọa sa thải hàng loạt nhân viên liên bang nếu shutdown xảy ra.
- Đảng Cộng hòa và Dân chủ tiếp tục bế tắc trong dự luật ngân sách.
Kế hoạch đóng cửa chính phủ và nguy cơ sa thải hàng loạt
Vào thứ Hai, chính quyền của Tổng thống Donald Trump bắt đầu công bố chi tiết kế hoạch về các dịch vụ sẽ bị tạm ngưng nếu chính phủ liên bang đóng cửa trong tuần này, theo đó Bộ Y tế Hoa Kỳ dự kiến cho 41% lực lượng lao động của mình tạm nghỉ việc.
Việc đóng cửa sắp tới sẽ khác với các lần đóng cửa chính phủ trước đây, bởi chính quyền đã đe dọa sẽ sa thải hàng loạt nhân viên liên bang, đồng thời nói thêm rằng họ có thể tận dụng việc ngưng cấp vốn để thu hẹp quy mô bộ máy chính phủ liên bang. Trong một bản ghi nhớ vào thứ Hai, Văn phòng Quản lý Nhân sự cho biết, mặc dù việc đào tạo và tuyển dụng nhân viên liên bang mới không được phép theo luật quy định về các hoạt động trong thời gian đóng cửa, nhưng những nhân viên phụ trách giám sát các vụ sa thải sẽ tiếp tục làm việc. Khác với các lần đóng cửa trước, theo OPM, các nhân viên liên bang bị tạm nghỉ việc cũng sẽ được phép sử dụng máy tính do chính phủ cấp để kiểm tra thông báo sa thải trong email của họ.
Thượng nghị sĩ Gary Peters từ Michigan, thành viên cấp cao của đảng Dân chủ trong ủy ban Thượng viện giám sát hoạt động đóng cửa, cho biết trong một bức thư gửi chính quyền: "Kế hoạch gây sốc này đe dọa gây ra thiệt hại lâu dài cho đất nước và sự an toàn của người dân Mỹ bằng cách sa thải hàng loạt các công chức chuyên môn, phi đảng phái và thậm chí có khả năng loại bỏ các cơ quan chính phủ". Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Hoa Kỳ cho biết sẽ không tiếp nhận bệnh nhân mới cho các nghiên cứu lâm sàng và hạn chế các thông tin liên lạc về sức khỏe đến công chúng nếu chính phủ đóng cửa. Bộ Lao động Hoa Kỳ cho biết sẽ đình chỉ việc công bố các dữ liệu kinh tế trong thời gian đóng cửa, bao gồm cả báo cáo việc làm hàng tháng cho tháng Chín vốn được theo dõi sát sao.
Đảng Cộng hòa, hiện kiểm soát cả hai viện của Quốc hội, và đảng Dân chủ - phe thiểu số, vẫn chưa đạt được thỏa thuận về một dự luật ngân sách tạm thời để ngăn chặn việc đóng cửa vào thứ Tư. Các nhà lãnh đạo Quốc hội dự kiến sẽ gặp ông Trump vào thứ Hai.
Nhà Trắng đã không phản hồi ngay lập tức trước yêu cầu bình luận.
Kế hoạch ứng phó và tác động kinh tế từ nguy cơ đóng cửa chính phủ Mỹ
Các hoạt động trong thời gian đóng cửa được quy định bởi một đạo luật từ thế kỷ 19, cấm các hoạt động của chính phủ liên bang ở những khu vực không được Quốc hội phê chuẩn ngân sách. Có một số ngoại lệ nhất định, chẳng hạn như vì mục đích an ninh quốc gia và để bảo vệ tính mạng, tài sản. Các phúc lợi quan trọng của chính phủ được chi trả bằng các khoản chi bắt buộc, như các khoản thanh toán An sinh Xã hội cho người cao tuổi và quyền tiếp cận chăm sóc sức khỏe thông qua Medicare và Medicaid, sẽ không bị ảnh hưởng. Các khoản vay sinh viên liên bang và trợ cấp Pell cho sinh viên có hoàn cảnh khó khăn về tài chính cũng sẽ tiếp tục.
Trong những năm trước, kế hoạch ứng phó với việc đóng cửa của các cơ quan liên bang được công bố cho công chúng và Quốc hội nhiều tuần trước khi ngân sách hết hạn, nhưng năm nay nhiều bộ đã công bố kế hoạch của họ trong vòng 24 giờ qua.
Bộ Lao động cho biết trong kế hoạch của mình rằng Cục Thống kê Lao động "sẽ đình chỉ mọi hoạt động" và các dữ liệu kinh tế theo lịch trình trong thời gian ngưng cấp vốn sẽ không được công bố.
Một số kế hoạch được công bố khác tương tự như các kế hoạch đóng cửa từ các chính quyền trước đây. Tuy nhiên, dữ liệu về nhân sự được đưa vào cho thấy tác động từ các đợt cho thôi việc, sa thải và đề nghị nghỉ hưu sớm của chính quyền Trump. Theo các kế hoạch này, Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh hiện có ít hơn khoảng 12.000 nhân viên toàn thời gian so với năm ngoái và Bộ Giáo dục có ít hơn khoảng 1.700 nhân viên so với năm 2024. Bộ Cựu chiến binh cho biết các phúc lợi và chăm sóc y tế sẽ tiếp tục trong trường hợp đóng cửa, nhưng các hoạt động bảo trì tại các nghĩa trang sẽ ngừng lại.
Sở Thuế vụ sẽ tiếp tục hoạt động và biên chế đầy đủ nhờ khoản ngân sách bổ sung còn lại từ Đạo luật Giảm lạm phát được ký bởi cựu Tổng thống Joe Biden. Đây là một lợi thế bất ngờ cho chính quyền Trump, bất chấp việc các nhà lập pháp Đảng Cộng hòa chỉ trích việc tăng ngân sách cho hoạt động và dịch vụ thực thi thuế.
Theo một tuyên bố đăng vào chiều thứ Hai, Cục Phân tích Kinh tế, cơ quan chịu trách nhiệm tính toán số liệu GDP của Hoa Kỳ, sẽ tạm dừng việc công bố dữ liệu kinh tế nếu chính phủ đóng cửa.
