- Thượng viện Mỹ thông qua dự luật mở cửa chính phủ, dự luật sẽ cấp ngân sách tạm thời đến ngày 30/1/2026, đảo ngược một số sa thải công chức và đảm bảo lương cho nhân viên liên bang.
- Đóng cửa 40 ngày gây gián đoạn viện trợ thực phẩm, giao thông hàng không và có thể ảnh hưởng tiêu cực tới tăng trưởng quý IV.
- Tranh cãi về trợ cấp y tế: tổng thống Trump muốn thay trợ cấp ACA bằng thanh toán trực tiếp cho người dân, nhưng kế hoạch này chỉ được xem xét sau khi chính phủ mở cửa trở lại.
Thượng viện Hoa Kỳ thông qua dự luật nhằm mở cửa trở lại chính phủ
Thượng viện Hoa Kỳ hôm chủ nhật (09/11 theo giờ Mỹ) đã thông qua một biện pháp nhằm mở cửa lại chính phủ liên bang và chấm dứt tình trạng đóng cửa kéo dài 40 ngày khiến nhiều nhân viên liên bang phải nghỉ việc, trì hoãn viện trợ lương thực và cản trở giao thông hàng không.
Trong cuộc bỏ phiếu mang tính thủ tục, các thượng nghị sĩ đã thông qua một dự luật do Hạ viện thông qua, dự luật này sẽ được sửa đổi để cấp ngân sách cho chính phủ đến ngày 30 tháng 1 và bao gồm một gói ba dự luật phân bổ ngân sách cả năm. Nếu Thượng viện cuối cùng thông qua dự luật sửa đổi, gói này vẫn phải được Hạ viện phê chuẩn và trình lên tổng thống Donald Trump để ký, một quá trình có thể mất vài ngày.
Theo một nguồn tin thân cận với các cuộc đàm phán về dự luật, theo một thỏa thuận đạt được với một nhóm nghị sĩ Dân chủ, đảng Cộng hòa đã đồng ý bỏ phiếu vào tháng 12 về việc gia hạn trợ cấp theo Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Hợp túi tiền. Trợ cấp là ưu tiên hàng đầu của đảng Dân chủ trong cuộc chiến tài trợ.
Nghị quyết này cũng sẽ đảo ngược ít nhất một số lệnh sa thải hàng loạt công chức liên bang của chính quyền Trump trong thời gian đóng cửa và tài trợ cho các phúc lợi của chương trình Hỗ trợ dinh dưỡng bổ sung trong một năm.
Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Susan Collins, chủ tịch Ủy ban phân bổ ngân sách Thượng viện, cho biết về biện pháp này: "Tất cả nhân viên liên bang, bao gồm các thành viên quân đội và Lực lượng bảo vệ bờ biển, cảnh sát Điện Capitol, nhân viên tuần tra biên giới, nhân viên kiểm tra an ninh TSA, nhân viên kiểm soát không lưu, sẽ nhận được tiền lương còn nợ" theo thỏa thuận.
Thỏa thuận này được làm trung gian bởi hai Thượng nghị sĩ Dân chủ bang New Hampshire, gồm Thượng nghị sĩ Maggie Hassan và Jeanne Shaheen và Angus King, một Thượng nghị sĩ độc lập đến từ Maine. Lãnh đạo phe thiểu số Thượng viện Chuck Schumer, thành viên đảng Dân chủ cấp cao nhất của Thượng viện, cho biết ông sẽ bỏ phiếu chống lại biện pháp này.
Tác động lên nền kinh tế từ tình trạng đóng cửa chính phủ kéo dài
Ngày chủ nhật đánh dấu ngày thứ 40 của đợt đóng cửa chính phủ, khiến các nhân viên liên bang phải tạm thời nghỉ việc và ảnh hưởng đến viện trợ thực phẩm, công viên và du lịch, trong khi tình trạng thiếu nhân viên kiểm soát không lưu đe dọa làm gián đoạn hoạt động du lịch trong mùa lễ Tạ ơn bận rộn vào cuối tháng này.
Thượng nghị sĩ Thom Tillis, một đảng viên Cộng hòa đến từ Bắc Carolina, cho biết những tác động ngày càng gia tăng của việc đóng cửa chính phủ đã thúc đẩy cơ quan này hướng tới một thỏa thuận.
Tillis nói với các phóng viên: "Tình hình đang dần hạ nhiệt, áp lực bên ngoài cũng giảm bớt và đột nhiên mọi thứ dường như sẽ trở nên tốt đẹp hơn".
Cố vấn kinh tế Nhà Trắng Kevin Hassett cảnh báo trên chương trình "Face the Nation" của CBS rằng nếu chính phủ tiếp tục đóng cửa lâu hơn nữa, tăng trưởng kinh tế có thể chuyển biến tiêu cực trong quý IV, đặc biệt là nếu hoạt động hàng không không trở lại bình thường vào Lễ Tạ ơn. Lễ Tạ ơn năm nay rơi vào ngày 27 tháng 11.
Ông Trump nhắm vào các khoản trợ cấp chăm sóc sức khỏe
Cuộc tranh cãi trên Đồi Capitol diễn ra khi tổng thống Donald Trump một lần nữa thúc đẩy việc thay thế trợ cấp cho thị trường bảo hiểm y tế của đạo luật Chăm sóc giá cả phải chăng (ACA) bằng các khoản thanh toán trực tiếp cho cá nhân vào ngày chủ nhật (09/11).
Các khoản trợ cấp, vốn đã giúp tăng gấp đôi số người đăng ký ACA lên 24 triệu kể từ khi được áp dụng vào năm 2021 chính là nguyên nhân cốt lõi của việc đóng cửa chính phủ. Đảng Cộng hòa vẫn khẳng định họ chỉ sẵn sàng giải quyết vấn đề này sau khi ngân sách chính phủ được khôi phục.
Cùng ngày, ông Trump đã lên tiếng trên tài khoản mạng xã hội Truth Social của mình, chỉ trích các khoản trợ cấp là "một khoản lợi bất ngờ cho các công ty bảo hiểm y tế và là một THẢM HỌA cho người dân Mỹ", đồng thời yêu cầu chuyển trực tiếp số tiền này đến tay người dân để họ tự mua bảo hiểm. "Tôi sẵn sàng hợp tác với cả hai đảng để giải quyết vấn đề này khi Chính phủ mở cửa trở lại", ông Trump viết.
Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Scott Bessent và Thượng nghị sĩ Lindsey Graham, một đồng minh trung thành của ông Trump, đã có các phát biểu trong các cuộc phỏng vấn truyền hình riêng biệt rằng ý tưởng chăm sóc sức khỏe của tổng thống sẽ không được đưa ra cho đến khi các nhà lập pháp thông qua biện pháp mở cửa trở lại chính phủ.
"Chúng tôi không đề xuất điều này lên Thượng viện ngay bây giờ", Bessent nói trong một cuộc phỏng vấn với chương trình "This Week" của đài ABC. "Chúng tôi sẽ không đàm phán với đảng Dân chủ cho đến khi họ mở cửa lại chính phủ."
Các chuyên gia y tế ước tính rằng người Mỹ mua bảo hiểm y tế Obamacare năm 2026 sẽ phải đối mặt với mức phí bảo hiểm hàng tháng tăng gấp đôi trung bình, khi các khoản trợ cấp thời kỳ đại dịch sẽ hết hạn vào cuối năm.
Hôm thứ sáu (07/11), đảng Cộng hòa đã bác bỏ đề xuất của lãnh đạo phe thiểu số tại Thượng viện, Chuck Schumer, một đảng viên Dân chủ đến từ New York về việc bỏ phiếu mở cửa lại chính phủ để đổi lấy việc gia hạn một năm tín dụng thuế giúp giảm chi phí cho các chương trình theo đạo luật Chăm sóc giá cả phải chăng (ACA), thường được gọi là Obamacare.
Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ Adam Schiff cho biết rằng ông tin rằng đề xuất chăm sóc sức khỏe của ông Trump nhằm mục đích phá hủy ACA và cho phép các công ty bảo hiểm từ chối bảo hiểm cho những người có bệnh lý nền.
Schiff phát biểu trên chương trình "This Week" của đài ABC rằng: "Vì vậy, các công ty bảo hiểm mà ông ấy chỉ trích trong những dòng được viết trên mạng xã hội đó, ông ấy nói rằng: 'Tôi sẽ trao cho các bạn nhiều quyền hơn để hủy bỏ hợp đồng bảo hiểm của mọi người và không bảo hiểm cho họ nếu họ có bệnh lý nền từ trước'".
