- Zelenskiy đề nghị Trump cung cấp vũ khí nếu Moscow phá vỡ các thỏa thuận.
- Những thỏa thuận này đề cập đến các vụ tấn công nhằm vào các công trình năng lượng và trên biển.
- Ukraine nói rằng họ không tin tưởng Nga, nhưng sẽ tôn trọng các thỏa thuận.
Tổng thống Ukraine - Volodymyr Zelenskiy cho biết một lệnh ngừng bắn với Nga bao gồm Biển Đen và các cuộc tấn công năng lượng đã có hiệu lực ngay lập tức vào thứ Ba, nhưng cảnh báo rằng Moscow đã và đang thao túng và xuyên tạc các thỏa thuận. Ông nói rằng ông sẽ yêu cầu Tổng thống Mỹ Donald Trump cung cấp vũ khí và trừng phạt Nga nếu Moscow phá vỡ các thỏa thuận này.
Hoa Kỳ trước đó cho biết họ đã đạt được các thỏa thuận riêng rẽ với Kiev và Moscow để đảm bảo an toàn hàng hải ở Biển Đen và thực hiện lệnh cấm tấn công vào các cơ sở năng lượng ở cả hai nước.
"Phía Mỹ cho rằng các thỏa thuận của chúng ta có hiệu lực sau khi phía Mỹ công bố," Zelenskiy nói với các phóng viên tại một cuộc họp báo ở Kyiv, đồng thời nói thêm rằng ông không tin Nga sẽ tôn trọng các thỏa thuận này. Tổng thống Ukraine, phát biểu sau đó trong bài phát biểu video hàng đêm của mình, nói rằng Nga đã và đang lừa dối thế giới.
>> Xem thêm: Nga Tạm Dừng Tấn Công Hạ Tầng Năng Lượng Ukraine Nhưng Chưa Chấp Nhận Ngừng Bắn Hoàn Toàn
"Thật không may, ngay cả bây giờ, ngay cả hôm nay, vào chính ngày đàm phán, chúng ta thấy người Nga đã bắt đầu thao túng như thế nào," Zelenskiy nói.
"Họ đã cố gắng xuyên tạc các thỏa thuận và, trên thực tế, lừa dối cả những người trung gian của chúng ta và toàn bộ thế giới."
Ông nói rằng Điện Kremlin đã nói dối khi tuyên bố các thỏa thuận về vận chuyển trên Biển Đen có liên quan đến các lệnh trừng phạt áp đặt lên Moscow. Ukraine, ông nói, sẽ làm mọi thứ để thực hiện các thỏa thuận, nhưng Nga phải hiểu rằng họ sẽ "nhận được phản ứng mạnh mẽ" nếu tiến hành các cuộc tấn công. Các thỏa thuận này là những thỏa thuận đầu tiên nhằm mục đích ngăn chặn các cuộc tấn công năng lượng kể từ khi Nga tiến hành cuộc xâm lược toàn diện vào tháng 2 năm 2022, gây ra cuộc xung đột lớn nhất ở châu Âu kể từ Thế chiến thứ hai. Các cuộc giao tranh vẫn tiếp diễn dọc theo chiến tuyến dài 1.000 km (600 dặm).
"KHÔNG TIN TƯỞNG"
Trong những bình luận của mình với các phóng viên, nhà lãnh đạo Ukraine nói rằng các thỏa thuận không đưa ra bất kỳ hành động nào nếu Nga phá vỡ chúng và ông sẽ kêu gọi Trump nếu điều đó xảy ra.
"Chúng tôi không tin tưởng người Nga, nhưng chúng tôi sẽ mang tính xây dựng," ông nói. Ông cho biết các quan chức Mỹ coi lệnh ngừng bắn năng lượng bao gồm cả các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng dân sự khác và các cảng cũng nên được bao gồm trong thỏa thuận Biển Đen.
Các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái hàng đêm của Nga đã trở thành một phần của cuộc sống ở các thành phố lớn của Ukraine trong nhiều tháng. Tình trạng mất điện cũng xảy ra khi tên lửa tấn công vào lưới điện. Kyiv đã sử dụng máy bay không người lái để tấn công các nhà máy lọc dầu của Nga nhằm tăng chi phí cho đối thủ lớn hơn của mình.
Zelenskiy đã trình cho các quan chức Mỹ trong các cuộc đàm phán một danh sách các cơ sở nên được đưa vào lệnh cấm tấn công năng lượng. Điện Kremlin đã công bố một danh sách các cơ sở của Nga và Ukraine thuộc diện lệnh cấm tấn công, bao gồm các nhà máy lọc dầu, đường ống dẫn dầu và khí đốt, và các nhà máy điện hạt nhân. Các thỏa thuận được công bố sau hai ngày đàm phán ở Ả Rập Saudi giữa các quan chức Mỹ và Ukraine một bên và các quan chức Mỹ và Nga bên còn lại.
Nhà Trắng cho biết trong một tuyên bố chung với Nga rằng họ sẽ giúp Moscow khôi phục quyền tiếp cận thị trường thế giới đối với xuất khẩu nông sản và phân bón.
>> Xem thêm: Hoa Kỳ, Nga kết thúc cuộc đàm phán về lệnh ngừng bắn biển Đen
Zelenskiy nói Ukraine đã không đồng ý đưa điều đó vào tuyên bố chung với phía Mỹ. "Chúng tôi tin rằng đây là sự suy yếu về vị thế và các lệnh trừng phạt," ông nói.
Kyiv sẽ coi bất kỳ sự di chuyển nào của tàu hải quân Nga vượt ra ngoài phía đông Biển Đen là sự vi phạm tinh thần của các thỏa thuận, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Rustam Umarov cho biết trên X. Trong trường hợp đó, Kyiv sẽ có quyền tự vệ, ông nói, ngụ ý rằng Ukraine có thể trả đũa. Kyiv, vốn đã sử dụng máy bay không người lái và tên lửa hải quân để đẩy lùi hạm đội Nga về phía đông Biển Đen, sẽ hoan nghênh các quốc gia thứ ba hỗ trợ việc thực hiện các thỏa thuận, Umarov cho biết.
"Phía Mỹ thực sự muốn tất cả điều này không thất bại, vì vậy họ không muốn đi vào nhiều chi tiết. Nhưng trong mọi trường hợp, chúng tôi sẽ phải hiểu rõ câu trả lời cho từng chi tiết," Zelenskiy nói. Zelenskiy cho biết Thổ Nhĩ Kỳ có khả năng tham gia giám sát ở Biển Đen trong khi các nước Trung Đông có thể theo dõi lệnh ngừng bắn năng lượng, mặc dù ông lưu ý rằng điều đó vẫn chưa được thảo luận với các quốc gia đó. Hoa Kỳ đã trình cho Ukraine một phiên bản mở rộng của thỏa thuận khoáng sản song phương vượt ra ngoài thỏa thuận khung ban đầu mà hai bên đã đồng ý trước đó nhưng chưa bao giờ ký kết sau cuộc họp căng thẳng tại Phòng Bầu dục tháng trước. Ông vẫn chưa thể xem xét đầy đủ chi tiết đề xuất mới, nhưng nó không bao gồm sự tham gia lớn hơn của Mỹ vào lĩnh vực năng lượng hạt nhân của Ukraine, điều mà Washington đã đề xuất trong những ngày gần đây.
Tác động tới giá vàng
Những lo lắng của tổng thống Ukraine - Volodymyr Zelenskiy không phải không có cơ sở. Để đảm bảo lợi ích quốc gia, Nga đã không ít lần phá vỡ những thỏa thuận và lời hứa. Tiêu biểu như năm 2023, cùng với các nước trong nhóm OPEC+ (Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ), Nga đã tuyên bố cắt giảm sản lượng dầu nhằm hỗ trợ giá dầu. Tuy nhiên thực tế, Nga lại không làm như vậy. Nếu cảm thấy lợi ích của quốc gia bị ảnh hưởng, Nga có thể sẽ có những hành động cứng rắn, thậm chí vi phạm và phá vỡ thỏa thuận, sẽ làm căng thẳng khu vực biển đen không thể hạ nhiệt, tác động tích cực tới giá Vàng.
