- Trump nói rằng lãi suất ở Mỹ nên giảm như ở châu Âu.
- Fed đang giữ nguyên lãi suất, lo ngại thuế quan sẽ đẩy lạm phát lên cao.
- Trump nói rằng Powell sẽ rời đi nếu được yêu cầu, trong khi Powell đã nói rằng ông sẽ không làm vậy.
Tổng Thống Mỹ Donald Trump Công Khai Chỉ Trích Chủ Tịch Fed Jerome Powell
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã có một loạt động thái công kích Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Jerome Powell vào thứ Năm. Ông cáo buộc người đứng đầu ngân hàng trung ương đang "chơi chính trị" khi không thực hiện cắt giảm lãi suất, đồng thời quả quyết rằng ông có quyền lực để "rất nhanh chóng" cách chức Powell và mong chờ đến ngày ông Powell rời đi. Ông cũng cho rằng Fed nên hạ lãi suất và gọi bài phát biểu gần đây của Powell về tình hình kinh tế là một "mớ hỗn độn hoàn toàn".
Ví dụ, lãi suất cho các khoản thế chấp mua nhà và các hình thức tín dụng tiêu dùng khác vẫn duy trì ở mức cao. Điều này diễn ra trong bối cảnh rủi ro lạm phát đang gia tăng sau những kế hoạch áp thuế của Trump, khiến Fed có thể sẽ không đưa ra nhiều biện pháp nới lỏng vào thời điểm hiện tại.
Trump phát biểu: "Fed thực sự đang nợ người dân Mỹ việc hạ lãi suất. Đó là điều duy nhất ông ấy làm tốt." Ông nói thêm: "Tôi không hài lòng với ông ấy. Nếu tôi muốn ông ấy rời khỏi vị trí đó, ông ấy sẽ ra đi rất nhanh chóng, hãy tin tôi."
Những lời lẽ gay gắt của Trump nhắm vào Powell gợi nhớ đến giọng điệu mạnh mẽ, đôi khi khắc nghiệt, mà ông đã sử dụng đối với chủ tịch Fed trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình. Điều này đưa ra một vấn đề có khả năng gây ra chấn động cho thị trường toàn cầu nếu tổng thống cố gắng sa thải Powell chỉ vì bất đồng về các quyết định chính sách tiền tệ.
>> Xem thêm: Chủ tịch Fed Powell nói rằng: Fed vẫn đang ở chế độ chờ đợi và quan sát
Thực tế, trong nhiều tháng qua, Trump đã bí mật cân nhắc việc sa thải Powell và đã trao đổi về vấn đề này với cựu Thống đốc Fed Kevin Warsh, bao gồm cả khả năng lựa chọn Warsh làm người kế nhiệm Powell. Tuy nhiên, Warsh đã đưa ra lời khuyên không nên cố gắng sa thải Powell, cho rằng Trump nên để chủ tịch Fed hoàn thành trọn vẹn nhiệm kỳ của mình mà không có bất kỳ sự can thiệp nào.
Vẫn chưa rõ liệu Trump có thực sự quyền lực để loại bỏ Powell hay không, bởi người này được tổng thống bổ nhiệm nhưng cần phải có sự phê chuẩn của Thượng viện. Hiện tại, nỗ lực của Trump nhằm cách chức các thành viên của các cơ quan độc lập khác cũng đang được Tòa án Tối cao xem xét. Trong một phát biểu vào hôm thứ Tư, Powell bày tỏ tin tưởng rằng vụ việc này sẽ không làm thay đổi sự độc lập lâu dài của Fed trong việc hoạch định chính sách tiền tệ, một nguyên tắc nhận được sự ủng hộ rộng rãi từ cả hai đảng.
Trái với khẳng định của Trump rằng Powell sẽ tự nguyện rời đi nếu được yêu cầu, Powell, một cựu nhà đầu tư vốn cổ phần tư nhân có đủ tiềm lực tài chính cá nhân để đối mặt với các thách thức pháp lý, đã khẳng định rằng ông không có ý định rời bỏ vị trí của mình trước khi nhiệm kỳ kết thúc vào tháng 5 năm sau.
Mặc dù vậy, những lời lẽ này đã khơi lại một mối lo ngại mà giới đầu tư từng mong đợi đã được giải quyết êm đẹp, với việc Powell tiếp tục hoàn thành nhiệm kỳ bốn năm của mình cho đến tháng 5 năm 2026 và Trump sẽ lựa chọn người kế nhiệm trong khoảng thời gian đó. Một quá trình chuyển giao suôn sẻ như vậy sẽ tránh được những xung đột có thể làm suy giảm uy tín của Fed, một yếu tố vẫn vô cùng quan trọng đối với sự ổn định của thị trường toàn cầu.
Rủi Ro Cao
Theo nguồn tin từ Politico, những phát biểu giận dữ của Trump nhắm vào Powell đã tạo ra sự nhạy cảm đáng kể. Bộ trưởng Ngân khố Scott Bessent được cho là đã cảnh báo các quan chức Nhà Trắng về những rủi ro tiềm ẩn cho thị trường tài chính nếu cố gắng sa thải Powell.
Trong bối cảnh triển vọng kinh tế toàn cầu đang suy yếu do các chính sách thuế quan của Trump, Giám đốc Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) Kristalina Georgieva nhấn mạnh sự cần thiết của việc các ngân hàng trung ương như Fed phải duy trì tính linh hoạt và uy tín, những yếu tố có thể bị ảnh hưởng bởi sự can thiệp chính trị.
Phó Chủ tịch Evercore ISI, Krishna Guha nhận định rằng, một mối đe dọa rõ ràng đối với sự độc lập của Fed có thể làm trầm trọng thêm căng thẳng trên thị trường, đồng thời làm tăng nguy cơ đình trệ lạm phát đi kèm với sự gia tăng đáng kể của các rủi ro khó lường.
Phát biểu của Trump được đưa ra một ngày sau khi Powell, tại một sự kiện ở Câu lạc bộ Kinh tế Chicago, nhấn mạnh rằng "sự độc lập của Fed được hiểu rõ và ủng hộ rộng rãi ở cả Washington lẫn Quốc hội, nơi điều này thực sự có ý nghĩa". Phát biểu này đã nhận được sự tán thưởng từ các giám đốc điều hành doanh nghiệp cấp cao có mặt, vì cam kết của ông trong việc quyết định lãi suất một cách độc lập, không bị chi phối bởi áp lực chính trị hay các yếu tố đảng phái.
>> Xem thêm: Đồng đô la ở mức thấp nhất trong ba năm, hỗ trợ giá vàng tăng giá
Cũng trong sự kiện này, Powell đã giảm bớt kỳ vọng về khả năng cắt giảm lãi suất trong tương lai gần. Ông giải thích rằng các kế hoạch thuế quan của chính phủ có khả năng làm gia tăng cả lạm phát và tỷ lệ thất nghiệp, khiến Fed phải chờ đợi và quan sát, không đưa ra bất kỳ thay đổi nào về lãi suất cho đến khi có cái nhìn rõ ràng hơn về hướng đi của nền kinh tế.
Trong khi Trump bày tỏ sự đồng tình với việc Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) đã tiến hành cắt giảm lãi suất, thì động thái này của ECB lại một phần là phản ứng đối với chính sách thương mại của chính Trump.
ECB nhận định rằng triển vọng tăng trưởng của khu vực đồng euro đã suy yếu do những căng thẳng thương mại, đồng thời dự kiến lạm phát tại khu vực này sẽ tiếp tục giảm.
Tại Mỹ, các chính sách của Trump cũng dẫn đến dự báo tăng trưởng kinh tế thấp hơn, với 45% các nhà kinh tế tham gia khảo sát của Reuters nhận định về khả năng xảy ra suy thoái. Bên cạnh đó, cũng có lo ngại về nguy cơ lạm phát gia tăng, điều mà các nhà hoạch định chính sách cho biết có thể cần phải đối phó bằng cách giữ nguyên lãi suất ở mức hiện tại.
Hiện tại, lãi suất chuẩn của Fed đang ở mức 4,25%-4,50%, duy trì từ tháng 12 sau nhiều đợt cắt giảm vào cuối năm trước.
Chủ tịch Fed chi nhánh New York, John Williams, phát biểu trên Fox Business Network rằng ông không thấy cần thiết phải thay đổi mức lãi suất quỹ liên bang trong tương lai gần. Ông cho rằng vấn đề then chốt là thu thập thêm thông tin để hiểu rõ hơn về tình hình kinh tế trong phần còn lại của năm, cũng như cách những bất ổn hiện tại sẽ diễn ra. Ông dự đoán năm nay Mỹ sẽ đối mặt với lạm phát cao hơn và tốc độ tăng trưởng chậm hơn so với năm trước, một sự kết hợp đòi hỏi phải cân nhắc kỹ lưỡng.
Trong phát biểu hôm thứ Tư, Powell đã bày tỏ lo ngại rằng các chính sách thuế quan của Trump có thể đẩy lạm phát và thị trường lao động đi xa hơn các mục tiêu mà ngân hàng trung ương đang hướng tới, những mục tiêu được quản lý theo ủy quyền của Quốc hội.
Powell cũng nhấn mạnh rằng Fed đang ở một vị trí thuận lợi để chờ đợi những tín hiệu rõ ràng hơn về các chính sách của Trump cũng như những tác động tiềm ẩn của chúng.
