Tổng thống Donald Trump đã hiện thực hóa cam kết áp thuế đối với Canada, Mexico và Trung Quốc, đánh dấu một trong những đợt gia tăng thuế nhập khẩu lớn nhất của Mỹ trong gần một thế kỷ. Động thái này có nguy cơ gây ra những biến động lớn trong quan hệ thương mại giữa Washington và các đối tác kinh tế quan trọng, đồng thời đẩy căng thẳng thương mại lên một nấc thang mới.
Theo chính sách thuế mới, hàng hóa nhập khẩu từ Canada và Mexico sẽ chịu mức thuế 25%, trong khi mức thuế đối với Trung Quốc tăng từ 10% lên 20%. Ước tính, các biện pháp này sẽ tác động đến khoảng 1.5 nghìn tỷ USD hàng hóa mỗi năm. Quyết định này phản ánh chiến lược của Trump trong việc tận dụng thuế quan để tăng nguồn thu ngân sách và thúc đẩy sản xuất nội địa.
Phản ứng gay gắt từ các đối tác thương mại
Ngay sau khi chính sách thuế quan có hiệu lực, Canada và Trung Quốc đã tuyên bố các biện pháp đáp trả. Chính phủ Canada áp thuế 25% đối với hàng hóa Mỹ trị giá khoảng 30 tỷ CAD (20.6 tỷ USD), đồng thời dự kiến mở rộng danh sách trừng phạt lên 125 tỷ CAD trong những tuần tới. Thủ tướng Justin Trudeau khẳng định rằng Ottawa sẽ không khoanh tay đứng nhìn trước động thái "bất công" từ phía Washington.
Bắc Kinh cũng phản ứng nhanh chóng bằng cách áp thuế đối với các sản phẩm xuất khẩu của Mỹ và đưa một số doanh nghiệp nước này vào danh sách hạn chế thương mại. Mức thuế lên tới 15% sẽ áp dụng đối với thịt gà và bông, trong khi đậu nành – một trong những mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Mỹ – sẽ chịu thuế 10%.
Trump bày tỏ mong muốn thảo luận với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nhưng cho đến nay, chưa có dấu hiệu nào cho thấy hai bên sẽ sớm tiến hành đàm phán.
>> Xem thêm: Tổng thống Trump Xác Nhận Áp Thuế 25% Lên Hàng Nhập Khẩu Từ Canada và Mexico Từ Hôm Nay
Ảnh hưởng tiêu cực đến kinh tế Mỹ
Việc áp thuế cao đã gây ra những phản ứng tiêu cực trên thị trường tài chính Mỹ. Vào ngày thứ Hai, chỉ số S&P 500 giảm 1.8%, trong khi các thị trường chứng khoán châu Á cũng đồng loạt lao dốc vào phiên giao dịch sau đó. Đồng peso Mexico và đồng đô la Canada đều suy yếu khi các nhà đầu tư lo ngại về tác động của thuế quan đối với nền kinh tế khu vực.
Theo nghiên cứu từ Budget Lab tại Đại học Yale, các mức thuế mới có thể đẩy chi phí tiêu dùng trung bình của mỗi hộ gia đình Mỹ tăng thêm khoảng 2,000 USD/năm, đồng thời nâng thuế nhập khẩu trung bình của Mỹ lên mức cao nhất kể từ năm 1943. Các chuyên gia cảnh báo rằng chính sách thuế quan này có thể làm chậm tăng trưởng kinh tế, đặc biệt nếu các nước khác tiếp tục đưa ra các biện pháp đáp trả.
Mỹ có đang bước vào cuộc chiến thương mại toàn diện?
Việc Trump thực thi chính sách thuế quan này không chỉ nhằm mục đích bảo vệ ngành công nghiệp Mỹ mà còn liên quan đến các vấn đề chính trị và an ninh. Trước đó, ông từng chỉ trích Canada và Mexico vì không kiểm soát dòng người nhập cư bất hợp pháp và ngăn chặn nạn buôn lậu fentanyl vào Mỹ. Đây được xem là một phần lý do khiến ông quyết định tăng thuế nhập khẩu từ hai nước láng giềng này.
Mặc dù chính quyền Trump đã tạm hoãn việc hủy bỏ cơ chế miễn thuế "de minimis" đối với hàng hóa giá trị thấp, phần lớn các ngành công nghiệp, đặc biệt là lĩnh vực ô tô, sẽ chịu tác động mạnh từ chính sách thuế mới.
Những quyết định của Trump không chỉ ảnh hưởng đến các đối tác thương mại Bắc Mỹ mà còn có thể mở rộng sang châu Âu. Nhà Trắng đã phát tín hiệu rằng họ có thể tiếp tục áp thuế lên Liên minh châu Âu, đặc biệt đối với các mặt hàng như đồng và gỗ.
Tác động lâu dài và phản ứng từ trong nước
Chính sách thuế quan của Trump đang gây chia rẽ trong nội bộ chính phủ Mỹ. Một số thành viên Đảng Cộng hòa lo ngại rằng việc tăng thuế có thể làm giảm tốc độ tăng trưởng và đẩy giá cả lên cao. Trong khi đó, các nhóm doanh nghiệp lớn, bao gồm Hội đồng Thương mại Nước ngoài Quốc gia (NFTC), kêu gọi Washington ưu tiên đàm phán thay vì đối đầu thương mại.
Dù vấp phải sự phản đối từ nhiều phía, Trump vẫn kiên định với chính sách của mình. Ông xem đây là một phần trong chiến lược tài chính dài hạn nhằm cân bằng ngân sách và bảo vệ nền sản xuất nội địa.
Với tình hình hiện tại, câu hỏi đặt ra là liệu chính sách thuế quan này có mang lại lợi ích thực sự cho nền kinh tế Mỹ hay sẽ dẫn đến một cuộc chiến thương mại toàn diện, làm xáo trộn thị trường toàn cầu? Chỉ thời gian mới có thể trả lời.
>> Bài viết liên quan:
- Một Tuần Biến Động: Hòa Bình Ukraine Có Thành Hiện Thực? Chính Quyền Trump Sẽ Áp Thuế?
- Tổng thống Zelenskyy Cứng Rắn Bác Bỏ Lời Kêu Gọi Ngừng Bắn Giữa Ukraine và Nga
