- Tổng thống Donald Trump cho biết ông sẽ “tăng đáng kể” thuế đối với hàng xuất khẩu của Ấn Độ sang Mỹ vì việc Ấn Độ mua dầu từ Nga.
- Bộ Ngoại giao Ấn Độ tuyên bố rằng “việc nhắm mục tiêu vào Ấn Độ là không chính đáng và vô lý”, đồng thời khẳng định Ấn Độ sẽ thực hiện các biện pháp để bảo vệ lợi ích quốc gia và an ninh kinh tế của mình.
- Mỹ đang đe dọa áp đặt các lệnh trừng phạt thứ cấp đối với các quốc gia mua năng lượng từ Nga. Matt Whitaker – đại sứ Mỹ tại NATO – cho biết các biện pháp trừng phạt như vậy là “bước đi tiếp theo rõ ràng” nhằm cố gắng chấm dứt chiến tranh ở Ukraine.
Tổng thống Trump tăng thuế, gây áp lực đối với Ấn Độ
Tổng thống Donald Trump cho biết ông sẽ “tăng đáng kể” thuế quan đối với hàng xuất khẩu của Ấn Độ sang Mỹ vì quốc gia châu Á này mua dầu từ Nga – một động thái mà New Delhi lên án là không chính đáng, trong bối cảnh căng thẳng leo thang giữa hai nền kinh tế lớn.
Trump không nói rõ mức tăng thuế là bao nhiêu. Tuần trước, ông đã công bố mức thuế 25% đối với hàng xuất khẩu của Ấn Độ – một trong những mức cao nhất trong số các nền kinh tế lớn – và tuyên bố sẽ áp thêm thuế nếu Ấn Độ tiếp tục mua dầu từ Nga.
Cảnh báo của Tổng thống Mỹ được đưa ra trước hạn chót ngày 8/8 để Nga đạt được thỏa thuận ngừng bắn với Ukraine, khi chính quyền Washington đe dọa áp đặt các lệnh trừng phạt thứ cấp đối với các quốc gia mua năng lượng từ Nga. Các đồng minh của Ukraine cho rằng việc mua bán này góp phần hỗ trợ nền kinh tế của Tổng thống Nga Vladimir Putin và làm suy yếu áp lực buộc Moscow phải chấm dứt cuộc chiến hiện đã bước sang năm thứ tư.
Ấn Độ đã trở thành mục tiêu chính trong chiến dịch của Trump nhằm chấm dứt chiến tranh. Thủ tướng Narendra Modi – người từng có quan hệ thân thiện với Trump – đã thể hiện thái độ kiên quyết, kêu gọi người dân Ấn Độ mua hàng nội địa và cho thấy rằng đất nước ông sẽ tiếp tục mua dầu của Nga.
Trong một bài đăng trên mạng xã hội vào cuối ngày thứ Hai, Bộ Ngoại giao Ấn Độ đã chỉ trích Liên minh Châu Âu và Mỹ vẫn tiếp tục mua năng lượng và các vật tư khác từ Nga trong khi “việc giao dịch như vậy thậm chí không phải là điều bắt buộc quốc gia.” “Việc nhắm mục tiêu vào Ấn Độ là không chính đáng và vô lý,” Bộ Ngoại giao nhấn mạnh. “Giống như bất kỳ nền kinh tế lớn nào, Ấn Độ sẽ thực hiện mọi biện pháp cần thiết để bảo vệ lợi ích quốc gia và an ninh kinh tế của mình.”
Ấn Độ - Khách hàng lớn nhất của Nga
Ấn Độ đã trở thành một trong những khách hàng mua dầu lớn nhất của Nga kể từ khi chiến với Ukraine năm 2022 diễn ra, được thúc đẩy bởi mức chiết khấu hấp dẫn. Trung bình, quốc gia này đang mua khoảng 1,7 triệu thùng dầu/ngày từ Nga trong năm nay, theo dữ liệu theo dõi tàu chở dầu do Bloomberg tổng hợp.
Trong nửa đầu năm nay, Ấn Độ đã xuất khẩu khoảng 1,4 triệu thùng nhiên liệu tinh chế mỗi ngày, theo dữ liệu từ Kpler do Bloomberg thu thập. Các lô hàng dầu diesel hoặc gasoil chiếm khoảng 40% tổng lượng nhiên liệu xuất khẩu, trong khi xăng và các thành phần pha trộn chiếm khoảng 30%.
Tuy nhiên, rất khó để xác định chính xác bao nhiêu phần trong lượng nhiên liệu xuất khẩu của Ấn Độ có nguồn gốc trực tiếp từ dầu Nga, vì các nhà máy lọc dầu thường xử lý nhiều loại dầu khác nhau và sau đó bán ra một loạt sản phẩm nhiên liệu đa dạng. Liên minh châu Âu gần đây đã công bố một gói trừng phạt sẽ cấm mua nhiên liệu có nguồn gốc từ dầu thô Nga, nhưng các nhà giao dịch vẫn đang chờ đợi hướng dẫn chi tiết về cách thức thực hiện lệnh cấm này trong thực tế.
Ít nhất bốn tàu chở dầu đã dỡ hàng triệu thùng dầu thô Nga tại các nhà máy lọc dầu Ấn Độ vào cuối tuần qua, cho thấy các chuyến giao hàng đang bị giám sát chặt chẽ vẫn diễn ra như bình thường.
Bất kỳ sự gián đoạn nào trong việc Ấn Độ mua dầu từ Nga có thể buộc nước này phải tìm nguồn cung cấp từ nơi khác. Tuần trước, công ty lọc dầu lớn nhất của Ấn Độ đã mua đột ngột hàng triệu thùng dầu thô từ Mỹ và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE), với các lô hàng được giao trong thời gian khá nhanh, theo những người am hiểu về vấn đề này cho biết.
Theo thời hạn mà Tổng thống Mỹ đặt ra cho Tổng thống Nga Putin nhằm chấm dứt giao tranh tại Ukraine, các lệnh trừng phạt thứ cấp nhắm vào các quốc gia mua dầu Nga có thể sẽ được áp đặt vào thứ Sáu.
“Các biện pháp trừng phạt thứ cấp và thuế quan đối với những quốc gia đang tài trợ cho cuộc chiến này — như Trung Quốc, Ấn Độ và Brazil — bằng cách mua dầu mà Nga đang sản xuất là bước đi tiếp theo rõ ràng nhằm chấm dứt cuộc chiến này,” ông Matt Whitaker, Đại sứ Mỹ tại NATO, nói với Bloomberg Television. “Điều này thực sự sẽ đánh mạnh vào điểm yếu của họ, đó là nguồn thu chủ lực: việc mua dầu từ Nga.”
Ấn Độ rơi vào thế khó
Mỹ gia tăng áp lực thuế, chỉ trích Ấn Độ và động thái hòa giải từ Ấn độ
Việc ông Trump leo thang áp thuế đã khiến Ấn Độ choáng váng sau nhiều tháng đàm phán. Tổng thống Mỹ đã tăng cường chỉ trích Ấn Độ, công kích các loại thuế quan và rào cản khác đối với hàng hóa Mỹ. Ông cũng lên án việc Ấn Độ mua năng lượng từ Nga và tham gia nhóm BRICS các nền kinh tế đang phát triển, đặc biệt là vì nhóm này đang xem xét các phương án thay thế cho đồng đô la Mỹ.
Chính phủ Ấn Độ đã cho biết họ có ý định tiếp tục đàm phán với Mỹ, với hy vọng đạt được mức thuế thấp hơn. Ấn Độ đang cân nhắc tăng mua khí đốt tự nhiên từ Mỹ và tăng nhập khẩu thiết bị viễn thông cũng như vàng.
Các quan chức cho rằng những động thái này sẽ giúp thu hẹp thặng dư thương mại của Ấn Độ với Mỹ — một mối quan tâm then chốt của ông Trump. Theo số liệu từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), năm ngoái Mỹ thâm hụt thương mại với Ấn Độ khoảng 43 tỷ USD, đứng thứ 11 về quy mô. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều điểm bất đồng, khi Thủ tướng Modi không muốn mở cửa các lĩnh vực nhạy cảm như nông nghiệp và sữa cho hàng hóa Mỹ.
Quan hệ giữa ông Modi và ông Trump đã xấu đi trong nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Mỹ. Sau các cuộc đụng độ hồi đầu năm nay giữa Ấn Độ và Pakistan, ông Trump đã đe dọa chặn quyền tiếp cận thị trường Mỹ nếu hai nước không ngừng giao tranh. Ông Trump tuyên bố hành động của mình đã mang lại hòa bình — một quan điểm khiến chính phủ của ông Modi không hài lòng.
Ấn độ bị kẹt giữa căng thẳng Nga và Mỹ
Ấn Độ đã rơi vào thế khó giữa lúc Tổng thống Trump gia tăng trọng tâm vào việc chấm dứt cuộc chiến của Nga tại Ukraine. Tổng thống Mỹ cam kết sẽ nhanh chóng kết thúc cuộc xâm lược của Nga, nhưng những nỗ lực này đã bị cản trở bởi Tổng thống Putin, người chỉ đưa ra các yêu sách tối đa về lãnh thổ Ukraine và từ chối đàm phán trực tiếp với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy.
Ông Trump ngày càng thất vọng với Putin, dẫn đến việc ông đưa ra những lời đe dọa mới nhất nhằm áp đặt các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với Moscow. Trước đây ông từng đưa ra khả năng áp đặt các lệnh trừng phạt nghiêm khắc hơn, nhưng sau đó trì hoãn hành động để giữ hy vọng đàm phán.
Hôm Chủ nhật, ông Trump nói với báo chí rằng đặc phái viên Steve Witkoff sẽ đến Nga trong tuần này — vào thứ Tư hoặc thứ Năm — để tiếp tục các cuộc thảo luận. Căng thẳng giữa Washington và Moscow đã leo thang hồi tuần trước, khi ông Trump tuyên bố ông đã điều hai tàu ngầm hạt nhân nhằm đáp trả “những phát ngôn khiêu khích nghiêm trọng” từ cựu Tổng thống Nga Dmitry Medvedev.
>> Xem thêm: Ấn Độ có thể phải chịu mức thuế từ 20% đến 25% từ Mỹ
