Xung đột giữa hai bên vẫn còn rất sâu sắc sau vòng đàm phán hòa bình thứ ba do Hoa Kỳ làm trung gian vào thứ Tư. Tuy nhiên, đã có tiến triển trong các vấn đề nhân đạo.
Nga và Ukraine tiếp tục đàm phán tại Istanbul
Các quan chức Nga và Ukraine đã có cuộc gặp ngắn tại Istanbul vào thứ Tư trong vòng đàm phán mới nhất nhằm chấm dứt cuộc chiến giữa hai bên. Tuy nhiên, không bên nào tuyên bố đạt được đột phá.
"Về vấn đề ngừng bắn, chúng tôi vẫn chưa đạt được tiến triển," ông Rustem Umerov, trưởng phái đoàn Ukraine, nói với các phóng viên sau cuộc họp kéo dài khoảng 40 phút.
Phía Nga cũng có đánh giá tương tự. Ông Vladimir Medinsky, trưởng đoàn đàm phán Nga, cho biết hai bên đã thảo luận về danh sách các yêu cầu hòa bình mà họ từng trao đổi trong cuộc gặp trước đó vào tháng Sáu. Tuy nhiên, tiến triển trong cuộc họp lần này là rất ít.
"Quan điểm giữa hai bên vẫn còn cách biệt khá xa," ông Medinsky nói trong một cuộc họp báo riêng.
Hai bên đã mở rộng các kênh liên lạc không chính thức và đồng ý tiếp tục giải quyết các vấn đề nhân đạo, chẳng hạn như trao đổi thêm tù binh.
Dù điểm chung này còn rất hạn chế, nhưng nó vẫn được xem là đáng chú ý trong bối cảnh cuộc chiến diễn ra khốc liệt và các hoạt động ngoại giao công khai trở nên hiếm hoi kể từ khi cuộc chiến giữa Nga và Ukraine nổ ra vào năm 2022.
Quan điểm khác nhau về thỏa thuận hòa bình
Cả Kyiv và Điện Kremlin đều tuyên bố muốn chấm dứt chiến tranh. Tuy nhiên, họ có quan điểm rất khác nhau về việc một thỏa thuận hòa bình nên trông như thế nào.
Ukraine yêu cầu một lệnh ngừng bắn toàn diện trước khi thảo luận về hòa bình lâu dài. Trong khi đó, Nga muốn điều ngược lại, nhấn mạnh rằng cần phải đạt được các điều khoản hòa bình trước khi dừng các cuộc tấn công.
Chính sự đối lập này đã định hình cách tiếp cận đàm phán của mỗi bên.
Ukraine nhấn mạnh tầm quan trọng của tốc độ. Trong cuộc gặp hôm thứ Tư, phái đoàn Ukraine tiếp tục thúc đẩy việc tổ chức một cuộc gặp trực tiếp giữa Tổng thống Volodymyr Zelensky và người đồng cấp Nga, Tổng thống Vladimir V. Putin, để bàn về việc kết thúc xung đột. Ukraine cũng nhiều lần khẳng định sẵn sàng đàm phán một thỏa thuận ngừng bắn.
Trong khi đó, lợi thế trên chiến trường đã khiến ông Putin tin rằng ông có đủ thời gian để theo đuổi các cuộc đàm phán một cách chậm rãi.
Điện Kremlin đã từ chối đề xuất tổ chức cuộc gặp giữa ông Zelensky và ông Putin hồi đầu tuần này, với lý do cần phải đạt được tiến triển ở cấp thấp hơn trước. Ông Medinsky đã lặp lại lập luận này vào hôm thứ Tư.
Thay vào đó, ông Medinsky cho biết phía Nga đã đề xuất thành lập ba nhóm công tác, họp thường xuyên để giải quyết các khía cạnh chính trị, nhân đạo và quân sự của tiến trình hòa bình. Ông Medinsky cho biết các đại diện phía Ukraine đã đồng ý xem xét đề xuất này.
Điều hai bên đạt được sau đàm phán
Hai bên đã đồng ý tiếp tục việc trao trả công dân. Điều này bao gồm tù binh chiến tranh, thi thể binh sĩ tử trận, và dân thường bị cưỡng ép di dời hoặc bị chia cắt khỏi quê hương trong quá trình xung đột.
Ông Medinsky cho biết hai bên đã nhất trí trao đổi thêm 1.200 tù binh chiến tranh mỗi bên — con số này sẽ nâng tổng số binh sĩ được trao trả lên gấp đôi kể từ khi các cuộc đàm phán bắt đầu vào tháng 5.
Ông Medinsky cho biết thêm rằng Nga đã đồng ý trao trả thêm 3.000 thi thể binh sĩ Ukraine đã thiệt mạng. Kể từ khi bắt đầu đàm phán, Nga tuyên bố đã bàn giao tổng cộng 7.000 thi thể quân nhân Ukraine. Trong khi đó, Nga mới chỉ nhận lại khoảng 100 thi thể binh sĩ của mình.
Cuối cùng, ông Medinsky cho biết Điện Kremlin đang làm việc để trao trả 339 trẻ em Ukraine mà Kyiv yêu cầu Nga phải đưa về nước.
Điều hai bên thực sự mong muốn
Tổng thống Putin tuyên bố rằng các lực lượng Nga sẽ không từ bỏ thế chủ động trên chiến trường trừ khi Kyiv chấp nhận một loạt yêu cầu, bao gồm việc hạn chế khả năng quân sự và công nhận việc Nga sáp nhập một số vùng lãnh thổ của Ukraine.
Trong khi đó, Tổng thống Zelensky khẳng định Ukraine sẽ không bao giờ từ bỏ quyền tự quyết đối với các vấn đề quân sự, cũng như không công nhận bất kỳ sự thay đổi biên giới nào một cách phi pháp.
