- Donald Trump từng tuyên bố nổi tiếng rằng ông có thể chấm dứt cuộc chiến giữa Nga và Ukraine ngay trong “ngày đầu tiên” của nhiệm kỳ tổng thống thứ hai.
- Việc đạt được một thỏa thuận ngừng bắn trong 100 ngày đầu nhiệm kỳ rõ ràng đã khó khăn hơn nhiều so với những gì Tổng thống mong đợi, chứ chưa nói đến một thỏa thuận hòa bình.
- Các quan chức Mỹ cho biết tuần tới sẽ là thời điểm “rất quan trọng” để xác định liệu Mỹ có tiếp tục tham gia vào các cuộc đàm phán hay không.
Lời Hứa Và Hiện Thực
Trước khi giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống vào mùa thu năm ngoái, Donald Trump từng mạnh miệng tuyên bố rằng ông có thể chấm dứt cuộc chiến giữa Nga và Ukraine chỉ trong “một ngày”.
Tuy nhiên, trong 100 ngày đầu nhiệm kỳ — giai đoạn mang tính định hướng chính sách — việc đạt được một thỏa thuận ngừng bắn được cả hai bên tôn trọng, chứ chưa nói đến một thỏa thuận hòa bình, rõ ràng đã khó khăn hơn nhiều so với những gì Tổng thống Trump từng kỳ vọng.
>> Xem thêm: Trump kêu gọi Putin “DỪNG LẠI” sau đợt không kích đẫm máu nhất vào Kyiv trong 9 tháng
Trump đã rút lại những phát biểu ban đầu về việc nhanh chóng chấm dứt cuộc xung đột kéo dài ba năm này.
“À, tôi nói điều đó theo nghĩa bóng, và tôi nói quá lên để nhấn mạnh một vấn đề,” Trump nói với tạp chí Time tuần trước. “Rõ ràng, ai cũng hiểu khi tôi nói như vậy là đùa, nhưng cũng có nghĩa là [cuộc chiến] sẽ phải chấm dứt.”
Công bằng mà nói, chính quyền Trump đã không lãng phí thời gian khi bắt đầu các cuộc thảo luận với Nga, sau đó là với Ukraine, nhằm làm trung gian cho một thỏa thuận ngừng bắn có thể mở đường cho các cuộc đàm phán hòa bình. Tuy nhiên, cho đến nay vẫn chưa có tiến triển thực sự nào.
Các cuộc đàm phán vẫn đang diễn ra giữa Mỹ và các phái đoàn từ Kiev và Moscow, nhưng Washington đã cảnh báo vào tuần trước rằng họ có thể rút khỏi bàn đàm phán nếu không thấy dấu hiệu thỏa hiệp nào trong thời gian tới. Hai bên tham chiến tiếp tục cáo buộc lẫn nhau phá hoại thỏa thuận ngừng bắn và vi phạm cam kết do Mỹ làm trung gian về việc không tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng của nhau.
'Tuần Lễ Rất Quan Trọng' Phía Trước
Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio cho biết vào Chủ Nhật rằng tuần tới sẽ là “rất quan trọng” đối với Nhà Trắng trong việc đưa ra “quyết định liệu đây [các cuộc đàm phán ngừng bắn] có phải là nỗ lực mà chúng tôi muốn tiếp tục tham gia hay không.”
Nga và Ukraine tiếp tục tiến hành các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái và tên lửa trong khi vẫn duy trì các cuộc đàm phán riêng rẽ với Mỹ. Hy vọng của Kiev trong việc khôi phục toàn bộ chủ quyền lãnh thổ trước chiến tranh đã bị tổn hại vào tuần trước, khi Mỹ dường như ngả theo phía Nga rằng Ukraine có thể sẽ phải chấp nhận mất một phần lãnh thổ bị chiếm đóng, như Crimea, như một phần của thỏa thuận hòa bình.
Trong khi đó, Điện Kremlin khẳng định họ nghiêm túc về một thỏa thuận hòa bình, với người phát ngôn Dmitry Peskov nói với các phóng viên hôm thứ Hai rằng dù cuộc chiến của Nga ở Ukraine vẫn tiếp diễn, thì các nỗ lực của Mỹ “nhằm đưa quá trình này vào quỹ đạo hòa bình” cũng đang tiếp tục.
Liệu Có Khoảng Trống Để Thỏa Hiệp Về Lãnh Thổ?
Khi ông Trump và Tổng thống Zelensky có cuộc gặp bất ngờ tại Vatican vào thứ Bảy, bên lề lễ tang của Giáo hoàng Francis, đã có sự lạc quan rằng lãnh đạo Ukraine có thể đã thuyết phục được Trump không nhượng bộ điều kiện của phía Nga.
Sau cuộc gặp với Zelensky, Trump có vẻ cứng rắn hơn với Putin, khi ông nói với báo chí vào Chủ Nhật rằng ông kỳ vọng Tổng thống Nga sẽ “ngừng nổ súng, ngồi xuống và ký một thỏa thuận,” đồng thời đe dọa sẽ áp thêm các lệnh trừng phạt đối với Moscow.
>> Xem thêm: Ukraine và các nước phương Tây họp mặt trong cuộc đàm phán hạ cấp về cuộc chiến với Nga
Tuy nhiên, ông Trump cũng dường như ám chỉ rằng Tổng thống Zelensky sẵn sàng cân nhắc việc nhượng lại Crimea — bán đảo mà Moscow đã sáp nhập từ năm 2014 — như một phần của thỏa thuận, điều mà trước đó nhà lãnh đạo Ukraine từng coi là “lằn ranh đỏ” không thể vượt qua. Khi được phóng viên hỏi hôm Chủ Nhật rằng ông có nghĩ Tổng thống Ukraine sẵn sàng từ bỏ bán đảo này không, ông Trump trả lời: “Tôi nghĩ vậy, đúng thế.”
Trong khi đó, ông Zelensky nói với BBC hôm thứ Sáu rằng đất nước ông “không có đủ vũ khí để giành lại quyền kiểm soát bán đảo Crimea” và rằng “một lệnh ngừng bắn toàn diện và vô điều kiện sẽ mở ra khả năng để thảo luận mọi vấn đề.”
Về phía Nga, Điện Kremlin hôm thứ Bảy cho biết Tổng thống Putin sẵn sàng tiến hành đàm phán trực tiếp với Ukraine mà không cần điều kiện tiên quyết nào. Tuy nhiên, các nhà ngoại giao châu Âu vẫn tỏ ra hoài nghi.
