- Liên minh châu Âu (EU) đã đồng ý mức thuế 15% đối với phần lớn hàng xuất khẩu sang Mỹ, trong khi mức thuế trung bình của EU đối với hàng hóa Mỹ dự kiến sẽ giảm xuống dưới 1% khi thỏa thuận có hiệu lực.
- Karin Karlsbro thuộc Ủy ban Thương mại của Nghị viện châu Âu, cho rằng các nguyên tắc thương mại tự do đã tạo nền tảng cho sự thịnh vượng xuyên Đại Tây Dương kể từ sau Thế chiến II đang bị dỡ bỏ một cách có hệ thống
- Thủ tướng Đức Friedrich Merz thì khẳng định rằng “nền kinh tế Đức sẽ chịu tổn thất đáng kể từ các mức thuế này”.
- Một quan chức EU cho biết việc đạt được sự đồng thuận về văn bản pháp lý của thỏa thuận có thể mất nhiều thời gian.
Phản ứng của thị trường và ý kiến trái chiều của các thành viên EU với thỏa thuận thương mại
Liên minh châu Âu đã tránh được một cuộc chiến thương mại tiềm tàng với Mỹ trong tuần này, nhưng các thị trường và ngày càng nhiều ý kiến chỉ trích đã xóa tan hy vọng ban đầu rằng thỏa thuận sẽ mang lại sự ổn định cho quan hệ xuyên Đại Tây Dương.
Đồng euro đã giảm mạnh nhất trong hơn hai tháng so với đồng đô la vào thứ Hai, lao dốc hơn 1%. Điều này xảy ra sau khi đồng tiền chung từng tăng vọt lên mức gần cao nhất trong ba năm vào tuần trước nhờ kỳ vọng về một thỏa thuận với Mỹ.
Cuối tuần qua, Liên minh châu Âu đã đồng ý chấp nhận mức thuế 15% đối với phần lớn hàng xuất khẩu của mình, trong khi mức thuế trung bình của khối này đối với hàng hóa Mỹ sẽ giảm xuống dưới 1% khi thỏa thuận có hiệu lực. Brussels cũng cho biết sẽ mua 750 tỷ USD sản phẩm năng lượng của Mỹ và đầu tư thêm 600 tỷ USD vào nền kinh tế Mỹ.
“Các nguyên tắc thương mại tự do - nền tảng cho sự thịnh vượng xuyên Đại Tây Dương kể từ sau Thế chiến thứ hai - đang bị tháo dỡ một cách có hệ thống,” bà Karin Karlsbro, thành viên Ủy ban Thương mại của Nghị viện châu Âu người Thụy Điển, tuyên bố. “Nguy cơ châu Âu bị gạt ra bên lề về mặt kinh tế và chính trị ngày càng gia tăng với mỗi nhượng bộ được đưa ra.”
Thủ tướng Đức Friedrich Merz, người ban đầu hoan nghênh thỏa thuận vì đã “thành công” trong việc tránh được một cuộc xung đột thương mại và giúp EU bảo vệ các lợi ích của mình, dường như đã thay đổi quan điểm và trở nên không còn mặn mà với thỏa thuận này.
“Nền kinh tế Đức sẽ chịu tổn thất nghiêm trọng từ các mức thuế này,” ông nói với các phóng viên hôm thứ Hai. “Tôi khá chắc chắn rằng điều này sẽ không chỉ giới hạn ở Đức và châu Âu. Chúng ta cũng sẽ thấy hậu quả của chính sách thương mại này tại nước Mỹ.”
Thủ tướng Pháp Francois Bayrou cũng chỉ trích mạnh mẽ, viết trên mạng xã hội: “Thật là một ngày đen tối khi một liên minh của những dân tộc tự do, đoàn kết để khẳng định các giá trị và bảo vệ lợi ích của mình, lại chọn con đường khuất phục.”
Liên minh châu Âu (EU) và Hoa Kỳ sẽ tìm cách đạt được một tuyên bố chung
Liên minh châu Âu (EU) và Hoa Kỳ sẽ tìm cách đạt được một tuyên bố chung không có tính ràng buộc pháp lý vào ngày 1 tháng 8, nhằm mở rộng một số yếu tố đã được đàm phán trong cuối tuần qua, theo một quan chức cấp cao của EU. Khi tuyên bố này được hoàn tất, Hoa Kỳ sẽ bắt đầu hạ thuế đối với một số lĩnh vực cụ thể, đặc biệt là ô tô và phụ tùng ô tô - hiện đang phải chịu mức thuế lên tới 27,5%.
Quan chức EU cũng cho biết việc đạt được đồng thuận đối với văn bản pháp lý có thể mất nhiều thời gian; nhiều hiệp định thương mại thường đòi hỏi nhiều năm đàm phán. EU sẽ không bắt đầu thực hiện các điều khoản đã đồng ý - chẳng hạn như giảm thuế đối với hàng hóa Mỹ - cho đến khi văn bản pháp lý này được phê duyệt.
“Thỏa thuận này có thể loại bỏ một số rủi ro tiêu cực lớn, nhưng lại thiếu chi tiết, điều này sẽ cần được giải quyết trong những tuần tới, làm gia tăng khả năng biến động mới,” Oliver Rakau - kinh tế trưởng Đức tại Oxford Economics cho biết. “Mức độ bất định có khả năng vẫn sẽ ở mức cao.”
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen cho biết Hoa Kỳ đã đồng ý song phương hạ thuế xuống 0% đối với một số sản phẩm chiến lược, bao gồm máy bay và các bộ phận linh kiện, một số loại thuốc generic, thiết bị bán dẫn và một số sản phẩm nông nghiệp.
Những sự đối lập cố hữu
Một điểm vướng mắc tiềm tàng trong quá trình đàm phán là vấn đề xuất khẩu kim loại của EU, hiện đang chịu mức thuế 50%. Theo một quan chức EU, EU đang thúc đẩy thiết lập hạn ngạch đối với kim loại, qua đó sẽ giảm thuế cho một khối lượng hàng hóa nhất định, trong khi phần vượt quá hạn ngạch đó sẽ vẫn chịu mức thuế 50%.
“Vẫn còn nhiều điều chưa chắc chắn liên quan đến mọi chi tiết về ngành công nghiệp thép châu Âu,” Axel Eggert, Tổng giám đốc Hiệp hội Thép châu Âu, cho biết.
Các cuộc thảo luận vẫn đang diễn ra về việc liệu một số mặt hàng như rượu vang và rượu mạnh có được miễn áp mức thuế 15% hay không, theo vị quan chức EU.
Một vấn đề tiềm tàng khác là cam kết của EU sẽ mua 750 tỷ USD năng lượng từ Mỹ trong vòng ba năm - một phần then chốt để đảm bảo thỏa thuận được thông qua. Tuy nhiên, khó có thể thấy EU đạt được dòng nhập khẩu tham vọng như vậy trong thời gian ngắn như thế.
Tổng kim ngạch nhập khẩu năng lượng từ Mỹ của EU năm ngoái chưa đến 80 tỷ USD, thấp hơn rất nhiều so với lời hứa mà Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen đã đưa ra với ông Trump. Tổng xuất khẩu năng lượng của Mỹ trong năm 2024 chỉ đạt hơn 330 tỷ USD.
>> Xem thêm: Mỹ và Trung Quốc sẽ khởi động các cuộc đàm phán mới nhằm gia hạn thỏa thuận đình chiến thuế quan