ICC ban hành lệnh bắt giữ Netanyahu và Gallant, lệnh bắt giữ cũng được ban hành đối với viên chức Hamas mà Israel cho biết là đã tử vong. Động thái này gây phẫn nộ ở Israel tuy nhiên lại nhận được sự tán thành từ phía Hamas. Người dân Gaza hy vọng những nghi phạm người Israel sẽ phải đối mặt với sự trừng phạt của pháp luật.
ICC ban hành lệnh bắt giữ Netanyahu và Gallant
Ngày 21-11, Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) đã ban hành lệnh bắt giữ đối với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, cựu Bộ trưởng quốc phòng Israel Yoav Gallant, và với thủ lĩnh Hamas Ibrahim Al-Masri vì những cáo buộc phạm tội ác chiến tranh và tội ác chống lại con người trong cuộc xung đột ở dải Gaza. Trong lệnh bắt giữ, các thẩm phán ICC cho biết có đủ bằng chứng để cáo buộc ông Netanyahu và ông Gallant phải chịu trách nhiệm hình sự về các hành vi, bao gồm ám sát, đàn áp và “sử dụng nạn đói như một vũ khí chiến tranh”, trong một "cuộc tấn công có hệ thống và rộng rãi nhằm vào dân thường ở Gaza".
Các thẩm phán cho biết họ đã thu thập được những căn cứ hợp lý để tin rằng lệnh phong tỏa Gaza cùng với tình trạng thiếu lương thực, nước, điện, nhiên liệu và vật tư y tế "đã được tính toán một cách kỹ lưỡng nhằm hủy diệt sự sống đối với một bộ phận dân thường ở Gaza khiến cho nhiều người bị tử vong bao gồm cả trẻ em, do suy dinh dưỡng và mất nước". Người dân Gaza bày tỏ hy vọng rằng điều này sẽ giúp chấm dứt bạo lực và đưa những kẻ chịu trách nhiệm về tội ác chiến tranh ra trước công lý. Lệnh bắt giữ Masri liệt kê các tội danh ám sát hàng loạt trong vụ tấn công vào Israel ngày 7 tháng 10 năm 2023 gây ra cuộc chiến tranh Gaza, cũng như các tội danh hiếp dâm và bắt giữ con tin.
Công tố viên ICC Karim Khan đã tuyên bố vào ngày 20 tháng 5 rằng ông đang tìm kiếm lệnh bắt giữ vì những tội danh bị cáo buộc liên quan đến các cuộc tấn công do Hamas lãnh đạo vào Israel và phản ứng quân sự của Israel tại Gaza. Các nhà lãnh đạo Israel và Hamas đã bác bỏ cáo buộc rằng họ đã phạm tội ác chiến tranh. Tuy nhiên, tòa án không có lực lượng cảnh sát riêng để thực hiện việc bắt giữ mà phải dựa vào 124 quốc gia thành viên.
>> Xem thêm: Israel tiến hành các cuộc không kích vào nhà dân ở phía bắc Gaza khi mở rộng chiến dịch tấn công.
Phản ứng toàn cầu
"Netanyahu và Gallant hiện là tội phạm chiến tranh và sớm muộn gì một quốc gia nào đó cũng sẽ đưa họ ra trước công lý, bất kể mất bao lâu", Shaban Abed, 47 tuổi, một kỹ sư kỹ thuật và là cư dân của Thành phố Gaza, hiện đang phải di dời ở khu vực Khan Younis, cho biết. Ông cho biết động thái của tòa án là "muộn, nhưng không bao giờ là quá muộn".
Văn phòng thủ tướng Israel nói rằng quyết định của ICC là "chống Do Thái" và ông Netanyahu sẽ "không khuất phục trước áp lực, sẽ không nản lòng". Còn Ngoại trưởng Israel Gideon Saar nói ICC đã "mất hết tính hợp pháp" sau khi ban hành lệnh bắt ông Netanyahu và ông Gallant. "Đây là thời khắc đen tối đối với Tòa án Hình sự Quốc tế", Saar nói trên X, đồng thời nói thêm rằng tòa án này đã ban hành "những lệnh vô lý mà không có thẩm quyền".
Trong một tuyên bố, Hamas ủng hộ lệnh bắt giữ Gallant và Netanyahu và kêu gọi tòa án mở rộng trách nhiệm giải trình cho tất cả các nhà lãnh đạo Israel. Quan chức cấp cao của Hamas, Basem Naim, nói với Reuters rằng lệnh bắt giữ người Israel là một bước quan trọng hướng tới việc mang lại công lý cho các nạn nhân và rằng tất cả các quốc gia nên ủng hộ họ. Người đứng đầu chính sách đối ngoại của EU, Josep Borrell, cho biết quyết định này không phải mang tính chính trị mà do tòa án đưa ra và do đó cần phải được tôn trọng và thực hiện. Bộ trưởng ngoại giao Jordan Ayman Safadi cũng cho biết quyết định của ICC phải được thực hiện, đồng thời nói thêm rằng người Palestine xứng đáng đòi được công lý sau những gì ông gọi là "tội ác chiến tranh" của Israel ở Gaza.
Các quan chức Gaza cho biết chiến dịch kéo dài 13 tháng của Israel tại Gaza đã khiến khoảng 44.000 người Palestine tử vong và làm cho gần như toàn bộ dân số của vùng đất này phải di dời, đồng thời gây ra một cuộc khủng hoảng nhân đạo. Chiến dịch này được phát động nhằm đáp trả cuộc tấn công do Hamas cầm đầu vào tháng 10 năm 2023 khiến 1.200 người ở miền nam Israel thiệt mạng và hơn 250 người khác bị bắt làm con tin, Israel cho biết.
>> Có thể bạn quan tâm: Theo dõi tin tức cập nhật mới nhất hiện nay tại Golden Fund.