Thuế bổ sung 10% có hiệu lực đối với tất cả hàng xuất khẩu của Trung Quốc sang Mỹ. Bắc Kinh áp thuế 15% đối với khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) và than đá Mỹ; 10% đối với dầu thô, thiết bị nông nghiệp và ô tô. Trung Quốc mở cuộc điều tra chống độc quyền đối với Google, áp dụng kiểm soát xuất khẩu tài nguyên hiếm. Trump tạm hoãn áp thuế đối với Mexico và Canada trong một tháng, Mexico, Canada cam kết tăng cường thực thi kiểm soát biên giới.
Trung Quốc đáp trả bằng thuế quan đối với hàng hóa Mỹ
WASHINGTON/BẮC KINH, ngày 4 tháng 2 - Trung Quốc vào thứ Ba đã áp đặt thuế quan đối với một số mặt hàng nhập khẩu từ Mỹ, phản ứng nhanh chóng trước quyết định áp thuế mới của Washington đối với hàng hóa Trung Quốc, làm dấy lên căng thẳng trong cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới ngay cả khi Tổng thống Donald Trump tạm thời miễn thuế cho Mexico và Canada.
Mức thuế bổ sung 10% đối với toàn bộ hàng nhập khẩu từ Trung Quốc vào Mỹ có hiệu lực lúc 19:01 vào thứ Ba, sau khi Trump nhiều lần cảnh báo Bắc Kinh rằng họ chưa hành động đủ để ngăn chặn dòng chảy ma túy bất hợp pháp vào Mỹ.
Chỉ trong vài phút, Bộ Tài chính Trung Quốc tuyên bố sẽ áp thuế 15% đối với than đá và LNG của Mỹ, 10% đối với dầu thô, thiết bị nông nghiệp và một số loại ô tô.
Trung Quốc cũng cho biết họ đã bắt đầu cuộc điều tra chống độc quyền đối với Google của Alphabet Inc (GOOGL.O) và đưa PVH Corp (PVH.N), công ty mẹ của các thương hiệu như Calvin Klein, cùng với công ty công nghệ sinh học Mỹ Illumina vào "danh sách không đáng tin cậy".
Ngoài ra, Bộ Thương mại và Tổng cục Hải quan Trung Quốc tuyên bố họ sẽ áp đặt các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đối với một số loại đất hiếm và kim loại quan trọng đối với thiết bị công nghệ cao và quá trình chuyển đổi năng lượng sạch.
Các mức thuế mới của Trung Quốc đối với hàng xuất khẩu Mỹ sẽ có hiệu lực vào ngày 10 tháng 2, theo Bộ Thương mại Trung Quốc, tạo ra khoảng thời gian ngắn cho Washington và Bắc Kinh cố gắng đạt được một thỏa thuận. Một phát ngôn viên Nhà Trắng cho biết Trump dự định nói chuyện với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào cuối tuần này.
>> Xem thêm: Bắc Mỹ thoát khỏi bờ vực chiến tranh thương mại nhờ quyết định đảo ngược của Trump trong phút chót.
Trump tạm hoãn áp thuế đối với Mexico và Canada
Vào thứ Hai, Trump đã đình chỉ kế hoạch áp thuế 25% đối với Mexico và Canada vào phút chót, đồng ý trì hoãn 30 ngày để đổi lấy các nhượng bộ về kiểm soát biên giới và thực thi pháp luật từ hai nước láng giềng. "Cuộc chiến thương mại chỉ mới bắt đầu, do đó khả năng có thêm thuế quan là rất cao", Oxford Economics cho biết trong một báo cáo, đồng thời hạ dự báo tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc.
Trump cảnh báo rằng ông có thể tăng thuế đối với Trung Quốc hơn nữa nếu Bắc Kinh không kiểm soát dòng chảy fentanyl, một loại opioid cực kỳ nguy hiểm, vào Mỹ. "Hy vọng Trung Quốc sẽ ngừng gửi fentanyl cho chúng ta, và nếu họ không làm vậy, thuế quan sẽ tăng lên đáng kể", ông nói vào thứ Hai.
Trung Quốc tuyên bố fentanyl là vấn đề của Mỹ và cam kết sẽ kiện Mỹ lên Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) cũng như thực hiện các biện pháp trả đũa khác, nhưng vẫn để ngỏ cơ hội đàm phán.
Mỹ là nguồn cung dầu thô tương đối nhỏ đối với Trung Quốc, chỉ chiếm 1,7% tổng nhập khẩu dầu của nước này vào năm ngoái, trị giá khoảng 6 tỷ USD. Hơn 5% lượng LNG nhập khẩu của Trung Quốc đến từ Mỹ.
Giá dầu thô tiếp tục giảm thêm 2% sau phản ứng của Trung Quốc, trong khi thị trường chứng khoán tại Hồng Kông thu hẹp mức tăng. Đồng USD mạnh lên, trong khi đồng Nhân dân tệ của Trung Quốc, đồng Euro, đô la Úc, đô la Canada và đồng Peso Mexico đều suy yếu, phản ánh lo ngại ngày càng tăng về nguy cơ một cuộc chiến thương mại kéo dài.
>> Xem thêm: Elon Musk đề xuất loại bỏ Cơ quan USAID: Giải pháp giúp Mỹ tiết kiệm ngân sách?
Thỏa thuận với các nước láng giềng
Ottawa và Mexico City thở phào nhẹ nhõm sau khi cả Thủ tướng Canada Justin Trudeau và Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum xác nhận rằng họ đã đồng ý tăng cường các biện pháp thực thi kiểm soát biên giới để đáp ứng yêu cầu của Trump về việc ngăn chặn nhập cư bất hợp pháp và buôn lậu ma túy. Điều này giúp trì hoãn mức thuế 25% dự kiến có hiệu lực vào thứ Ba trong vòng 30 ngày.
Canada cam kết triển khai công nghệ và nhân sự mới dọc theo biên giới với Mỹ và tăng cường hợp tác chống tội phạm có tổ chức, buôn lậu fentanyl và rửa tiền. Mexico đồng ý tăng cường kiểm soát biên giới phía bắc với 10.000 thành viên Vệ binh Quốc gia để hạn chế dòng người nhập cư bất hợp pháp và ma túy.
"Với tư cách là Tổng thống, trách nhiệm của tôi là đảm bảo an toàn cho TẤT CẢ người dân Mỹ, và tôi đang làm điều đó. Tôi rất hài lòng với kết quả ban đầu này", Trump viết trên mạng xã hội.
Các nhóm ngành công nghiệp Canada, lo ngại về nguy cơ gián đoạn chuỗi cung ứng, hoan nghênh quyết định tạm hoãn thuế.
Trump cũng gợi ý rằng Liên minh châu Âu (EU) có thể là mục tiêu tiếp theo của ông, nhưng chưa xác định thời gian cụ thể.
Các nhà lãnh đạo EU trong hội nghị tại Brussels hôm thứ Hai tuyên bố châu Âu sẽ sẵn sàng đáp trả nếu Mỹ áp thuế, nhưng cũng kêu gọi đối thoại và hợp tác. Mỹ hiện là đối tác thương mại và đầu tư lớn nhất của EU.
>> Xem thêm: Chính sách Thuế quan của Trump có phải ngòi nổ cho bất ổn kinh tế toàn cầu?
