Sàn Giao dịch Vàng Thượng Hải (SGE) đẩy mạnh quốc tế hóa bằng việc mở rộng kho vàng ra nước ngoài, khởi đầu tại Hồng Kông và dự kiến mở thêm ở Singapore, Zurich, Dubai. Chiến lược này nhằm tạo hệ sinh thái giao dịch xuyên múi giờ, phát hành hợp đồng vàng định giá bằng Nhân dân tệ và thúc đẩy vai trò Trung Quốc trong định giá vàng toàn cầu.
Sàn SGE mở rộng mạng lưới kho dự trữ quốc tế – Bước ngoặt chiến lược định hình lại thị trường vàng toàn cầu
Sàn Giao dịch Vàng Thượng Hải (SGE) đang thực hiện một bước tiến quan trọng trong nỗ lực quốc tế hóa, với kế hoạch mở rộng mạng lưới kho vàng ở nước ngoài xuyên suốt năm 2025. Động thái chiến lược này được dẫn dắt bởi việc chính thức đưa vào vận hành kho giao nhận vàng vật chất đầu tiên tại Hồng Kông vào ngày 26/6/2025, đánh dấu một cột mốc quan trọng trong lịch sử thị trường vàng toàn cầu.
Sáng kiến này hướng tới việc xây dựng một mạng lưới kho liên kết tại các trung tâm tài chính trọng yếu như Singapore, Zurich và Dubai, qua đó hình thành hệ sinh thái giao dịch đa múi giờ, nhằm thách thức sự thống trị truyền thống của phương Tây trong lĩnh vực định giá và giao nhận vàng vật chất.
Việc mở rộng này được kỳ vọng sẽ tái định hình cách thức giao dịch và lưu trữ vàng trên toàn cầu, mang lại tác động trực tiếp đến khả năng tiếp cận thị trường, cơ chế phát hiện giá và tiến trình quốc tế hóa đồng Nhân dân tệ (CNY). Thông qua việc cung cấp các hợp đồng vàng định giá bằng Nhân dân tệ có tùy chọn giao nhận vật chất bên ngoài Trung Quốc đại lục, SGE đặt mục tiêu thu hút cơ sở nhà đầu tư quốc tế rộng lớn hơn, giảm bớt rào cản hậu cần và tăng cường tính minh bạch, thanh khoản của thị trường vàng vật chất toàn cầu.
Động thái này cho thấy ý định rõ ràng của Trung Quốc trong việc xây dựng một kênh tài chính thay thế, có khả năng chống chịu lệnh trừng phạt, qua đó củng cố ảnh hưởng của nước này trong lĩnh vực hàng hóa toàn cầu.
Chiến lược mở rộng kho toàn cầu của SGE
Chiến lược mở rộng mạng lưới kho vàng quốc tế của SGE trong năm 2025 là một kế hoạch được chuẩn bị kỹ lưỡng, nhằm mở rộng tầm ảnh hưởng vượt ra ngoài biên giới Trung Quốc đại lục. Trọng tâm của chiến lược là kho vàng tại Hồng Kông, chính thức đi vào hoạt động từ cuối tháng 6. Cơ sở này do Ngân hàng Trung Quốc (Hồng Kông) – Bank of China (Hong Kong) Ltd. (HKEX: 2388) quản lý, không chỉ đóng vai trò là kho lưu trữ, mà còn là trung tâm giao nhận và giao dịch vàng vật chất hiện đại, được trang bị hạ tầng công nghệ và bảo mật tiên tiến. Thành công ban đầu này được xem như bản mẫu cho việc triển khai các cơ sở tương tự tại Singapore, Zurich và Dubai, từ đó hình thành một hệ sinh thái giao dịch vàng toàn cầu liên tục 24 giờ.
Một yếu tố trọng yếu của kế hoạch mở rộng là việc giới thiệu các hợp đồng vàng định giá bằng Nhân dân tệ cho phép giao nhận vật chất trực tiếp tại Hồng Kông. Điều này giúp giải quyết khó khăn lịch sử mà nhà đầu tư quốc tế từng gặp phải khi muốn nhận vàng vật chất tại Trung Quốc đại lục, nơi phải tuân thủ nhiều quy định và thủ tục hải quan phức tạp. Với vị thế là cảng tự do, Hồng Kông – nơi không có hạn chế về xuất nhập khẩu vàng – trở thành bàn đạp lý tưởng cho chiến lược này. Bên cạnh đó, SGE còn triển khai chính sách miễn phí lưu kho, gửi và rút vàng tại kho Hồng Kông đến hết năm 2025, nhằm thúc đẩy sự tham gia và mở rộng nhanh chóng quy mô giao dịch.
Kế hoạch này là kết quả của tầm nhìn dài hạn. Các cuộc thảo luận và chuẩn bị cho việc mở rộng quốc tế của SGE đã được tiến hành trong nhiều năm, và mức độ cấp bách ngày càng gia tăng trong bối cảnh các biến động địa chính trị toàn cầu và nỗ lực “phi đô la hóa” (de-dollarization) của Trung Quốc.
Các bên liên quan chính bao gồm SGE, những ngân hàng quốc doanh lớn của Trung Quốc như Bank of China (HKEX: 2388) (với vai trò vận hành và lưu ký), cùng với các ngân hàng vàng và tổ chức tài chính quốc tế có ý định tham gia hoặc hưởng lợi từ hệ sinh thái mới này. Phản ứng ban đầu của thị trường tương đối lạc quan thận trọng, khi giới phân tích ghi nhận tiềm năng dài hạn về sự dịch chuyển cán cân quyền lực trong thị trường vàng toàn cầu, dù vẫn chờ đợi mức độ thanh khoản thực tế tại các trung tâm mới này.
Người thắng và kẻ thua – Tác động doanh nghiệp của bức tranh vàng đang dịch chuyển
Việc SGE mở rộng mạng lưới kho ở nước ngoài sẽ tạo ra một nhóm bên thắng và thua rõ rệt trong lĩnh vực tài chính và hàng hóa. Những bên hưởng lợi trực tiếp là các ngân hàng quốc doanh Trung Quốc, đặc biệt là Bank of China (HKEX: 2388) – đơn vị vận hành kho vàng đầu tiên tại Hồng Kông. Các ngân hàng này có cơ hội gia tăng đáng kể thị phần trong dịch vụ lưu ký, thanh toán và giao dịch vàng, tận dụng hạ tầng sẵn có, mạng lưới quan hệ trong hệ thống tài chính Trung Quốc và mở rộng dấu ấn quốc tế. Các ngân hàng lớn khác như ICBC (HKEX: 1398) và China Construction Bank (HKEX: 0939) – vốn đã có vị thế mạnh trong tài trợ hàng hóa – cũng được dự báo sẽ hưởng lợi đáng kể khi mạng lưới SGE phát triển.
Các ngân hàng vàng quốc tế và các công ty giao dịch chấp nhận thị trường vàng định giá bằng Nhân dân tệ cũng có thể đạt lợi thế lớn, khi họ tiếp cận được nguồn thanh khoản mới, đa dạng hóa chiến lược giao dịch và phục vụ nhóm nhà đầu tư quan tâm tới tài sản phi đô la Mỹ. Các công ty khai thác vàng – đặc biệt là những doanh nghiệp có hoạt động hoặc khách hàng tại châu Á – có thể hưởng lợi gián tiếp từ nhu cầu gia tăng và cơ chế định giá cạnh tranh hơn. Ngoài ra, các công ty logistics an toàn và quản lý kho lưu trữ như Brink’s Company (NYSE: BCO) có thể tìm thấy cơ hội mới trong việc hỗ trợ vận hành mạng lưới này, nếu đáp ứng được yêu cầu khắt khe của SGE.
Ngược lại, các tổ chức gắn liền với thị trường vàng phương Tây truyền thống, như Hiệp hội Thị trường Vàng London (LBMA) hay sàn giao dịch COMEX, có thể phải đối mặt với cạnh tranh gia tăng và nguy cơ suy giảm ảnh hưởng sau nhiều thập kỷ thống trị. Dù khó có thể bị thay thế hoàn toàn trong ngắn hạn, sự dịch chuyển dần về khối lượng giao dịch và phát hiện giá sang các nền tảng mới có thể ảnh hưởng đến lợi nhuận và vị thế của họ.
Các định chế tài chính phụ thuộc nặng vào đồng USD làm đơn vị thanh toán chính cho giao dịch vàng cũng có thể phải điều chỉnh chiến lược, thích ứng với sự nổi lên của đồng Nhân dân tệ. Những doanh nghiệp chậm thích nghi hoặc đánh giá thấp tầm quan trọng của hệ sinh thái vàng mới tại phương Đông có nguy cơ bị bỏ lại phía sau khi dòng chảy tài chính toàn cầu trở nên đa dạng hơn.
Kỷ nguyên vàng mới – Ý nghĩa rộng và tác động toàn cầu
Việc mở rộng kho vàng ở nước ngoài của SGE không chỉ là một bước cải thiện về logistics, mà còn là một sự thay đổi mang tính cấu trúc trong kiến trúc thị trường vàng toàn cầu, phù hợp với xu thế phi đô la hóa và sự trỗi dậy của hệ thống tài chính đa cực. Động thái này thách thức trực tiếp vị thế lâu đời của các trung tâm giao dịch vàng phương Tây, đặc biệt là LBMA, bằng cách xây dựng một hệ thống giao dịch định giá bằng Nhân dân tệ khả thi. Nó phù hợp với mục tiêu chiến lược của Trung Quốc trong việc quốc tế hóa thị trường tài chính và nâng cao vai trò toàn cầu của đồng Nhân dân tệ, cung cấp một kênh thương mại hàng hóa thay thế, tránh phụ thuộc vào hệ thống tài chính tập trung quanh đồng USD.
Hệ quả lan tỏa của bước đi này là rất lớn. Các ngân hàng vàng phương Tây có thể phải mở rộng hiện diện tại châu Á hoặc phát triển sản phẩm định giá bằng Nhân dân tệ để duy trì khả năng cạnh tranh. Các ngân hàng trung ương và quỹ tài sản quốc gia có thể xem hệ thống kho của SGE như một kênh mới để đa dạng hóa dự trữ vàng, giảm sự phụ thuộc vào các dịch vụ lưu ký phương Tây, đặc biệt trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị gia tăng. Các cơ quan quản lý ở nhiều quốc gia cũng sẽ phải xem xét lại chính sách khi thị trường vàng toàn cầu phân tách rõ rệt giữa Đông và Tây. Đáng chú ý, kế hoạch này tăng cường vai trò của Hồng Kông như một trung tâm tài chính cầu nối, vừa là hubs giao dịch vàng quốc tế, vừa thúc đẩy thanh khoản Nhân dân tệ ở nước ngoài.
Trong lịch sử, London và New York từng thống trị cơ chế phát hiện giá vàng toàn cầu, chủ yếu thông qua thị trường phái sinh. Tuy nhiên, việc SGE tập trung vào giao nhận vật chất và giao dịch bằng Nhân dân tệ có thể từng bước thay đổi mô hình này, khiến giới đầu tư đánh giá lại vai trò của vàng vật chất trong hình thành giá.
Chiến lược của SGE có thể được xem là phản chiếu trong Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI) của Trung Quốc, với mục tiêu mở rộng ảnh hưởng kinh tế – tài chính thông qua hạ tầng thị trường chiến lược.
Tương lai thị trường vàng toàn cầu
Nhìn về phía trước, việc mở rộng mạng lưới kho vàng của SGE hứa hẹn một giai đoạn năng động cho thị trường vàng toàn cầu. Trong ngắn hạn, trọng tâm sẽ là duy trì tính thanh khoản và thành công vận hành của kho Hồng Kông, đồng thời chuẩn bị ra mắt các cơ sở tại Singapore, Zurich và Dubai. SGE nhiều khả năng sẽ tiếp tục cung cấp ưu đãi phí lưu kho và giao dịch, nhằm thu hút người tham gia và thúc đẩy khối lượng giao dịch. Thành công trong ngắn hạn sẽ phụ thuộc vào khả năng tiếp cận của nhà đầu tư quốc tế, hiệu quả giao nhận vật chất và tính thanh khoản cạnh tranh với các sàn truyền thống. Đồng thời, SGE được dự báo đẩy mạnh hoạt động tiếp thị và hợp tác với các tổ chức tài chính và đại lý vàng quốc tế để mở rộng hệ sinh thái mới này.
Về dài hạn, SGE hướng tới xây dựng một mạng lưới giao dịch và thanh toán vàng toàn cầu 24/7, cung cấp một cơ chế thay thế đáng tin cậy cho các cấu trúc do phương Tây thống trị. Điều này có thể dẫn đến một môi trường định giá vàng đa dạng hơn, với trọng tâm lớn hơn vào giao dịch vật chất thực tế. Các tổ chức tài chính hiện hữu có thể điều chỉnh chiến lược, thiết lập liên kết trực tiếp với mạng lưới SGE, phát triển sản phẩm vàng định giá bằng Nhân dân tệ, hoặc hợp tác với các ngân hàng Trung Quốc. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp công nghệ tài chính chuyên về thanh toán xuyên biên giới an toàn, cũng như các công ty tư vấn quốc tế, sẽ tìm thấy cơ hội mới trong việc hỗ trợ các nhà đầu tư toàn cầu tham gia thị trường đang phát triển này.
Kịch bản tương lai có thể rất đa dạng. Nếu thành công, một phần đáng kể giao dịch vàng vật chất toàn cầu có thể chuyển hướng sang hệ thống của SGE, đặc biệt là với nhà đầu tư châu Á và các quốc gia phi phương Tây, qua đó tạo ra cơ chế định giá cân bằng hơn. Ngược lại, nếu SGE gặp trở ngại về thanh khoản, quy định hoặc khả năng tiếp cận, tác động của mạng lưới này có thể chỉ giới hạn ở một thị trường ngách.
Tuy nhiên, với cam kết chiến lược của Trung Quốc và bối cảnh địa chính trị hiện nay, sự gia tăng ảnh hưởng toàn cầu của SGE là điều gần như chắc chắn, buộc mọi thành phần thị trường vàng quốc tế phải thích ứng với một cấu trúc đa cực mới.
“Tái định chuẩn vàng” – Hàm ý và triển vọng
Việc SGE mở rộng mạng lưới kho vàng quốc tế trong năm 2025 đại diện cho một bước đi chiến lược và có ý nghĩa sâu sắc trong bức tranh tài chính toàn cầu. Thông điệp trọng tâm là Trung Quốc đang chủ động quốc tế hóa thị trường vàng và đồng Nhân dân tệ, trực tiếp thách thức quyền thống trị lâu dài của phương Tây trong lĩnh vực giao dịch và giao nhận vàng vật chất. Việc kho Hồng Kông đi vào vận hành là bước tiến cụ thể đầu tiên hướng tới hệ sinh thái vàng toàn cầu định giá bằng Nhân dân tệ, mở ra lựa chọn mới cho nhà đầu tư tìm kiếm đa dạng hóa tài sản và kênh tài chính có khả năng chống trừng phạt. Sáng kiến này phản ánh xu hướng phi đô la hóa và sự trỗi dậy của hệ thống tài chính đa cực.
Trong tương lai, thị trường vàng toàn cầu sẽ bước vào giai đoạn chuyển động mạnh mẽ. Dù các thị trường phương Tây vẫn giữ vai trò quan trọng, mạng lưới của SGE sẽ ngày càng trở thành một lựa chọn thay thế hấp dẫn, đặc biệt với châu Á và các thị trường mới nổi.
Cấu trúc thị trường có thể trở nên phân mảnh hơn, với các trung tâm khác nhau đảm nhận những loại hình giao dịch và nhóm nhà đầu tư riêng biệt. Điều này có thể dẫn đến tăng tính minh bạch trong luồng di chuyển vàng vật chất, đồng thời thay đổi cách thức hình thành giá toàn cầu, khi cung – cầu vật chất tại phương Đông ngày càng có sức ảnh hưởng lớn hơn.
Nhà đầu tư nên theo dõi sát một số chỉ báo then chốt trong thời gian tới: khối lượng và thanh khoản tại các kho nước ngoài của SGE; tốc độ tham gia của các tổ chức quốc tế; các chính sách ưu đãi mới của SGE; và hiệu suất của hợp đồng vàng định giá bằng Nhân dân tệ so với hợp đồng bằng USD. Ngoài ra, phản ứng và điều chỉnh chiến lược của các ngân hàng vàng và sàn giao dịch lớn phương Tây sẽ là thước đo cho sự thay đổi của trật tự hiện tại. Rõ ràng, sự mở rộng của SGE không chỉ là cải tiến hạ tầng, mà là một sự tái cấu trúc căn bản của thị trường vàng toàn cầu, với ảnh hưởng lâu dài sẽ được cảm nhận trong nhiều năm tới.
