Tính thanh khoản là gì? tại sao lại quan trọng đối với hàng hóa?

Trong đầu tư hay kinh doanh tính thanh khoản luôn là yếu tố cực kỳ quan trọng để đánh giá một loại tài sản hay thị trường. Vậy tính thanh khoản là gì? tại sao nó lại quan trọng đối với hàng hóa? Bài viết dưới đây Golden Fund sẽ giúp bạn giải đáp chi tiết.

Tính thanh khoản là gì? 

Tính thanh khoản (Liquidity) là một thuật ngữ trong lĩnh vực tài chính dùng để chỉ mức độ linh hoạt trong mua bán của một hàng hóa, tài sản bất kỳ. Cụ thể, tính thanh khoản mô  tả mức độ dễ dàng trong việc mua hoặc bán một sản phẩm hoặc tài sản trên thị trường mà không gây ra biến động đáng kể đến giá cả của nó .

Ngoài ra, tính thanh khoản còn được hiểu là khả năng chuyển đổi thành tiền mặt của một tài sản hoặc sản phẩm nào đó. Trong đó, tính thanh khoản cao là thể hiện việc tài sản có khả năng chuyển đổi thành tiền mặt một cách nhanh chóng. Ngược lại, thanh khoản thấp là việc mua/bán một tài sản mất nhiều thời gian, khó tìm đối tác giao dịch và chi phí cao hơn.

Ví dụ: Tiền mặt có tính thanh khoản cao nhất trên thị trường nếu so với các loại tài sản khác, bởi vì có thể dùng trực tiếp tiền mặt để thực hiện thanh toán, lưu thông, tích trữ,...  Ngược lại, như bất động sản thì sẽ mang tính thanh khoản thấp hơn bởi phải mất một khoảng thời gian nhất định mới có thể chuyển đổi những loại tài sản này sang tiền mặt.

Có thể thấy, tính thanh khoản thường xảy ra khi một tài sản có mức độ hoạt động giao dịch cao. Nên việc đầu tư việc đầu tư vào một loại tài sản có thanh khoản cao thường an toàn hơn vì dễ mua, dễ bán, ít rủi ro kẹt vốn. Với các loại hàng hóa có biến động mạnh như vàng hay dầu, thì tính thanh khoản càng trở thành mối quan tâm hàng đầu của nhà đầu tư.

Tính thanh khoản trong hàng hóa là gì?

Khái niệm

Trong lĩnh vực hàng hóa, tính thanh khoản phản ánh mức độ dễ dàng trong việc mua hoặc bán một loại hàng hóa cụ thể. Hàng hóa có thanh khoản cao thường thu hút nhiều nhà đầu tư vì khả năng giao dịch linh hoạt.

Ví dụ về hàng hóa có tính thanh khoản cao

Kim loại quý

Vàng là kim loại quý có tính thanh khoản cao nhất. Điều này là do vàng có mức độ hoạt động kinh doanh lớn nhất. Vàng giao dịch trên thị trường: vật chất, thị trường kỳ hạn, hoán đổi OTC. Giao dịch Vàng có các hợp đồng tương lai và quyền chọn thanh khoản trên các sàn giao dịch cũng như các sản phẩm ETF và ETN trên kim loại. 

Lưu ý: Các kim loại quý khác nhau có tính thanh khoản khác nhau. 

Năng lượng

Một trong các mặt hàng năng lượng được giao dịch phổ biến nhất và có tính thanh khoản cao trên thế giới là dầu thô. Ngoài ra, một số mặt hàng năng lượng khác có thanh khoản khá cao như than đá, khí gas,...

>> Xem thêm: Tính thanh khoản - Yếu tố then chốt trong đầu tư vàng

Cách phân biệt và nhận biết tính thanh khoản cao - thấp trong thị trường hàng hóa

Để phân biệt hay nhận biết thị trường thanh khoản cao với thấp, bạn có thể dựa trên các yếu tố:

• Phải có một thị trường giao ngay hoặc thị trường cơ sở tiền mặt đang hoạt động trong hàng hóa vật chất.

• Phải có rất nhiều người mua và người bán - nhà đầu cơ, nhà đầu tư và những người khác.

• Khối lượng và số hợp đồng mở của loại sản phẩm trên thị trường

• Cần có một cơ chế phân phối công khai, minh bạch và không phân biệt đối xử.

• Phải có một mối quan hệ được xác định rõ ràng giữa phái sinh và hàng hóa vật chất.

• Cần có cơ chế trao đổi tiền mặt và hàng hóa phái sinh.

• Cần có sự hội tụ giữa giá tiền mặt và giá cả phản ánh việc giao hàng trong tương lai theo thời gian.

Tại sao tính thanh khoản lại quan trọng?

Khi nói đến hàng hóa, người ta có thể đo tính thanh khoản của các sản phẩm tương lai cụ thể bằng cách kiểm tra khối lượng giao dịch hàng ngày, lãi suất mở, số lượng các vị thế mua /bán, dài/ngắn đã mở nhưng chưa đóng. Khối lượng và lãi suất mở càng cao, thị trường càng có tính thanh khoản cao.

Tính thanh khoản rất quan trọng đối với tất cả các tài sản, đặc biệt là hàng hóa. Tính thanh khoản đảm bảo cho những người tham gia thị trường khả năng mua và bán dễ dàng, điều này thu hút các nhà đầu cơ và nhà đầu tư vào thị trường. Thị trường kém thanh khoản có xu hướng biến động mạnh và đột ngột hơn thị trường có tính thanh khoản tốt. Điều này có thể gây ra tình trạng giãn giá, mất thanh khoản và tăng giảm đột ngột với biên độ lớn

Khi xem xét đầu tư vào hàng hóa hoặc bất kỳ loại tài sản nào, hãy đảm bảo rằng bạn chọn được loại hàng hóa có tính thanh khoản tốt để bạn có thể mua và bán dễ dàng, với chi phí thực hiện rẻ nhất. Chênh lệch giá mua/bán thường có xu hướng mở rộng hơn với các sản phẩm hàng hóa có thị trường kém thanh khoản.

Cách đánh giá tính thanh khoản trước khi đầu tư

Để tránh rủi ro kẹt vốn hoặc khó thoát lệnh, nhà đầu tư nên đánh giá kỹ tính thanh khoản của một hàng hóa hoặc tài sản trước khi xuống tiền. Một số tiêu chí quan trọng:

• Kiểm tra khối lượng giao dịch hàng ngày

• Chênh lệch giá mua – bán (Spread): Spread hẹp thể hiện tính thanh khoản cao. Ngược lại, chênh lệch quá rộng thường báo hiệu thị trường ít người tham gia.

• Số hợp đồng mở (Open Interest): Đối với các hợp đồng tương lai hoặc phái sinh, lãi suất mở càng cao chứng tỏ có nhiều vị thế đang tồn tại, thị trường có thanh khoản tốt.

• Số lượng người tham gia thị trường: Càng nhiều nhà đầu tư, nhà đầu cơ, tổ chức tài chính tham gia thì thanh khoản càng cao và giá cả càng minh bạch.

• Khả năng chuyển đổi nhanh sang tiền mặt: Một hàng hóa hoặc tài sản dễ dàng chuyển đổi sang tiền mặt với chi phí thấp thể hiện thanh khoản tốt, giúp giảm rủi ro cho nhà đầu tư.

• Độ minh bạch cao và cơ chế giao dịch công khai, không phân biệt đối xử thường đảm bảo thanh khoản cao hơn so với các thị trường nhỏ lẻ.

Tóm lại, tính thanh khoản là một trong những yếu tố quan trọng nhất khi đánh giá tài sản, đặc biệt trong lĩnh vực hàng hóa. Thị trường có tính thanh khoản cao mang lại nhiều lợi ích như giảm chi phí, giao dịch dễ dàng và ít rủi ro hơn. Khi đầu tư, hãy ưu tiên những sản phẩm có thanh khoản tốt để tối ưu hiệu quả.