- Trump tuyên bố đảo ngược đột ngột về thuế quan.
- Hầu hết thuế quan áp dụng cho từng quốc gia cụ thể bị tạm dừng, nhưng thuế đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc tăng lên.
- Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Bessent nói chiến lược này là có chủ ý.
- Cổ phiếu tăng mạnh, nhưng sự không chắc chắn vẫn còn.
Trump bất ngờ hoãn thuế đối ứng 90 ngày, tăng áp lực lên Trung Quốc
Trong một động thái bất ngờ, Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo sẽ tạm hoãn trong 90 ngày đối với loại thuế đối ứng - được áp lên hàng nhập khẩu từ gần 60 quốc gia và Liên minh châu Âu (EU), đồng thời, ông gia tăng áp lực lên Trung Quốc.
Sự thay đổi đột ngột của Trump vào thứ Tư, diễn ra chưa đầy 24 giờ sau khi thuế quan mới và khắc nghiệt có hiệu lực đối với hầu hết các đối tác thương mại, xảy ra sau giai đoạn biến động thị trường tài chính dữ dội nhất kể từ những ngày đầu của đại dịch COVID-19. Sự xáo trộn này đã xóa sổ hàng nghìn tỷ đô la khỏi thị trường chứng khoán và dẫn đến sự tăng vọt đáng lo ngại về lợi suất trái phiếu chính phủ Hoa Kỳ, điều dường như đã thu hút sự chú ý của Trump.
Kể từ khi trở lại Nhà Trắng vào tháng 1, Trump đã liên tục đe dọa một loạt các biện pháp trừng phạt đối với các đối tác thương mại, nhưng sau đó lại thu hồi một số biện pháp vào phút chót. Cách tiếp cận “lúc áp dụng, lúc hủy bỏ” này đã gây khó hiểu cho các nhà lãnh đạo thế giới và khiến các giám đốc điều hành doanh nghiệp hoang mang. Sự không chắc chắn này đã gây khó khăn cho việc dự báo điều kiện thị trường.
Các sự kiện trong ngày đã làm nổi bật sự không chắc chắn xung quanh các chính sách của Trump và cách ông cùng nhóm của mình tạo ra và thực hiện chúng. Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Scott Bessent khẳng định rằng việc rút lại chính sách này đã nằm trong kế hoạch từ đầu để đưa các quốc gia vào bàn đàm phán.
>> Xem thêm: Mỹ chính thức áp thuế 104% lên Trung Quốc
Mặc dù khẳng định trong nhiều ngày rằng các chính sách của ông sẽ không bao giờ thay đổi, nhưng ông đã nói với các phóng viên vào thứ Tư: "Bạn phải linh hoạt." Tuy nhiên, ông vẫn tiếp tục gây áp lực lên Trung Quốc, nhà cung cấp hàng nhập khẩu lớn thứ hai của Hoa Kỳ. Trump cho biết ông sẽ tăng thuế đối với hàng nhập khẩu của Trung Quốc lên 125%, làm leo thang hơn nữa cuộc đối đầu rủi ro cao giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Hai nước đã liên tục trả đũa bằng cách tăng thuế quan trong tuần qua.
Sự đảo ngược của Trump đối với thuế quan áp dụng cho từng quốc gia cụ thể không phải là tuyệt đối. Một mức thuế chung 10% đối với hầu hết hàng nhập khẩu của Hoa Kỳ sẽ vẫn có hiệu lực, Nhà Trắng cho biết. Thông báo này cũng không ảnh hưởng đến thuế đối với ô tô, thép và nhôm đã có hiệu lực.
Việc đóng băng 90 ngày cũng không áp dụng cho thuế do Canada và Mexico chi trả, vì hàng hóa của họ vẫn phải chịu thuế liên quan đến fentanyl 25% nếu họ không tuân thủ các quy tắc xuất xứ của hiệp định thương mại Hoa Kỳ-Mexico-Canada. Những khoản thuế này vẫn có hiệu lực tại thời điểm hiện tại, với một miễn trừ vô thời hạn đối với hàng hóa tuân thủ USMCA (Hiệp định mới giữa Hoa Kỳ, Mexico và Canada).
"Trung Quốc khó có thể thay đổi chiến lược của mình: kiên quyết, chịu áp lực và để Trump tự làm quá tay. Bắc Kinh tin rằng Trump coi nhượng bộ là một sự yếu đuối, vì vậy nhượng bộ chỉ làm gia tăng thêm áp lực," Daniel Russel, phó chủ tịch an ninh quốc tế và ngoại giao tại Viện Chính sách Hiệp hội Châu Á, cho biết.
"Các quốc gia khác sẽ hoan nghênh việc tạm hoãn thi hành 90 ngày, nhưng sự thay đổi liên tục tạo ra nhiều sự không chắc chắn hơn là điều mà các doanh nghiệp và chính phủ ghét," Russel nói.
Các chỉ số chứng khoán Hoa Kỳ tăng vọt sau tin tức này, với chỉ số S&P 500 chuẩn đóng cửa cao hơn 9,5%. Lợi suất trái phiếu giảm khỏi mức cao trước đó và đồng đô la phục hồi so với các đồng tiền trú ẩn an toàn.
Thị trường phục hồi sau khi Trump hoãn thuế, nhưng các nhà phân tích vẫn thận trọng
Thuế quan của Trump đã gây ra một đợt bán tháo kéo dài nhiều ngày, xóa sổ hàng nghìn tỷ đô la khỏi thị trường chứng khoán toàn cầu và gây áp lực lên trái phiếu kho bạc Hoa Kỳ và đồng đô la, vốn là xương sống của hệ thống tài chính toàn cầu. Canada và Nhật Bản cho biết họ sẽ can thiệp để cung cấp sự ổn định nếu cần thiết - một nhiệm vụ thường do Hoa Kỳ thực hiện trong thời kỳ khủng hoảng kinh tế.
Các nhà phân tích cho biết sự tăng đột biến về giá cổ phiếu có thể không khắc phục được tất cả thiệt hại. Các cuộc khảo sát đã cho thấy đầu tư kinh doanh và chi tiêu hộ gia đình chậm lại do lo ngại về tác động của thuế quan, và một cuộc khảo sát của Reuters/Ipsos cho thấy ba trong bốn người Mỹ dự kiến giá cả sẽ tăng trong những tháng tới.
Goldman Sachs đã giảm xác suất suy thoái trở lại 45% sau động thái của Trump, từ 65%, cho rằng thuế quan còn lại vẫn có khả năng dẫn đến mức tăng 15% trong tỷ lệ thuế quan tổng thể.
>> Xem thêm: Thuế quan của Trump có hiệu lực, thị trường thêm lao đao
Bộ trưởng Tài chính Bessent từ chối trả lời các câu hỏi về sự hỗn loạn thị trường và nói rằng hành động đột ngột của ông Trump là phần thưởng cho các quốc gia đã nghe theo lời khuyên của Trump là không trả đũa. Ông cho biết thêm rằng Trump đã sử dụng thuế quan để tạo ra đòn bẩy đàm phán tối đa. "Đây là chiến lược của ông ấy ngay từ đầu," Bessent nói với các phóng viên.
Bessent là người chủ chốt trong các cuộc đàm phán theo từng quốc gia có thể giải quyết viện trợ nước ngoài và hợp tác quân sự cũng như các vấn đề kinh tế. Trump đã nói chuyện với các nhà lãnh đạo Nhật Bản và Hàn Quốc, và một phái đoàn từ Việt Nam đã gặp các quan chức Hoa Kỳ vào thứ Tư để thảo luận về các vấn đề thương mại, Nhà Trắng cho biết.
Bessent từ chối cho biết các cuộc đàm phán với hơn 75 quốc gia đã liên hệ có thể mất bao lâu.
Trump nói rằng một giải pháp với Trung Quốc cũng có thể xảy ra. Nhưng các quan chức cho biết họ sẽ ưu tiên các cuộc đàm phán với các quốc gia khác.
"Trung Quốc muốn đạt được thỏa thuận," Trump nói. "Họ chỉ không biết làm thế nào để thực hiện nó."
Đầu ngày thứ Tư, trước khi có thông báo, Trump đã cố gắng trấn an các nhà đầu tư, đăng trên tài khoản Truth Social của mình: "HÃY BÌNH TĨNH! Mọi thứ sẽ diễn ra tốt đẹp. Hoa Kỳ sẽ lớn mạnh và tốt đẹp hơn bao giờ hết!"
Sau đó, ông nói thêm: "ĐÂY LÀ THỜI ĐIỂM TUYỆT VỜI ĐỂ MUA!!!”
