- Trung Quốc và ASEAN ký hiệp định thương mại tự do (FTA) nâng cấp, bao gồm các lĩnh vực mới như kinh tế số và kinh tế xanh, nhằm ứng phó thuế quan cao của Tổng thống Trump và thúc đẩy hợp tác khu vực.
- Phiên bản FTA 3.0 được ký tại hội nghị thượng đỉnh ASEAN ở Malaysia, sau gần 3 năm đàm phán, đánh dấu bước tiến quan trọng kể từ FTA đầu tiên năm 2010.
- Hiệp định mới được kỳ vọng mở rộng tiếp cận thị trường cho nông nghiệp, dược phẩm, kinh tế số và giúp Trung Quốc – ASEAN củng cố vị thế trong RCEP, giảm rủi ro thương mại từ Mỹ.
Trung Quốc và ASEAN ký kết hiệp định thương mại tự do nâng cấp – phản ứng trước sức ép thuế quan từ Mỹ
Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) và Trung Quốc đã ký kết phiên bản nâng cấp của hiệp định thương mại tự do (FTA) vào thứ Ba, dự kiến sẽ bao gồm các lĩnh vực mới như kinh tế số, kinh tế xanh và nhiều ngành công nghiệp khác. Theo số liệu của ASEAN, khối gồm 11 thành viên này là đối tác thương mại lớn nhất của Trung Quốc, với tổng kim ngạch song phương đạt 771 tỷ USD trong năm ngoái.
Trung Quốc đang tìm cách tăng cường hợp tác với ASEAN, khu vực có tổng GDP khoảng 3,8 nghìn tỷ USD, nhằm ứng phó với các mức thuế nhập khẩu cao do Tổng thống Donald Trump áp đặt đối với nhiều quốc gia trên thế giới. Trong bối cảnh đó, Bắc Kinh cố gắng thể hiện hình ảnh một nền kinh tế cởi mở hơn, dù vẫn bị các cường quốc khác chỉ trích vì mở rộng hạn chế xuất khẩu đất hiếm và khoáng sản chiến lược.

Hiệp định mới được gọi là phiên bản 3.0 của FTA ASEAN – Trung Quốc, đã được ký tại hội nghị thượng đỉnh các nhà lãnh đạo ASEAN ở Malaysia, với sự tham dự của Tổng thống Trump hôm Chủ nhật, trong chặng đầu chuyến công du châu Á của ông.
Các cuộc đàm phán về hiệp định nâng cấp này bắt đầu từ tháng 11 năm 2022 và hoàn tất vào tháng 5 năm nay, ngay sau khi chiến dịch áp thuế của ông Trump được khởi động mạnh mẽ. Hiệp định thương mại tự do đầu tiên giữa hai bên từng có hiệu lực từ năm 2010.
Hiệp định mới mở rộng cơ hội tiếp cận thị trường, củng cố vị thế Trung Quốc và ASEAN trong thương mại toàn cầu
Theo Trung Quốc, hiệp định nâng cấp lần này sẽ mở đường cho việc cải thiện khả năng tiếp cận thị trường trong nhiều lĩnh vực như nông nghiệp, kinh tế số và dược phẩm giữa hai bên. Cả Trung Quốc và ASEAN đều là thành viên của Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) – khối thương mại lớn nhất thế giới, bao phủ gần một phần ba dân số toàn cầu và khoảng 30% GDP toàn cầu.
Malaysia đã đăng cai hội nghị RCEP tại Kuala Lumpur vào thứ Hai, đánh dấu lần đầu tiên sau 5 năm các lãnh đạo của khối này nhóm họp.

Theo các chuyên gia, khối ASEAN có thể đóng vai trò như một “lá chắn thương mại” trước các mức thuế mà Mỹ áp đặt, dù nhiều điều khoản của hiệp định được đánh giá là yếu hơn so với các FTA khác do sự khác biệt lợi ích giữa các thành viên.
Tuy nhiên, việc nâng cấp FTA lần này được xem là bước đi chiến lược của Trung Quốc nhằm củng cố ảnh hưởng kinh tế tại Đông Nam Á, đồng thời giảm thiểu tác động tiêu cực từ các chính sách thương mại cứng rắn của ông Trump. Qua đó, Bắc Kinh không chỉ thúc đẩy hợp tác kinh tế thực chất với ASEAN mà còn gửi thông điệp về sự ổn định và mở cửa trong khu vực châu Á – Thái Bình Dương.