- Tòa án thương mại phán quyết rằng ông Trump đã vượt quá thẩm quyền theo Đạo luật quyền khẩn cấp.
- Tòa phúc thẩm yêu cầu các nguyên đơn trả lời trước ngày 5 tháng 6, chính quyền trả lời trước ngày 9 tháng 6.
- Sự không chắc chắn về thuế quan ảnh hưởng đến các cuộc đàm phán thương mại và phản ứng của thị trường.
Thuế Quan Của Trump tạm thời được khôi phục
Tòa phúc thẩm liên bang đã tạm thời khôi phục lại mức thuế quan do Tổng thống Donald Trump áp đặt vào thứ Năm, một ngày sau khi một tòa án thương mại Mỹ phán quyết rằng ông Trump đã vượt quá thẩm quyền khi áp thuế và ra lệnh chặn ngay lập tức các mức thuế này.
Tòa phúc thẩm Liên bang tại Washington cho biết họ đang tạm dừng phán quyết của tòa cấp dưới để xem xét kháng cáo của chính phủ, đồng thời yêu cầu các nguyên đơn trong các vụ kiện phải trả lời trước ngày 5 tháng 6 và chính quyền trả lời trước ngày 9 tháng 6.
>> Xem thêm: Tòa án Mỹ vô hiệu hóa thuế quan, cho rằng ông Trump vượt thẩm quyền
Phán quyết bất ngờ vào thứ Tư của Tòa án Thương mại Quốc tế Mỹ đã đe dọa chấm dứt hoặc ít nhất làm trì hoãn việc áp dụng các mức thuế quan gọi là "thuế ngày Giải phóng" của ông Trump đối với hàng nhập khẩu từ hầu hết các đối tác thương mại của Mỹ, cũng như các mức thuế bổ sung đối với hàng hóa từ Canada, Mexico và Trung Quốc. Mức thuế bổ sung này liên quan đến cáo buộc của ông Trump rằng ba nước này đang tạo điều kiện cho dòng chảy fentanyl vào Mỹ.
Hội đồng ba thẩm phán của tòa thương mại đã phán quyết rằng Hiến pháp trao quyền đánh thuế và áp thuế cho Quốc hội, chứ không phải tổng thống, và tổng thống đã vượt quá thẩm quyền khi viện dẫn Đạo luật Quyền lực Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế, một luật được ban hành để xử lý các mối đe dọa trong tình trạng khẩn cấp quốc gia.
Các quan chức cấp cao trong chính quyền Trump cho biết họ không bị lay chuyển bởi phán quyết của tòa thương mại, và họ kỳ vọng sẽ thắng trong kháng cáo hoặc sử dụng các quyền lực tổng thống khác để đảm bảo các mức thuế này được thực thi.
Trump: Phán quyết của tòa thương mại đe dọa quyền lực Tổng thống
Ông Trump đã sử dụng mối đe dọa áp thuế cao đối với các nhà nhập khẩu Mỹ về hàng hóa từ hầu hết các quốc gia khác trên thế giới như một đòn bẩy trong các cuộc đàm phán thương mại quốc tế, một chiến lược mà phán quyết của tòa thương mại có thể làm đảo lộn. Chính quyền Trump cho biết phán quyết của tòa thương mại không ảnh hưởng đến bất kỳ cuộc đàm phán nào với các đối tác thương mại hàng đầu dự kiến diễn ra trong những ngày tới.
Phản ứng từ phía ông Trump
Chính ông Trump đã viết trong một tuyên bố được chia sẻ trên mạng xã hội rằng ông hy vọng Tòa án Tối cao Mỹ sẽ "lật ngược quyết định tồi tệ, đe dọa quốc gia" của tòa thương mại, đồng thời chỉ trích ngành tư pháp là chống Mỹ.
"Quyết định kinh khủng này tuyên bố rằng tôi sẽ phải xin Quốc hội chấp thuận cho các mức thuế này," ông Trump viết vào tối thứ Năm. "Nếu được giữ nguyên, điều này sẽ hoàn toàn phá hủy quyền lực của Tổng thống — Vai trò Tổng thống sẽ không còn như trước nữa! Quyết định này đang được các quốc gia trên thế giới hoan nghênh, ngoại trừ nước Mỹ."
Phản ứng từ các đối tác thương mại của Mỹ
Nhiều đối tác thương mại của Mỹ đã có phản ứng thận trọng. Chính phủ Anh cho rằng phán quyết của tòa thương mại là vấn đề nội bộ của chính quyền Mỹ và lưu ý rằng đây chỉ là "giai đoạn đầu của quá trình pháp lý." Cả Đức và Ủy ban Châu Âu, cơ quan điều hành của Liên minh Châu Âu, đều cho biết họ không thể bình luận về phán quyết này.
Thủ tướng Canada Mark Carney cho biết phán quyết của tòa thương mại "phù hợp với quan điểm lâu dài của Canada" rằng các mức thuế của ông Trump là không hợp pháp.
Tác động đến thị trường và doanh nghiệp
Thị trường tài chính, vốn đã biến động mạnh phản ứng với những diễn biến phức tạp của cuộc chiến thương mại hỗn loạn do ông Trump khởi xướng, đã phản ứng với sự lạc quan thận trọng trước phán quyết của tòa thương mại, mặc dù mức tăng cổ phiếu vào thứ Năm phần lớn bị hạn chế bởi kỳ vọng rằng phán quyết này sẽ phải trải qua một quá trình kháng cáo kéo dài.
Thực tế, các nhà phân tích cho rằng vẫn còn nhiều bất định rộng lớn về tương lai của các mức thuế của ông Trump, vốn đã khiến các công ty thiệt hại hơn 34 tỷ USD doanh thu và chi phí tăng cao, theo phân tích của Reuters.
Bên cạnh đó, một số mức thuế quan riêng theo ngành, chẳng hạn như đối với nhập khẩu thép, nhôm và ô tô, đã được ông Trump áp dụng dưới các thẩm quyền riêng biệt dựa trên lý do an ninh quốc gia và không bị ảnh hưởng bởi phán quyết này.
Thỏa thuận thương mại chậm lại, doanh nghiệp thay đổi chiến lược
Sau khi thị trường phản ứng mạnh với thông báo thuế quan lớn của ông Trump vào ngày 2 tháng 4, ông đã tạm hoãn phần lớn các mức thuế nhập khẩu trong 90 ngày và nói rằng sẽ đàm phán các thỏa thuận song phương với các đối tác thương mại.
Tuy nhiên, ngoài một thỏa thuận với Anh trong tháng này, các thỏa thuận khác vẫn chưa đạt được và phán quyết của tòa thương mại về các mức thuế cùng sự không chắc chắn trong quá trình kháng cáo có thể khiến các nước như Nhật Bản do dự trong việc nhanh chóng ký kết các thỏa thuận, theo các nhà phân tích.
Phán quyết của tòa thương mại sẽ làm giảm tổng mức thuế suất thực tế của Mỹ xuống khoảng 6%, nhưng lệnh tạm hoãn khẩn cấp của tòa phúc thẩm có nghĩa là mức này sẽ duy trì khoảng 15%, theo ước tính của Oxford Research. Đây là mức thuế đã được áp dụng kể từ khi ông Trump thiết lập một lệnh ngừng tạm thời đầu tháng này, giảm các mức thuế nặng nề đối với hàng hóa Trung Quốc đến cuối mùa hè. Trước đó, mức thuế thực tế nằm trong khoảng 2% đến 3% trước khi ông Trump nhậm chức lại vào tháng 1.
Cuộc chiến thương mại của ông Trump đã làm chao đảo các nhà sản xuất từ túi xách hàng hiệu, giày thể thao cho đến thiết bị gia dụng và ô tô khi giá nguyên vật liệu tăng cao.
Các công ty đồ uống Diageo, cùng các nhà sản xuất ô tô General Motors và Ford là một trong số những doanh nghiệp đã từ bỏ dự báo doanh thu cho năm tới.
Các công ty không thuộc Mỹ như Honda, Campari, Roche và Novartis cho biết họ đang cân nhắc việc chuyển hoạt động hoặc mở rộng sự hiện diện tại Mỹ để giảm thiểu tác động của các mức thuế quan.
