Mối quan hệ giữa giá vàng và lãi suất như thế nào?

Trong lĩnh vực tài chính, vàng và lãi suất luôn là 2 yếu tố tác động lẫn nhau. Bởi vậy việc nắm bắt được mối quan hệ giữa giá vàng và lãi suất không chỉ giúp nhà đầu tư đưa ra quyết định chính xác mà còn phòng tránh được những rủi ro khi thị trường biến động. 

Vậy cụ thể mối quan hệ này là như thế nào? Vì sao mỗi lần Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tăng lãi suất, giá vàng lại biến động? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Tổng quan về vàng và lãi suất

Trong đầu tư, vàng là gì?

Vàng được coi là tài sản trú ẩn an toàn từ lâu, đặc biệt là trong các giai đoạn thị trường tài chính bất ổn, tình hình lạm phát cao hoặc khủng hoảng kinh tế. 

Lãi suất là gì?

Lãi suất là một tỷ lệ phần trăm được tính dựa vào số tiền gốc của một khoản vay hoặc một khoản tiết kiệm, thể hiện chi phí mà bên vay phải trả hoặc lợi nhuận mà bên gửi tiền nhận được trong một khoảng thời gian nhất định. 

Lãi suất được điều chỉnh bởi các ngân hàng trung ương như Fed (Mỹ), ECB (Châu Âu), hoặc NHNN (Việt Nam). Việc tăng hoặc giảm lãi suất sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến dòng tiền, tiêu dùng, đầu tư và giá trị của đồng tiền.

Mối quan hệ giữa giá vàng và lãi suất như thế nào?

Mối quan hệ giữa giá vàng và lãi suất thường là mối quan hệ nghịch đảo. Khi lãi suất tăng, giá vàng có xu hướng giảm và ngược lại, khi lãi suất giảm, giá vàng có xu hướng tăng. 

Điều này là do lãi suất cao hơn thường làm tăng sức hấp dẫn của các tài sản sinh lời như trái phiếu, khiến nhà đầu tư có xu hướng chuyển vốn từ vàng sang các tài sản này, làm giảm nhu cầu và giá vàng. Ngược lại, lãi suất thấp hơn có thể khiến vàng trở nên hấp dẫn hơn như một kênh trú ẩn an toàn, đặc biệt trong bối cảnh lạm phát hoặc bất ổn kinh tế.

Vì sao giá vàng thường giảm khi lãi suất tăng?

• Chi phí cơ hội cao hơn: Vàng không sinh lãi. Khi lãi suất tăng, các kênh đầu tư khác như trái phiếu, gửi tiết kiệm... trở nên hấp dẫn hơn dẫn tới dòng tiền rút khỏi vàng.

• Đồng USD mạnh lên: Lãi suất tăng khiến USD tăng giá làm giá vàng trở nên đắt đỏ hơn với nhà đầu tư quốc tế. Bởi giá vàng được định giá bằng USD.

• Tâm lý thị trường chuyển hướng: Lãi suất cao thường đi kèm với kỳ vọng kiểm soát lạm phát nên có thể vàng sẽ giảm vai trò trú ẩn.

Ví dụ: 

• COVID-19 khiến thị trường toàn cầu bất ổn, Fed hạ lãi suất xuống gần 0%. Dẫn tới giá vàng đạt đỉnh 2.075 USD/ounce vào tháng 8/2020.

• Năm 2022: Fed tăng lãi suất, USD mạnh lên, giá vàng điều chỉnh giảm quanh 1.600 - 1.700 USD/ounce

Thực tế, việc tăng hay giảm lãi suất phục thuộc vào sức khỏe nền kinh tế và vàng sẽ phản ứng theo sức khỏe nền kinh tế đó. Do vậy vẫn có những trường hợp ngoại lệ xảy ra như khi lãi suất tăng, vàng cũng tăng. 

Khi nào giá vàng tăng bất chấp lãi suất?

• Nếu lạm phát tăng nhanh hơn lãi suất, nhà đầu tư vẫn tìm đến vàng như kênh bảo vệ tài sản.

• Trong một số giai đoạn, bất ổn địa chính trị hoặc khủng hoảng tài chính khiến nhà đầu tư tìm đến vàng bất chấp lãi suất cao.

Ví dụ: Trong năm 2023, lãi suất thực đã tăng lên đáng kể nhưng giá vàng vẫn đứng vững, trái với quy tắc thông thường. Điều này cho thấy mối quan hệ giữa giá vàng và lãi suất thực đã thay đổi, khiến nhà đầu tư gặp khó khăn trong việc tính toán “giá trị hợp lý” của kim loại quý này.

Mối quan hệ giữa giá vàng và lãi suất tác động đến nhà đầu tư cá nhân như thế nào?

Mối quan hệ giữa giá vàng và lãi suất có ảnh hưởng đáng kể đến hành vi và quyết định đầu tư của nhà đầu tư cá nhân. Dưới đây là phân tích chi tiết về cách mối quan hệ này tác động đến nhà đầu tư cá nhân:

Cơ hội

• Khi lãi suất đang ở đỉnh, giá vàng thường tạo đáy – là thời điểm tốt để tích trữ.

• Vàng vẫn là tài sản dài hạn tốt để phòng ngừa lạm phát.

Rủi ro

• Nếu đầu tư vàng ngắn hạn trong giai đoạn lãi suất tăng, dễ bị lỗ do lực bán tháo.

• Cần tránh "đu đỉnh" vàng khi thị trường bị FOMO vì biến động chính sách.

Gợi ý chiến lược đầu tư dựa trên mối quan hệ vàng và lãi suất

Bên cạnh đó, các nhà đầu tư nên:

• Theo dõi sát chính sách của Fed và ngân hàng trung ương.

• Kết hợp phân tích kỹ thuật và phân tích vĩ mô.

• Có chiến lược phân bổ tỷ trọng tài sản hợp lý trong danh mục đầu tư.

Kết luận

Mối quan hệ giữa giá vàng và lãi suất thường có tính ngược chiều, tuy nhiên vẫn tồn tại ngoại lệ tùy vào yếu tố kinh tế vĩ mô khác như lạm phát, tâm lý thị trường, địa chính trị. Bởi vậy việc hiểu rõ mối quan hệ này sẽ giúp nhà đầu tư cá nhân đưa ra quyết định đầu tư thông minh và phù hợp với mục tiêu tài chính của mình.