Trong bối cảnh địa chính trị thế giới liên tục biến động, nhận định của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình về “những thay đổi lớn chưa từng thấy trong một thế kỷ” ngày càng trở nên rõ nét. Kể từ khi được đề cập vào năm 2017, quan điểm này phản ánh tầm nhìn chiến lược của Bắc Kinh trong việc thích nghi với sự thay đổi của cục diện quốc tế.
Hoa Kỳ Suy Yếu – Trung Quốc Điền Vào Khoảng Trống?
Chính sách đối ngoại gây tranh cãi dưới thời Tổng thống Donald Trump đã làm lung lay vị thế toàn cầu của Hoa Kỳ. Những quyết định như cắt giảm viện trợ quân sự cho Ukraine hay các xung đột ngoại giao với đồng minh đã khiến ảnh hưởng của Washington suy giảm đáng kể. Trong khi đó, Trung Quốc chủ động định vị mình là một cường quốc có trách nhiệm, tận dụng sự bất ổn để nâng cao vị thế quốc tế.
Theo chuyên gia Dylan Loh từ Đại học Công nghệ Nanyang (Singapore), Bắc Kinh không còn là một "kẻ gây rối" trong mắt cộng đồng quốc tế mà đang hướng tới hình ảnh "tiếng nói của lý trí" trên trường quốc tế. Chiến lược này giúp Trung Quốc mở rộng tầm ảnh hưởng trong bối cảnh Mỹ ngày càng rút lui khỏi các cam kết toàn cầu.
Thương Chiến Mỹ - Trung: Trận Địa Đối Đầu Mới
Bên cạnh cạnh tranh địa chính trị, cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới cũng diễn ra căng thẳng. Việc chính quyền Trump tăng thuế nhập khẩu lên 20% đối với hàng hóa Trung Quốc đã dẫn đến sự đáp trả từ Bắc Kinh bằng các biện pháp thuế quan nhắm vào nông sản Mỹ như thịt gà, đậu nành và trái cây.
Kỳ họp Quốc hội Nhân dân Toàn quốc trở thành diễn đàn quan trọng để Trung Quốc hoạch định chính sách kinh tế, trong đó đặt mục tiêu tăng trưởng 5% và tập trung kích thích tiêu dùng nội địa. Bắc Kinh dường như đang tận dụng cuộc chiến thương mại để giảm phụ thuộc vào thị trường Mỹ, đồng thời củng cố vị thế trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Trung Quốc củng cố vị thế thương mại toàn cầu
Ngoại Giao Kinh Tế: Công Cụ Mở Rộng Ảnh Hưởng
Trung Quốc đang khéo léo sử dụng ngoại giao kinh tế để gia tăng ảnh hưởng tại các khu vực quan trọng. Việc Hoa Kỳ cắt giảm viện trợ khiến Bangladesh rơi vào khủng hoảng tài chính, tạo điều kiện cho Bắc Kinh bước vào với các khoản đầu tư hấp dẫn. Chuyến thăm sắp tới của phái đoàn Bangladesh được xem là bước đi chiến lược nhằm thắt chặt quan hệ song phương.
Không chỉ ở Nam Á, Trung Quốc cũng đang tìm cách gia tăng ảnh hưởng tại Ukraine thông qua các đề xuất ngoại giao tinh vi. Mặc dù giữ lập trường trung lập về xung đột Nga - Ukraine, Bắc Kinh đã đưa ra ý tưởng về một hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Nga nhằm thúc đẩy hòa bình. Động thái này cho thấy Trung Quốc không chỉ dừng lại ở lĩnh vực kinh tế mà còn muốn đóng vai trò quan trọng trong các vấn đề địa chính trị toàn cầu.
Châu Á - Thái Bình Dương: Chiến Trường Quyền Lực
Khu vực châu Á - Thái Bình Dương đang trở thành tâm điểm của cuộc cạnh tranh giữa Mỹ và Trung Quốc. Các quốc gia trong khu vực phải đối mặt với bài toán cân bằng giữa lợi ích kinh tế với Bắc Kinh và quan hệ an ninh với Washington.
Những cuộc khảo sát gần đây cho thấy sự thay đổi trong quan điểm công chúng. Tại Australia, ngày càng nhiều người lo ngại về chính sách đối ngoại của Mỹ hơn là Trung Quốc hay Nga. Trong khi đó, tại Đông Nam Á, niềm tin vào cam kết của Mỹ đang suy giảm, đặc biệt sau cách Washington xử lý các vấn đề như xung đột Israel - Gaza và nhân quyền.
Trung Quốc: Tận Dụng Thời Cơ Lịch Sử?
Với mỗi bước đi của Mỹ, Trung Quốc dường như lại tiến gần hơn đến tham vọng trở thành siêu cường hàng đầu. Nếu xu hướng này tiếp tục, cán cân quyền lực toàn cầu có thể sẽ thay đổi đáng kể trong những năm tới.
Tuyên bố của Chủ tịch Tập Cận Bình về “những thay đổi lớn chưa từng thấy trong một thế kỷ” không còn chỉ là một dự báo, mà đang dần trở thành thực tế. Câu hỏi đặt ra là: Liệu Mỹ có thể đảo ngược xu thế này hay không, hay thế giới sắp chứng kiến một trật tự mới với Trung Quốc ở vị trí dẫn đầu?
>> Bài viết liên quan:
- Mỹ Áp Thuế Quan Mới Lên Canada, Mexico, Trung Quốc – Căng Thẳng Thương Mại Gia Tăng
- Tổng thống Trump Xác Nhận Áp Thuế 25% Lên Hàng Nhập Khẩu Từ Canada và Mexico Từ Hôm Nay