- Tổng thống Mỹ Donald Trump cảnh báo sẽ áp đặt “hậu quả rất nghiêm trọng” nếu tổng thống Putin không đồng ý với một thỏa thuận ngừng bắn vào cuối tuần này.
- Trump cho biết ông hy vọng sẽ tận dụng cuộc gặp vào thứ Sáu để chuẩn bị cho một “cuộc gặp thứ hai nhanh chóng” với tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy, sau khi các đồng minh thúc giục ông hướng tới một hội nghị thượng đỉnh như vậy.
- Trump đã trấn an các nhà lãnh đạo trong cuộc gọi rằng ông sẽ không đàm phán về vấn đề lãnh thổ với Putin và sẽ thúc ép nhà lãnh đạo Nga gặp Zelenskiy.
Tổng thống Trump hứa hẹn sẽ đạt được thỏa thuận với Nga và sắp xếp cuộc gặp thứ hai
Tổng thống Mỹ Donald Trump cảnh báo sẽ áp đặt “hậu quả rất nghiêm trọng” nếu ông Putin không đồng ý với một thỏa thuận ngừng bắn vào cuối tuần này, sau cuộc điện đàm với các nhà lãnh đạo châu Âu trước thềm cuộc gặp với Tổng thống Nga.
Trump cũng cho biết ông hy vọng sẽ tận dụng cuộc gặp vào thứ Sáu để chuẩn bị cho một “cuộc gặp thứ hai nhanh chóng” với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy, sau khi các đồng minh thúc giục ông hướng tới một hội nghị thượng đỉnh như vậy.
“Tôi cho rằng có khả năng rất cao là chúng ta sẽ có cuộc gặp thứ hai, và cuộc gặp này sẽ hiệu quả hơn lần đầu tiên,” Trump nói với các phóng viên hôm thứ Tư tại Trung tâm Kennedy, đồng thời cho biết ông đang “dọn đường cho cuộc gặp thứ hai.”
Phát biểu của Tổng thống cho thấy ông vừa muốn hạ thấp kỳ vọng về việc đạt được một thỏa thuận hòa bình toàn diện tại hội nghị thượng đỉnh với Putin ở Anchorage, Alaska, vừa phản hồi những lo ngại từ các đối tác châu Âu, những người đã thúc giục ông ưu tiên các cuộc đối thoại trực tiếp giữa Putin và Zelenskiy.
Những người hoài nghi về nỗ lực của Trump bày tỏ lo ngại rằng Tổng thống Mỹ — người từng nói một thỏa thuận cuối cùng có thể bao gồm việc trao đổi lãnh thổ — có thể đồng ý với các điều khoản hòa bình do Putin đề xuất, gây bất lợi cho Ukraine.
Theo nhiều nguồn tin am hiểu cuộc thảo luận, Trump đã trấn an các nhà lãnh đạo trong cuộc gọi rằng ông sẽ không đàm phán về lãnh thổ với Putin và sẽ thúc ép nhà lãnh đạo Nga gặp Zelenskiy. Ông cũng nhắc lại tuyên bố công khai rằng ông sẽ nhanh chóng biết liệu Tổng thống Nga có nghiêm túc với các cuộc đàm phán hay không, đồng thời cho biết Mỹ sẵn sàng đóng góp để hỗ trợ một số bảo đảm an ninh ở mức thấp hơn so với việc Ukraine trở thành thành viên đầy đủ của NATO.
EU cam kết hỗ trợ Ukraine
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, phát biểu trước báo giới hôm thứ Tư sau cuộc gọi, cho biết mọi quyết định liên quan đến khả năng nhượng bộ lãnh thổ sẽ cần do Ukraine đưa ra, và hiện “không có kế hoạch trao đổi lãnh thổ nghiêm túc nào được đặt lên bàn.”
“Trump đã nói rất rõ rằng Mỹ muốn đạt được một lệnh ngừng bắn tại cuộc họp ở Alaska lần này,” Macron phát biểu với các phóng viên tại Bregancon, Pháp. “Chúng tôi đã nhắc lại rằng cho đến khi có một lệnh ngừng bắn và một nền hòa bình lâu dài, chúng ta phải tiếp tục hỗ trợ Ukraine — và khi tôi nói ‘chúng ta’ nghĩa là cả châu Âu và Mỹ.”
Trump và Phó Tổng thống Mỹ JD Vance đã cùng các nhà lãnh đạo châu Âu, bao gồm lãnh đạo từ Đức, Pháp, Ba Lan và Ý, cũng như Tổng thống Zelenskiy và Tổng Thư ký NATO Mark Rutte, tham gia cuộc thảo luận kéo dài khoảng một giờ. Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen, người cũng tham dự, cho biết trên mạng xã hội rằng các nhà lãnh đạo đã có một “cuộc gọi rất tốt” và điều này “củng cố nền tảng chung vì Ukraine.”
Trump cũng mô tả cuộc gọi theo hướng tương tự, nói rằng ông sẽ “chấm điểm 10” và cho biết đã hứa sẽ báo cáo ngay cho Zelenskiy và các lãnh đạo châu Âu sau khi kết thúc cuộc trò chuyện. Ông cũng nói sẵn sàng rút lui nếu nhận thấy Putin không chân thành.
“Có thể sẽ không có cuộc gặp thứ hai, vì nếu tôi cảm thấy không phù hợp để tổ chức, do không nhận được những câu trả lời mà chúng ta cần có, thì chúng ta sẽ không tiến hành cuộc gặp đó,” Trump nói.
Theo một nguồn tin am hiểu vấn đề, Thổ Nhĩ Kỳ đã được nhắc đến trong cuộc gọi như một địa điểm tiềm năng cho hội nghị thượng đỉnh ba bên giữa Trump, Putin và Zelenskiy, nếu cuộc gặp thực sự diễn ra.
Các cuộc trao đổi này diễn ra sau nhiều ngày ngoại giao căng thẳng giữa các quan chức Mỹ, châu Âu và Ukraine trước thềm cuộc gặp dự kiến giữa Trump và Putin tại Alaska vào thứ Sáu.
Thủ tướng Đức Friedrich Merz, người chủ trì cuộc gọi cùng Tổng thống Mỹ, nhấn mạnh rằng Ukraine cần phải được tham gia vào mọi quyết định.
“Chúng tôi đã nói rõ rằng Ukraine sẽ có mặt tại bàn đàm phán ngay khi có một cuộc gặp tiếp theo,” Merz nói với các phóng viên ở Berlin cùng Zelenskiy. “Tổng thống Trump muốn ưu tiên đạt được lệnh ngừng bắn.”
Tình hình hiện tại và yêu cầu từ hai phía Nga - Ukraine
Theo tin trước đó của Bloomberg, Moscow đang yêu cầu Ukraine nhượng lại toàn bộ khu vực Donbas ở miền Đông cũng như Crimea — vùng lãnh thổ mà lực lượng của Nga đã sáp nhập vào năm 2014 — như một điều kiện để mở khóa một lệnh ngừng bắn và tiến tới đàm phán về một thỏa thuận lâu dài.
Zelenskiy nói với báo giới đầu tuần này rằng ông sẽ không nhượng lại Donbas, đồng thời cảnh báo Điện Kremlin có thể dùng khu vực này làm bàn đạp cho một cuộc tấn công mới trong tương lai. Các quốc gia châu Âu đã nói rõ với Mỹ rằng họ sẽ không chính thức công nhận các vùng lãnh thổ bị Nga kiểm soát.
Macron cho biết các vấn đề liên quan đến lãnh thổ “chỉ sẽ được đàm phán bởi tổng thống Ukraine.”
“Chúng tôi ủng hộ lập trường này và điều đó đã được Tổng thống Trump thể hiện rất rõ ràng,” ông nói với các phóng viên, đồng thời cho biết thêm rằng nhà lãnh đạo Mỹ “cũng sẽ đấu tranh để đạt được” một cuộc gặp ba bên với Putin và Zelenskiy.
Kyiv và các đồng minh cho rằng việc đình chiến dọc theo các tuyến chiến đấu hiện tại nên là bước đầu tiên hướng tới các cuộc đàm phán chính thức. Các nhà lãnh đạo châu Âu cũng nhấn mạnh với Trump rằng Ukraine cần có những bảo đảm an ninh vững chắc để đảm bảo bất kỳ thỏa thuận nào cũng được duy trì.
“Nếu không có động thái nào từ phía Nga ở Alaska, thì Hoa Kỳ và chúng tôi – những nước châu Âu – nên và phải gia tăng áp lực,” ông Merz nói. “Tổng thống Trump hiểu rõ lập trường này và phần lớn đồng ý với nó.”
>> Xem thêm: Ukraine bị gạt ra ngoài lề trong hội nghị thượng đỉnh Trump–Putin
