- Ông Trump đe dọa áp thuế 30% lên Mexico và EU, có hiệu lực từ ngày 1 tháng 8.
- Các mức thuế này sẽ ảnh hưởng đến hai trong số những đối tác thương mại lớn nhất của Mỹ.
- Ông Trump quay trở lại lập trường thương mại cứng rắn hơn với loạt đe dọa thuế mới nhất.
Tổng thống Donald Trump đe dọa áp thuế 30% lên EU và Mexico
Tổng thống Donald Trump hôm thứ Bảy đã đe dọa sẽ áp thuế 30% đối với hàng nhập khẩu từ Mexico và Liên minh châu Âu (EU) bắt đầu từ ngày 1 tháng 8, sau nhiều tuần đàm phán với hai đối tác thương mại lớn của Mỹ không đạt được thỏa thuận toàn diện.
Đây là bước leo thang mới trong cuộc chiến thương mại, gây phẫn nộ cho các đồng minh của Mỹ và khiến giới đầu tư lo ngại. Trump đã công bố quyết định áp thuế mới nhất thông qua hai bức thư riêng gửi Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen và Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum, được đăng tải trên mạng xã hội Truth Social của ông vào ngày thứ Bảy.
Liên minh châu Âu (EU) và Mexico – đều là những đối tác thương mại lớn của Mỹ – đã phản ứng bằng cách lên án các mức thuế là không công bằng và gây rối loạn, đồng thời cam kết sẽ tiếp tục đàm phán với Mỹ nhằm đạt được một thỏa thuận thương mại toàn diện trước thời hạn.
Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum bày tỏ tin tưởng rằng hai bên có thể đạt được thỏa thuận. “Tôi luôn nói rằng trong những trường hợp như thế này, điều cần làm là giữ cái đầu lạnh để đối mặt với bất kỳ vấn đề nào,” bà Sheinbaum phát biểu tại một sự kiện ở bang Sonora, Mexico.
“Chúng tôi cũng rất rõ ràng về những gì có thể hợp tác với chính phủ Mỹ, và những gì không thể. Và có một điều không bao giờ có thể đem ra đàm phán: đó là chủ quyền của đất nước chúng tôi,” bà nhấn mạnh.
EU hy vọng vào một hiệp định thương mại toàn diện với Mỹ
Liên minh châu Âu vẫn hy vọng đạt được một hiệp định thương mại toàn diện với Mỹ cho khối gồm 27 quốc gia. Trong bức thư gửi EU, Trump đưa ra yêu cầu chấm dứt các mức thuế của châu Âu. “Liên minh châu Âu sẽ cho phép Mỹ tiếp cận thị trường một cách hoàn toàn và tự do, không áp thuế đối với chúng tôi, nhằm giảm thâm hụt thương mại lớn,” ông viết.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen cho biết mức thuế 30% “sẽ làm gián đoạn chuỗi cung ứng thiết yếu xuyên Đại Tây Dương, gây thiệt hại cho doanh nghiệp, người tiêu dùng và cả bệnh nhân ở hai bờ Đại Tây Dương.”
Bà cũng nhấn mạnh rằng trong khi EU vẫn cam kết theo đuổi một thỏa thuận thương mại, khối này “sẽ thực hiện mọi biện pháp cần thiết để bảo vệ lợi ích của EU, bao gồm cả việc áp dụng các biện pháp trả đũa tương xứng nếu cần thiết.”
Eu cũng đang phải đối mặt với những áp lực trái chiều: nước Đức – đầu tàu công nghiệp – thúc giục đạt thỏa thuận nhanh chóng để bảo vệ nền sản xuất, trong khi các thành viên khác như Pháp lại cho rằng EU không nên nhượng bộ trước một thỏa thuận mang tính một chiều theo điều kiện của Mỹ.
Bernd Lange, Chủ tịch Ủy ban Thương mại của Nghị viện châu Âu, cho rằng Brussels nên áp dụng biện pháp đáp trả ngay từ thứ Hai tới. “Đây là một cú tát vào tiến trình đàm phán. Không thể đối xử với một đối tác thương mại chủ chốt theo cách như vậy,” ông nói với Reuters.
Jacob Funk Kirkegaard, chuyên gia cao cấp tại tổ chức tư vấn Bruegel (Brussels), nhận định rằng bức thư của Trump đã làm gia tăng nguy cơ EU sẽ có các động thái trả đũa tương tự như cuộc đối đầu giữa Mỹ và Trung Quốc trước đây – từng gây chấn động các thị trường tài chính toàn cầu.
“Thuế quan giữa Mỹ và Trung Quốc đã cùng tăng lên, rồi cùng giảm xuống. Không phải giảm hoàn toàn, nhưng vẫn là giảm cùng nhau,” ông nói.
Mức thuế dành cho Mexico thấp hơn Canada
Bộ Kinh tế Mexico cho biết hôm thứ Bảy rằng họ đã được thông báo trước về lá thư của Mỹ trong một cuộc họp với các quan chức Mỹ vào thứ Sáu. “Tại buổi thảo luận bàn tròn, chúng tôi đã nêu rõ rằng đây là hành động đối xử không công bằng và chúng tôi không đồng ý,” tuyên bố của bộ cho biết.
Mức thuế đề xuất đối với Mexico thấp hơn mức 35% dành cho Canada, dù cả hai bức thư đều viện dẫn lý do liên quan đến tình trạng buôn bán fentanyl – dù dữ liệu chính phủ cho thấy lượng fentanyl bị thu giữ tại biên giới Mexico cao hơn nhiều so với biên giới Canada.
Trump viết: “Mexico đã giúp tôi kiểm soát biên giới, NHƯNG, những gì Mexico làm vẫn chưa đủ. Mexico vẫn chưa ngăn chặn được các băng đảng ma túy đang cố biến toàn bộ Bắc Mỹ thành một sân chơi buôn lậu ma túy.”
Trung Quốc là nguồn cung chính các hóa chất để sản xuất opioid fentanyl. Theo cơ quan chức năng Mỹ, chỉ 0,2% lượng fentanyl bị thu giữ tại Mỹ đến từ biên giới Canada, trong khi phần lớn được đưa qua biên giới Mỹ – Mexico.
Mexico xuất khẩu hơn 80% tổng hàng hóa của mình sang Mỹ, và thương mại tự do với nước láng giềng phương Bắc đã giúp Mexico trở thành đối tác thương mại hàng đầu của Mỹ vào năm 2023.
Kể từ khi trở lại Nhà Trắng, loạt sắc lệnh áp thuế của Trump đã bắt đầu tạo ra nguồn thu hàng chục tỷ USD mỗi tháng cho chính phủ Mỹ. Theo dữ liệu từ Bộ Tài chính Mỹ công bố hôm thứ Sáu, doanh thu từ thuế hải quan của Mỹ đã vượt 100 tỷ USD trong năm tài khóa liên bang tính đến tháng 6.
Tuy nhiên, các mức thuế này cũng đang gây căng thẳng trong quan hệ ngoại giao với một số đối tác thân cận nhất của Mỹ.
Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba tuần trước cho biết Nhật Bản cần giảm sự phụ thuộc vào Mỹ. Cuộc đối đầu về thuế quan cũng đã khiến Canada và một số đồng minh châu Âu xem xét lại sự phụ thuộc của họ vào Washington về mặt an ninh, với một số quốc gia đang cân nhắc mua hệ thống vũ khí không do Mỹ sản xuất.
>> Xem thêm: Nhận định giá Vàng từ 14/07 - 18/07: Căng thương thương mại nóng trở lại, vàng lên ngôi?
