- Nga sẵn sàng hợp tác với Ukraine soạn thảo một văn bản liên quan đến các cuộc đàm phán hòa bình trong tương lai.
- Tổng thống Zelenskiy kêu gọi các cuộc đàm phán cấp cao với Nga và các nước phương Tây.
- Ông Trump nói rằng Vatican quan tâm đến việc tổ chức các cuộc đàm phán.
Ông Trump công bố kết quả cuộc điện đàm với ông Putin
Ông Trump khẳng định: Nga và Ukraine sẽ đàm phán ngừng bắn
Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo sau cuộc điện đàm với Tổng thống Vladimir Putin vào thứ Hai rằng Nga và Ukraine sẽ ngay lập tức khởi động các cuộc đàm phán nhằm đạt được lệnh ngừng bắn. Tuy nhiên, Điện Kremlin cho biết quá trình này sẽ còn kéo dài, trong khi Tổng thống Mỹ cũng nhấn mạnh rằng ông chưa sẵn sàng cùng các nước châu Âu áp dụng thêm các biện pháp trừng phạt mới để tăng sức ép lên Moscow.
Trên mạng xã hội, ông Trump cho biết đã truyền đạt kế hoạch này tới Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy cùng các nhà lãnh đạo Liên minh châu Âu, Pháp, Ý, Đức và Phần Lan ngay sau cuộc gặp với nhà lãnh đạo Nga.
Tại Nhà Trắng, ông Trump khẳng định: “Nga và Ukraine sẽ ngay lập tức bắt đầu đàm phán hướng tới một lệnh ngừng bắn và, quan trọng hơn, kết thúc chiến tranh.” Ông cũng bày tỏ lạc quan khi cho rằng “đã có những tiến triển nhất định.”
Phản hồi từ tổng thống Putin
Tổng thống Putin bày tỏ lời cảm ơn tới ông Trump vì đã ủng hộ việc nối lại các cuộc đàm phán trực tiếp giữa Moscow và Kiev, sau cuộc gặp mặt tại Thổ Nhĩ Kỳ tuần trước – đây cũng là cuộc đối thoại trực tiếp đầu tiên kể từ tháng 3 năm 2022. Tuy nhiên, sau cuộc gọi hôm thứ Hai, ông chỉ nhận định rằng các nỗ lực “về cơ bản đang đi đúng hướng.”
Ông Putin cho biết: “Chúng tôi đã nhất trí với Tổng thống Mỹ rằng Nga sẽ đề xuất và sẵn sàng hợp tác với phía Ukraine về một bản ghi nhớ liên quan đến khả năng đạt được thỏa thuận hòa bình trong tương lai.”
Dù việc hai bên duy trì liên hệ trực tiếp sau hơn ba năm chiến tranh là dấu hiệu tiến triển, làn sóng đàm phán hôm thứ Hai vẫn chưa mang lại bước đột phá như kỳ vọng.
Tuy nhiên, ông Trump dường như chưa sẵn lòng theo bước này. Khi được hỏi vì sao chưa áp đặt thêm các lệnh trừng phạt nhằm gây sức ép buộc Moscow đạt thỏa thuận hòa bình như đã từng đe dọa, ông trả lời: “Tôi tin còn cơ hội để đạt được kết quả, và nếu làm quá gắt, có thể mọi chuyện sẽ trở nên tồi tệ hơn. Nhưng cũng sẽ đến lúc phải làm như vậy.”
Ông Trump còn nhấn mạnh rằng cuộc chiến này có “nhiều cái tôi lớn liên quan,” và nếu không có tiến triển, “tôi sẽ rút lui,” đồng thời cảnh báo ông có thể bỏ cuộc bất cứ lúc nào: “Đây không phải là chiến tranh của tôi.”
Không có hạn chót cho các thỏa thuận
Các nhà lãnh đạo châu Âu và Ukraine đã yêu cầu Nga đồng ý ngừng bắn ngay lập tức, trong khi ông Trump tập trung vào việc buộc ông Putin cam kết ngừng bắn 30 ngày. Ông Putin từ chối điều này, khẳng định cần phải đáp ứng các điều kiện trước.
Cố vấn Điện Kremlin Yuri Ushakov cho biết Trump và Putin không thảo luận về thời gian ngừng bắn nhưng đã bàn về trao đổi tù nhân, cụ thể là trao đổi 9 người Nga lấy 9 người Mỹ. Ông nói lãnh đạo Mỹ đánh giá triển vọng quan hệ giữa Moscow và Washington là “ấn tượng.”
Các hãng tin nhà nước Nga dẫn lời phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov nói rằng Moscow và Kyiv đang có “liên hệ phức tạp” để xây dựng một văn bản thống nhất về bản ghi nhớ hòa bình và ngừng bắn.
>> Xem thêm: Liệu Nga và Ukraine có thể đạt được một thỏa thuận hòa bình?
“Không có hạn chót và cũng không thể có. Rõ ràng mọi người đều muốn làm điều này càng nhanh càng tốt, nhưng tất nhiên, điều quan trọng là những chi tiết,” hãng tin RIA dẫn lời ông.
Cựu Thủ tướng Thụy Điển Carl Bildt nhận xét trên mạng X rằng cuộc gọi với Trump “chắc chắn là một thắng lợi cho Putin.”
Ông nói: nhà lãnh đạo Nga “đã né tránh yêu cầu ngừng bắn ngay lập tức và thay vào đó có thể tiếp tục các hoạt động quân sự trong khi gây áp lực trên bàn đàm phán.”
Cuộc họp cấp cao
Sau cuộc gọi với Trump, ông Zelenskiy cho biết Kyiv và các đối tác có thể sẽ tìm kiếm một cuộc họp cấp cao giữa Ukraine, Nga, Mỹ, Liên minh châu Âu và Anh như một phần trong nỗ lực chấm dứt chiến tranh.
“Ukraine sẵn sàng đàm phán trực tiếp với Nga dưới bất kỳ hình thức nào mang lại kết quả,” ông Zelenskiy nói trên mạng X.
Ông nói cuộc họp có thể được tổ chức tại Thổ Nhĩ Kỳ, Vatican hoặc Thụy Sĩ. Hiện chưa rõ đây có phải là phần của các cuộc đàm phán mà ông Trump nói sẽ bắt đầu ngay lập tức hay không.
Ông Trump cho biết Giáo hoàng Leo đã bày tỏ quan tâm đến việc tổ chức các cuộc đàm phán tại Vatican. Vatican chưa phản hồi yêu cầu bình luận.
Ông Peskov của Điện Kremlin nói rằng Putin và Trump đã thảo luận về các liên hệ trực tiếp giữa nhà lãnh đạo Nga và ông Zelenskiy. Moscow cũng hoan nghênh đề xuất của Vatican, nhưng chưa quyết định địa điểm cho “các liên hệ trong tương lai có thể có,” ông nói thêm.
Một người am hiểu cuộc gọi của Trump với các nhà lãnh đạo Ukraine và châu Âu cho biết những người tham gia “bị sốc” vì Trump không muốn gây áp lực lên Putin bằng các biện pháp trừng phạt.
Trong một bài đăng trên mạng X, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen chỉ nói cuộc trò chuyện với Trump “tốt” và “quan trọng là Mỹ tiếp tục tham gia.”
Ukraine và các đồng minh cáo buộc Nga không đàm phán thiện chí, chỉ làm tối thiểu để tránh bị Trump tăng áp lực kinh tế.
>> Xem thêm: Zelenskiy sẵn sàng gặp trực tiếp Putin tại Thổ Nhĩ Kỳ sau lời kêu gọi từ Trump
Nếu Trump áp đặt các biện pháp trừng phạt mới, đó sẽ là một cột mốc quan trọng vì ông từng tỏ ra thân Nga và hủy bỏ các chính sách ủng hộ Ukraine của người tiền nhiệm Joe Biden.
Dưới sự thúc đẩy của Trump, các phái đoàn từ hai bên chiến tranh đã gặp nhau tuần trước tại Istanbul lần đầu tiên kể từ năm 2022, nhưng các cuộc đàm phán không thể đạt được thỏa thuận ngừng bắn. Hy vọng dần phai nhạt sau khi ông Putin từ chối đề nghị gặp mặt trực tiếp của ông Zelenskiy tại đó.
Ông Putin, người kiểm soát một phần năm lãnh thổ Ukraine và đang tiến quân, kiên quyết giữ vững các điều kiện để chấm dứt chiến tranh, bao gồm việc rút quân Ukraine khỏi bốn khu vực mà Nga tuyên bố chủ quyền.
Ông nói bản ghi nhớ mà Nga và Ukraine sẽ làm việc về thỏa thuận hòa bình trong tương lai sẽ định nghĩa “một số quan điểm, chẳng hạn như nguyên tắc giải quyết, thời gian có thể của thỏa thuận hòa bình.”
“Điều quan trọng nhất với chúng tôi là loại bỏ nguyên nhân gốc rễ của cuộc khủng hoảng này,” ông Putin nói. “Chúng ta chỉ cần xác định những cách hiệu quả nhất để tiến tới hòa bình.”
