- Các cuộc đàm phán tại Stockholm, Thụy Điển nhằm gia hạn thỏa thuận đình chiến thuế quan thêm 90 ngày
- Cuộc gặp giữa hai lãnh đạo tổng thống Trump - chủ tịch Tập có thể làm dịu căng thẳng thương mại
- Trung Quốc tìm cách giảm thuế quan từ Mỹ và nới lỏng kiểm soát xuất khẩu công nghệ
Nỗ lực nối lại đàm phán và nguy cơ tái bùng phát căng thẳng thương mại
Các quan chức kinh tế hàng đầu của Mỹ và Trung Quốc sẽ nối lại các cuộc đàm phán tại Stockholm, Thụy Điển vào thứ Hai nhằm giải quyết những tranh chấp kinh tế kéo dài vốn là trung tâm của cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới, với mục tiêu gia hạn thỏa thuận đình chiến thêm ba tháng và tránh việc áp thuế cao hơn đáng kể.
Trung Quốc đang đối mặt với thời hạn chót vào ngày 12 tháng 8 để đạt được một thỏa thuận thuế quan bền vững với chính quyền Tổng thống Donald Trump, sau khi Bắc Kinh và Washington đã đạt được các thỏa thuận sơ bộ vào tháng Năm và tháng Sáu nhằm chấm dứt nhiều tuần leo thang thuế quan trả đũa và việc cắt nguồn cung khoáng sản đất hiếm.
Nếu không đạt được thỏa thuận, các chuỗi cung ứng toàn cầu có thể lại rơi vào tình trạng hỗn loạn do Mỹ sẽ áp trở lại mức thuế ba chữ số, tương đương với một lệnh cấm vận thương mại song phương.
Các cuộc đàm phán tại Stockholm diễn ra ngay sau khi ông Trump đạt được thỏa thuận thương mại lớn nhất từ trước đến nay với Liên minh châu Âu vào Chủ nhật, theo đó áp mức thuế 15% đối với hầu hết hàng xuất khẩu của EU sang Mỹ, bao gồm cả ô tô. Khối này cũng sẽ mua 750 tỷ USD năng lượng của Mỹ và thực hiện 600 tỷ USD đầu tư vào Mỹ trong những năm tới.
Không kỳ vọng có bước đột phá tương tự trong các cuộc đàm phán Mỹ - Trung, nhưng các nhà phân tích thương mại cho rằng khả năng cao sẽ có thêm một gia hạn 90 ngày cho thỏa thuận đình chiến về thuế quan và kiểm soát xuất khẩu đã đạt được từ giữa tháng Năm.
Việc gia hạn thêm 90 ngày sẽ giúp ngăn chặn leo thang căng thẳng và tạo điều kiện cho việc lên kế hoạch cho một cuộc gặp tiềm năng giữa Tổng thống Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào cuối tháng 10 hoặc đầu tháng 11.
Hành động thầm lặng và các vấn đề kỹ thuật trong đàm phán
Mỹ kiềm chế leo thang căng thẳng thương mại và chuẩn bị áp mức thuế mới với Trung Quốc
Người phát ngôn Bộ Tài chính Mỹ từ chối bình luận về báo cáo của South China Morning Post, trong đó trích dẫn các nguồn tin giấu tên cho biết hai bên sẽ kiềm chế không đưa ra các mức thuế mới hoặc các biện pháp khác có thể làm leo thang cuộc chiến thương mại trong vòng 90 ngày tới.
Chính quyền Trump đang chuẩn bị áp thuế mới theo từng lĩnh vực đối với Trung Quốc trong vài tuần tới, bao gồm các mặt hàng như chất bán dẫn, dược phẩm, cần cẩu bốc dỡ container và một số sản phẩm khác.
“Chúng tôi rất gần đạt được một thỏa thuận với Trung Quốc. Thực ra thì chúng tôi đã gần như đạt được rồi, nhưng hãy chờ xem mọi chuyện diễn ra thế nào,” ông Trump nói với phóng viên hôm Chủ nhật, trước khi Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen công bố thỏa thuận thuế quan với Mỹ.
Mỹ tạm dừng biện pháp hạn chế công nghệ để hỗ trợ đàm phán
Tờ Financial Times đưa tin hôm thứ Hai rằng Mỹ đã tạm dừng các biện pháp hạn chế xuất khẩu công nghệ sang Trung Quốc nhằm tránh làm gián đoạn các cuộc đàm phán thương mại với Bắc Kinh và hỗ trợ nỗ lực của ông Trump trong việc đảm bảo một cuộc gặp với ông Tập Cận Bình trong năm nay.
Cục Công nghiệp và An ninh thuộc Bộ Thương mại Mỹ, cơ quan giám sát các quy định kiểm soát xuất khẩu, đã được yêu cầu tránh thực hiện các biện pháp cứng rắn đối với Trung Quốc, tờ báo cho biết, dẫn lời các quan chức đương nhiệm và cựu quan chức.
Các cuộc đàm phán thương mại Mỹ-Trung trước đây tại Geneva và London vào tháng 5 và tháng 6 tập trung vào việc giảm thuế trả đũa giữa hai nước từ mức ba chữ số và khôi phục dòng chảy khoáng sản đất hiếm bị Trung Quốc đình chỉ, cũng như chip AI H20 của Nvidia (NVDA.O) và các mặt hàng khác bị Mỹ chặn xuất khẩu.
Căng thẳng cố hữu và khả năng cuộc gặp thượng đỉnh tổng thống Trump - chủ tịch Tập
Các bất đồng cốt lõi giữa hai nước gồm có:
-
Mỹ cáo buộc Trung Quốc vận hành một mô hình kinh tế do nhà nước dẫn dắt, phụ thuộc vào xuất khẩu, đang gây ra tình trạng dư thừa hàng hóa giá rẻ trên toàn cầu.
-
Trung Quốc phản đối các biện pháp kiểm soát xuất khẩu công nghệ của Mỹ, cho rằng đó là công cụ nhằm kìm hãm tăng trưởng kinh tế Trung Quốc.
Ông Scott Kennedy, chuyên gia tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), cho biết: “Geneva và London chủ yếu là để khôi phục quan hệ ở mức cơ bản, từ đó mới có thể đàm phán về các vấn đề thực sự gây mâu thuẫn.” Ông dự đoán rằng một “thành quả sớm” là khó xảy ra, nhưng việc gia hạn lệnh đình chiến 90 ngày là kịch bản có khả năng nhất.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent từng gợi ý việc gia hạn và mong Trung Quốc dịch chuyển mô hình tăng trưởng từ xuất khẩu sang tiêu dùng nội địa — một mục tiêu lâu dài của Washington.
Đàm phán với Trung Quốc được đánh giá là phức tạp hơn nhiều so với các nước châu Á khác, chủ yếu vì Trung Quốc nắm giữ phần lớn thị phần toàn cầu về khoáng sản đất hiếm và nam châm — vật liệu thiết yếu trong cả công nghiệp dân dụng và quốc phòng.
Có nhiều đồn đoán rằng ông Trump sẽ thăm Trung Quốc vào cuối tháng 10, và một căng thẳng thương mại mới có thể làm đổ vỡ kế hoạch này.
Ông Sun Chenghao (ĐH Thanh Hoa, Bắc Kinh) cho rằng một hội nghị thượng đỉnh Trump - Tập sẽ tạo cơ hội để Mỹ hạ thuế 20% với hàng Trung Quốc liên quan đến fentanyl. Đổi lại, Trung Quốc có thể thực hiện cam kết năm 2020 về việc tăng mua nông sản và hàng hóa Mỹ.
Tuy nhiên, Trung Quốc sẽ yêu cầu Mỹ giảm thuế nhiều lớp hiện ở mức 55% và nới lỏng kiểm soát xuất khẩu công nghệ cao. Bắc Kinh lập luận rằng các biện pháp này sẽ giúp thu hẹp thâm hụt thương mại Mỹ - Trung, hiện ở mức 295,5 tỷ USD trong năm 2024.
>> Xem thêm: Hoa Kỳ đã đạt được một thỏa thuận thương mại khung với Liên minh châu Âu
