Vào lúc 22 giờ 30 phút ngày 3 tháng 12 (theo giờ địa phương), Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol đã tổ chức một cuộc họp báo khẩn cấp, trong đó ông thông báo quyết định áp đặt tình trạng thiết quân luật từ 23 giờ cùng ngày. Quyết định này đã nhận được sự phản đối mạnh mẽ từ lãnh đạo hai đảng lớn của Hàn Quốc, là Đảng Quyền lực Quốc dân (PPP) và Đảng Dân chủ (DP).
Tổng thống Hàn Quốc dỡ bỏ thiết quân luật
Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol hôm thứ Tư tuyên bố sẽ dỡ bỏ lệnh thiết quân luật bất ngờ mà ông đã ban hành chỉ vài giờ trước đó, nhượng bộ trong cuộc đối đầu với quốc hội sau khi quốc hội kiên quyết bác bỏ nỗ lực của ông nhằm cấm hoạt động chính trị và kiểm duyệt truyền thông.
Trong cuộc khủng hoảng chính trị lớn nhất của Hàn Quốc trong nhiều thập kỷ, ông Yoon khiến cả nước choáng váng khi tuyên bố thiết quân luật vào tối thứ Ba để ngăn chặn "các thế lực chống nhà nước" trong số các đối thủ chính trị trong nước của mình. Tuy nhiên, các nhà lập pháp giận dữ đã nhất trí bác bỏ sắc lệnh này. Theo hãng tin Yonhap, nội các đã đồng ý vào sáng sớm thứ Tư để hủy bỏ lệnh thiết quân luật.
Người biểu tình bên ngoài tòa nhà Quốc hội hô vang và vỗ tay. "Chúng ta đã chiến thắng!" họ hô hào, và một người biểu tình còn gõ trống. Đảng Dân chủ đối lập chính đã kêu gọi Tổng thống Yoon, người giữ chức từ năm 2022, từ chức hoặc đối mặt với việc bị luận tội.
"Dù tổng thống Hàn Quốc tuyên bố dở bỏ thiết quân luật, ông ta cũng không thể tránh khỏi các cáo buộc phản quốc. Toàn thể quốc gia đã thấy rõ rằng Tổng thống Yoon không còn có thể điều hành đất nước một cách bình thường. Ông ta nên từ chức," ông Park Chan-dae, một thành viên cấp cao của Quốc hội thuộc Đảng Dân chủ, tuyên bố trong một thông cáo.
"Hàn Quốc với tư cách là một quốc gia đã tránh được một viên đạn, nhưng Tổng thống Yoon có thể đã tự bắn vào chân mình," Danny Russel, phó chủ tịch Viện Chính sách Xã hội Châu Á tại Hoa Kỳ, nhận xét.
Đồng won của Hàn Quốc đã phục hồi từ mức thấp nhất trong hơn hai năm so với đồng đô la sau khi ông Yoon đảo ngược quyết định, trong khi các quỹ giao dịch hoán đổi (ETF) liên quan đến cổ phiếu Hàn Quốc cũng giảm bớt mức thua lỗ.
Tuyên bố thiết quân luật bất ngờ của Tổng thống Yoon, được ông mô tả là nhằm vào các đối thủ chính trị của mình, đã bị 190 nhà lập pháp trong quốc hội bác bỏ. Ngay cả đảng của ông cũng kêu gọi ông dỡ bỏ sắc lệnh này. Theo luật pháp Hàn Quốc, tổng thống phải ngay lập tức hủy bỏ thiết quân luật nếu quốc hội yêu cầu bằng một cuộc bỏ phiếu đa số. Cuộc khủng hoảng tại một quốc gia đã trở thành nền dân chủ từ những năm 1980, là đồng minh của Mỹ và là một nền kinh tế lớn ở châu Á, đã gây ra sự lo ngại trên toàn cầu.
>> Xem thêm: Tỷ giá các đồng tiền châu Á so với USD có thể tăng chậm lại.
Mỹ thở phào nhẹ nhõm khi Tổng thống Yoon rút lại quyết định
Sau khi Tổng thống Yoon tuyên bố thiết quân luật trong một bài phát biểu trên truyền hình, quân đội Hàn Quốc cho biết các hoạt động của quốc hội và các đảng chính trị sẽ bị cấm, đồng thời các phương tiện truyền thông và nhà xuất bản sẽ nằm dưới sự kiểm soát của bộ chỉ huy thiết quân luật.
Các binh sĩ đội mũ bảo hiểm đã cố gắng tiến vào tòa nhà Quốc hội trong thời gian ngắn. Các trợ lý quốc hội được nhìn thấy đang cố đẩy lùi các binh sĩ bằng cách xịt bình chữa cháy.
Nhà Trắng cho biết họ hài lòng khi Tổng thống Hàn Quốc dỡ bỏ thiết quân luật, rút lại quyết định. “Chúng tôi cảm thấy nhẹ nhõm khi Tổng thống Yoon đã thay đổi hướng đi khỏi tuyên bố thiết quân luật đáng lo ngại và tôn trọng... lá phiếu của Quốc hội yêu cầu chấm dứt nó," một phát ngôn viên của Nhà Trắng cho biết.
Trước đó, Phó Ngoại trưởng Mỹ Kurt Campbell cho biết Hoa Kỳ đang theo dõi tình hình ở Hàn Quốc với "mối quan ngại sâu sắc." Khoảng 28.500 binh sĩ Mỹ đang đóng quân tại Hàn Quốc để đối phó với mối đe dọa từ Triều Tiên, quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân.
Tổng thống Yoon không viện dẫn bất kỳ mối đe dọa cụ thể nào từ Triều Tiên, mà thay vào đó tập trung vào các đối thủ chính trị trong nước. Đây là lần đầu tiên kể từ năm 1980 thiết quân luật được ban hành ở Hàn Quốc.
Danny Russel, người từng là nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ về Đông Á dưới thời Tổng thống Barack Obama, nhận xét rằng Hàn Quốc hiện đang đứng trước khả năng tổ chức bầu cử sớm. "Sự bất ổn chính trị và xung đột trong nước ở Hàn Quốc không có lợi cho chúng ta. Tuy nhiên, điều đó lại là lợi thế cho Triều Tiên. Bạn có thể chắc chắn rằng Triều Tiên đang chờ đợi cơ hội," ông nói.
Tổng thống Yoon, vốn là một công tố viên chuyên nghiệp, đã giành chiến thắng sít sao trong cuộc bầu cử tổng thống chặt chẽ nhất lịch sử Hàn Quốc vào năm 2022. Ông tận dụng làn sóng bất mãn với chính sách kinh tế, các vụ bê bối và cuộc chiến giới tính, nhằm định hình lại tương lai chính trị của nền kinh tế lớn thứ tư châu Á. Tuy nhiên, ông không được lòng dân, với tỷ lệ ủng hộ dao động quanh mức 20% trong nhiều tháng qua.
Đảng Sức mạnh Nhân dân của ông đã chịu thất bại nặng nề trong cuộc bầu cử quốc hội vào tháng 4 năm nay, để mất quyền kiểm soát quốc hội đơn viện vào tay các đảng đối lập, những đảng giành được gần hai phần ba số ghế.
Kể từ khi Hàn Quốc được thành lập dưới dạng một nước cộng hòa vào năm 1948, đã có hơn một chục lần thiết quân luật được ban bố. Năm 1980, một nhóm sĩ quan quân đội do Chun Doo-hwan dẫn đầu đã buộc Tổng thống Choi Kyu-hah khi đó tuyên bố thiết quân luật để đàn áp các lời kêu gọi của phe đối lập, lao động và sinh viên về việc khôi phục chính quyền dân chủ.
Tình hình địa chính trị tại Hàn Quốc và ảnh hưởng đến giá vàng
Tuy tình hình địa chính trị leo thang nhưng tin tức này không có tác động đến giá vàng. Tình hình căng thẳng tại Hàn Quốc đã diễn ra trong một khoảng thời gian dài khi chính trị tại đây bị lũng đoạn bởi những tổ chức tài chính lớn “chaebol”.
"Văn phòng Chủ tịch Quốc hội Hàn Quốc tuyên bố: Thiết quân luật "vô hiệu" sau khi nghị quyết bãi bỏ thiết quân luật được thông qua. Tổng thống Hàn Quốc đứng trước nguy cơ bị phe đối lập Hàn Quốc kêu gọi luận tội sau đêm thiết quân luật hỗn loạn."
>> Xem thêm:
- Triều Tiên cho nổ tung một phần đường liên Triều ở phía biên giới với Hàn Quốc.
- Mối đe dọa thuế quan từ Trump đang rình rập một số nước châu Á khác, không chỉ riêng Trung Quốc.
