- Việc Trump sa thải người đứng đầu Cục Thống kê Lao động (BLS) làm dấy lên lo ngại về tính toàn vẹn của dữ liệu.
- Trump cho biết sẽ sớm bổ nhiệm người đứng đầu mới cho BLS và một thống đốc Fed mới.
- Các nhà phê bình kêu gọi Quốc hội điều tra việc cách chức bà McEntarfer.
- CEO của Bank of America kêu gọi cần có dữ liệu đáng tin cậy hơn.
Tổng thống Trump sa thải lãnh đạo BLS, gây tranh cãi dữ dội
Các cố vấn kinh tế của Nhà Trắng vào Chủ nhật đã lên tiếng bảo vệ quyết định của Tổng thống Donald Trump về việc sa thải người đứng đầu Cục Thống kê Lao động (BLS), bác bỏ những chỉ trích cho rằng hành động của Trump có thể làm suy yếu niềm tin vào dữ liệu kinh tế chính thức của Mỹ.
Cũng trong ngày Chủ nhật, Trump một lần nữa chỉ trích Ủy viên BLS Erika McEntarfer mà không đưa ra bất kỳ bằng chứng nào về hành vi sai phạm, đồng thời cho biết ông sẽ bổ nhiệm ủy viên mới cho BLS trong vòng ba hoặc bốn ngày tới.
Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Jamieson Greer nói với CBS rằng Trump có “những lo ngại thực sự” về dữ liệu của Cục Thống kê Lao động (BLS), trong khi Kevin Hassett – Giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia – cho biết tổng thống “hoàn toàn đúng khi kêu gọi một sự thay đổi lãnh đạo”.
Phát biểu trên chương trình Fox News Sunday, ông Hassett nói mối quan tâm chính là báo cáo của BLS vào thứ Sáu, trong đó có các điều chỉnh giảm cho thấy số việc làm tạo ra trong tháng 5 và tháng 6 thấp hơn 258.000 so với báo cáo trước đó.
Trump đã cáo buộc bà McEntarfer làm giả số liệu việc làm, nhưng không đưa ra bất kỳ bằng chứng nào về việc thao túng dữ liệu. BLS là cơ quan thu thập và công bố báo cáo việc làm được theo dõi chặt chẽ, cũng như dữ liệu giá tiêu dùng và giá sản xuất.
BLS không nêu lý do cụ thể cho việc điều chỉnh dữ liệu, nhưng lưu ý rằng: “Các điều chỉnh hàng tháng là kết quả của việc nhận được thêm báo cáo từ các doanh nghiệp và cơ quan chính phủ sau khi ước tính trước được công bố, cũng như từ việc tính toán lại các yếu tố mùa vụ.”
Bà McEntarfer đã phản hồi về việc bị sa thải đột ngột vào thứ Sáu thông qua một bài đăng trên nền tảng mạng xã hội Bluesky, nói rằng việc phục vụ với vai trò Ủy viên BLS là “vinh dự lớn nhất trong đời bà” và bà cũng bày tỏ sự trân trọng đối với đội ngũ công chức đang làm việc tại cơ quan này.
Lo ngại lan rộng về tính minh bạch dữ liệu và sự độc lập của các cơ quan
Việc bà McEntarfer bị sa thải đã làm dấy lên những lo ngại ngày càng gia tăng về chất lượng dữ liệu kinh tế của Mỹ, và diễn ra ngay sau khi hàng loạt mức thuế mới được áp dụng đối với hàng chục đối tác thương mại, khiến thị trường chứng khoán toàn cầu lao dốc trong bối cảnh Trump tiếp tục thúc đẩy kế hoạch tái cấu trúc nền kinh tế toàn cầu.
Các nhà đầu tư cũng đang theo dõi tác động từ việc Thống đốc Cục Dự trữ Liên bang Adriana Kugler bất ngờ từ chức, để lại một vị trí trống trong ban lãnh đạo quyền lực của Fed – điều này có thể làm xáo trộn quá trình kế nhiệm vốn đã đầy bất ổn, trong bối cảnh quan hệ giữa Trump và Fed đang ngày càng căng thẳng.
Trump cho biết vào Chủ nhật rằng ông sẽ công bố ứng viên cho vị trí còn trống trong vài ngày tới.
Trong một cuộc phỏng vấn với chương trình Face the Nation của CBS, ông Greer thừa nhận rằng số liệu việc làm luôn có sự điều chỉnh, “nhưng đôi khi bạn thấy những điều chỉnh này thay đổi theo những cách cực kỳ bất thường.”
Brian Moynihan, Giám đốc điều hành của Bank of America (BAC.N), cho biết những điều chỉnh lớn trong dữ liệu kinh tế có thể làm xói mòn niềm tin của công chúng và các quan chức chính phủ cần phát triển các phương án để cải thiện chất lượng dữ liệu.
Các nhà phê bình, bao gồm cả cựu lãnh đạo BLS, đã chỉ trích hành động của ông Trump và kêu gọi Quốc hội điều tra việc sa thải bà McEntarfer, cho rằng hành động này sẽ làm lung lay niềm tin vào một cơ quan uy tín.
Cựu Bộ trưởng Tài chính Larry Summers, người từng phục vụ trong chính quyền Clinton và Obama, cũng chỉ trích việc sa thải bà McEntarfer.
Các điều chỉnh dữ liệu lớn: nguyên nhân và tác động
BLS khảo sát khoảng 121.000 nhà tuyển dụng – bao gồm doanh nghiệp và cơ quan chính phủ – mỗi tháng, để ghi nhận tổng số người có việc làm của tháng đó.
Tuy nhiên, tỷ lệ phản hồi đã giảm mạnh kể từ sau đại dịch COVID-19, từ 80,3% vào tháng 10 năm 2020 xuống còn khoảng 67,1% vào tháng 7.
Vì điều đó, BLS cho phép các báo cáo của doanh nghiệp gửi muộn hoặc điều chỉnh lại dữ liệu trước đó được tính bổ sung trong vòng hai tháng tiếp theo.
Điều này có nghĩa là mỗi báo cáo việc làm hàng tháng không chỉ là ước tính ban đầu của tháng trước, mà còn bao gồm cả các điều chỉnh của hai tháng trước đó nữa.
Các điều chỉnh trong báo cáo hôm thứ Sáu được xem là rất lớn so với các tiêu chuẩn lịch sử. Cụ thể, việc điều chỉnh giảm 125.000 việc làm cho tháng 5 là mức lớn nhất giữa ước tính lần hai và lần ba kể từ khi có đợt điều chỉnh giảm 492.000 việc làm vào tháng 3 năm 2020 – đây cũng là mức điều chỉnh lớn nhất từng được ghi nhận, công bố trong báo cáo việc làm tháng 5/2020.
