- Nhật Bản và các nước châu Á khác tìm cách tăng mua LNG từ Mỹ
- Dự án khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) Alaska nổi bật trong cuộc thảo luận giữa Trump và Thủ tướng Nhật Bản Ishiba
- Mỹ nhấn mạnh thâm hụt thương mại của Nhật Bản và an ninh hàng hải trong cuộc gặp với Ishiba
- Các nhà phát triển LNG Alaska tìm kiếm đầu tư từ các công ty như Inpex của Nhật Bản
Khi Tổng thống Donald Trump dùng bữa trưa cùng Thủ tướng Nhật Bản trong tháng này, cuộc thảo luận nhanh chóng chuyển sang cách Tokyo có thể giúp hiện thực hóa một đề xuất lâu năm nhằm khai thác khí đốt ở Alaska và vận chuyển đến các đồng minh Mỹ tại châu Á. Trump và cố vấn năng lượng của ông, Doug Burgum, đã trình bày dự án này như một cách để Nhật Bản thay thế nguồn năng lượng nhập khẩu từ Trung Đông và giải quyết mất cân bằng thương mại với Mỹ, theo hai quan chức được thông tin về cuộc đàm phán kín.
Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba – mong muốn có một cuộc gặp mặt đầu tiên suôn sẻ và tránh bị áp thuế từ Mỹ – đã bày tỏ thái độ lạc quan về dự án LNG Alaska dù Tokyo còn nghi ngờ về tính khả thi của nó.
Ishiba nói với Trump và Burgum rằng ông hy vọng Nhật Bản có thể tham gia vào dự án trị giá 44 tỷ USD này, theo các quan chức giấu tên do tính nhạy cảm của cuộc đàm phán. Trump liên tục nhắc đến dự án này trong các tuyên bố công khai sau bữa trưa, trong khi Ishiba không đề cập đến và bản thông cáo chính thức cũng không nhắc đến nó.
Các cuộc phỏng vấn của Reuters với hơn một chục quan chức Mỹ và châu Á, cả đương nhiệm và cựu quan chức, cho thấy chính quyền Trump đang tìm cách tái định hình quan hệ kinh tế với Đông Á bằng cách gắn kết các đồng minh khu vực với Washington thông qua việc gia tăng đầu tư vào nhiên liệu hóa thạch của Mỹ, đặc biệt là khí tự nhiên hóa lỏng (LNG).
Mỹ đang khai thác lo ngại tại các thủ đô châu Á về thuế quan và an ninh hàng hải đối với các tuyến đường vận chuyển năng lượng, theo Reuters. Chi tiết về các cuộc thảo luận hậu trường và chiến lược cụ thể của Mỹ chưa từng được báo cáo trước đây.
Mặc dù dự án LNG Alaska phải đối mặt với nhiều thách thức về chi phí và hậu cần, Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan và các nước khác đang hướng tới việc tăng cường nhập khẩu khí đốt từ Mỹ, điều này có thể thúc đẩy kinh tế Mỹ và giảm bớt ảnh hưởng của Trung Quốc và Nga.
>> Xem thêm: Đàm phán Nga - Mỹ ở Riyadh: Mở đầu cho cuộc mặc cả mới
Nhật Bản – Mảnh ghép quan trọng trong chiến lược của Trump
Sự tham gia của Nhật Bản vào chiến lược mới của Trump là yếu tố then chốt: nước này là khách hàng mua LNG lớn thứ hai thế giới, nhà đầu tư quan trọng vào cơ sở hạ tầng năng lượng và là trung tâm thương mại với lượng LNG dư thừa có thể giúp mở rộng thị trường cho khí đốt Mỹ tại Đông Nam Á.
"Nếu chính quyền Trump đạt được mục tiêu của mình, LNG Mỹ sẽ chảy với khối lượng khổng lồ đến Nhật Bản và Hàn Quốc, sau đó tiếp tục xuống Đông Nam Á, khiến khu vực này phụ thuộc kinh tế vào Mỹ," Kenneth Weinstein, Chủ tịch Viện Hudson tại Nhật Bản, một viện nghiên cứu bảo thủ, nhận định. "Đây là một sự tái định hình bản đồ phụ thuộc năng lượng."
Trong một tuyên bố chung với Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio hôm thứ Bảy, các ngoại trưởng Nhật Bản và Hàn Quốc đã đồng ý tăng cường an ninh năng lượng bằng cách khai thác "nguồn năng lượng đáng tin cậy và giá cả phải chăng của Mỹ", đặc biệt là LNG. Tuy nhiên, tuyên bố này không đề cập đến dự án Alaska.
Phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia Nhà Trắng, Brian Hughes, nói với Reuters rằng Mỹ "sản xuất một trong những loại LNG sạch nhất thế giới và tin rằng Nhật Bản có thể đóng vai trò lớn hơn trong việc mua dầu và khí đốt dồi dào của Mỹ."
>> Xem thêm: Tương lai Ukraine bấp bênh khi Tổng thống Trump "quay lưng" với Zelenskiy
Cách tiếp cận của Mỹ
Ý tưởng xây dựng một đường ống dài 800 dặm nối các mỏ khí ở vùng North Slope của Alaska đến một cảng xuất khẩu ở bờ biển Thái Bình Dương đã bị đình trệ trong nhiều năm do chi phí cao và địa hình khắc nghiệt. Nhưng khi dự đoán Trump có thể nêu dự án này trong cuộc họp với Ishiba vào ngày 7 tháng 2, Nhật Bản đã chuẩn bị để bày tỏ sự ủng hộ thận trọng nhằm lấy lòng Trump và tránh căng thẳng thương mại, Reuters đưa tin tháng trước. Tuy nhiên, họ không ngờ dự án lại trở thành trọng tâm trong chương trình nghị sự của Trump.
Tại bữa trưa với Trump và Burgum, phía Mỹ đã đề nghị Nhật Bản xem xét đầu tư vào cơ sở hạ tầng của dự án LNG Alaska cũng như ký kết các hợp đồng mua bán dài hạn, theo các quan chức được thông báo về cuộc đàm phán. Các quan chức Mỹ nhấn mạnh khoảng cách gần hơn giữa dự án với Nhật Bản so với Trung Đông, cũng như lợi thế của việc tránh các điểm nghẽn chiến lược như eo biển Hormuz, eo biển Malacca và Biển Đông. Thượng nghị sĩ bang Alaska, Dan Sullivan, cho biết việc tăng cường mua LNG từ Mỹ có thể giúp các đồng minh châu Á giảm sự phụ thuộc vào khí đốt Nga.
Dự án LNG Alaska "đã chiếm phần lớn trong cuộc thảo luận" với Ishiba, Sullivan nói với Reuters.
Mở rộng chiến lược sang các nước khác
Ngoài Nhật Bản, chiến lược an ninh năng lượng của Trump dường như cũng đang được tiếp nhận ở các nước châu Á khác, đặc biệt khi căng thẳng thương mại gia tăng. Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi cũng đã cam kết tăng mua khí đốt Mỹ trong cuộc gặp với Trump tháng này.
Đài Loan, hòn đảo dân chủ mà Trung Quốc tuyên bố chủ quyền, cũng đang xem xét mua thêm năng lượng từ Mỹ, bao gồm cả LNG từ Alaska. Việc tăng cường sự phụ thuộc của Đài Loan vào năng lượng Mỹ có thể giúp ngăn chặn Trung Quốc thực hiện các hành động gây hấn như phong tỏa hàng hải, theo Landon Derentz, cựu quan chức năng lượng cấp cao của Mỹ dưới thời Trump.
Hàn Quốc cũng đang cân nhắc đầu tư vào dự án LNG Alaska và các dự án năng lượng khác của Mỹ, theo hai quan chức Hàn Quốc. Một quan chức cho biết Seoul hy vọng sẽ nhận được nhượng bộ từ Trump để đổi lại.
Thượng nghị sĩ Bill Hagerty, cựu đại sứ Mỹ tại Nhật Bản, nói với Reuters rằng ông muốn Nhật Bản trở thành trung tâm phân phối khí đốt xuất xứ Mỹ.
"Dù là từ Alaska, Louisiana hay Texas, Mỹ có thể hợp tác chặt chẽ với Nhật Bản để tạo ra mối liên kết an ninh năng lượng có lợi cho cả nền kinh tế và an ninh quốc gia của hai nước," ông nói.
>> Bài viết liên quan:
- Rủi ro lớn đang hiện hữu khi Trump đảo lộn chính sách của Mỹ đối với Nga
- Nếu Trump bình thường hóa hành vi xâm lược, Nga và Trung Quốc sẽ hưởng lợi
