- Ông Trump đang gần đạt được việc thông qua dự luật thuế và chi tiêu lớn tại Hạ viện, nhưng gặp nhiều tranh cãi trong đảng Cộng hòa.
- Dự luật mở rộng các khoản cắt giảm thuế từ năm 2017, tăng chi cho an ninh biên giới, đồng thời cắt giảm ngân sách cho Medicaid và các chương trình xã hội khác.
- Sau Hạ viện, dự luật sẽ được chuyển sang Thượng viện, nơi cần sự đồng thuận của đa số thượng nghị sĩ Cộng hòa, trong bối cảnh sự phản đối mạnh mẽ từ phe Dân chủ.
- Dự luật sẽ làm tăng nợ công thêm 3,3 nghìn tỷ USD trong 10 năm tới, có thể gây áp lực lên tài chính quốc gia và ảnh hưởng đến uy tín chính trị của Trump trong nhiệm kỳ hai.
Dự luật thuế và chi tiêu gây tranh cãi tại Hạ viện Mỹ
Donald Trump đang tiến gần đến việc thông qua dự luật thuế và chi tiêu chủ chốt của mình tại Hạ viện Mỹ.
Dự luật quy mô lớn này, vốn sẽ cắt giảm thuế tại Mỹ và làm gia tăng nợ liên bang, là trọng tâm trong chương trình nghị sự nhiệm kỳ hai của ông Trump và đã trở thành tâm điểm của một cuộc đấu tranh gay gắt giữa các nghị sĩ Cộng hòa tại Hạ viện.
Các nhà lập pháp đang có những ý kiến trái chiều về mức chi cho các chương trình chăm sóc y tế và xã hội, cũng như lo ngại về mức nợ ngày càng phình to của đất nước. Tổng thống đã nhiều lần can thiệp để gây áp lực buộc họ phải thông qua dự luật.
Dự luật bao gồm những gì?
Dự luật dài hơn một nghìn trang — được Trump gọi là “Dự luật To Lớn và Tuyệt Đẹp” — sẽ gia hạn nhiều khoản cắt giảm thuế từ năm 2017 được thông qua trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông, vốn dự kiến sẽ hết hạn vào cuối năm nay. Các điều khoản này bao gồm giảm thuế thu nhập cá nhân, tăng tín dụng thuế cho trẻ em, và miễn thuế đối với tiền boa và lương làm thêm giờ — những cam kết trọng tâm trong chiến dịch tranh cử của ông vào năm ngoái.
Những biện pháp khác bao gồm tăng ngưỡng miễn thuế thừa kế và quà tặng, cùng hàng loạt ưu đãi thuế cho doanh nghiệp. Ngoài ra, dự luật còn phân bổ hơn 50 tỷ USD để tăng cường an ninh biên giới, bao gồm cả việc tiếp tục xây dựng bức tường biên giới với Mexico mà Trump đã cam kết hoàn tất.
>> Xem thêm: Lo ngại nợ công và dự luật thuế của Trump gây áp lực lên thị trường tài chính Mỹ
Đảng Cộng hòa đã giảm chi phí của dự luật bằng cách cắt gần 800 tỷ USD từ Medicaid — chương trình chăm sóc sức khỏe của Mỹ dành cho người nghèo — và hàng trăm tỷ USD nữa từ chương trình trợ cấp thực phẩm và tín dụng thuế năng lượng sạch. Dự luật cũng sẽ tăng thuế đối với thu nhập từ đầu tư của các trường đại học và quỹ tư nhân, dự kiến thu về hơn 22 tỷ USD, theo Ủy ban Liên hợp về Thuế.
Điều gì sẽ xảy ra sau khi dự luật được thông qua tại Hạ viện?
Khi dự luật được Hạ viện thông qua, nó sẽ được chuyển sang Thượng viện, nơi do Đảng Cộng hòa kiểm soát. Thượng viện có 100 thành viên và ít nhất 50 trong số 53 thượng nghị sĩ Cộng hòa sẽ phải ủng hộ dự luật để Trump có thể ký ban hành thành luật.
Nếu Thượng viện thực hiện bất kỳ sửa đổi nào đối với dự luật, nó sẽ phải quay lại Hạ viện để được bỏ phiếu lại. Do các nghị sĩ Dân chủ được kỳ vọng sẽ phản đối mạnh mẽ dự luật, số phận của nó tại Thượng viện sẽ phụ thuộc vào việc lãnh đạo đa số Cộng hòa — ông John Thune — có thể đạt được thỏa hiệp giữa các nghị sĩ ôn hòa như Susan Collins của bang Maine và các nghị sĩ theo đường lối cứng rắn phản đối chi tiêu công như Mike Lee của Utah và Rand Paul của Kentucky hay không.
Tuy nhiên, giống như tại Hạ viện, sẽ có áp lực rất lớn từ Trump buộc các thành viên trong đảng của ông phải ủng hộ dự luật này.
Dự luật sẽ ảnh hưởng như thế nào đến tài chính công của Mỹ?
Phân tích của các tổ chức độc lập như Ủy ban Ngân sách Có Trách nhiệm (không thuộc đảng phái) và Trường Wharton thuộc Đại học Pennsylvania cho thấy dự luật sẽ làm tăng thêm 3,3 nghìn tỷ USD nợ công của Mỹ trong 10 năm tới.
Điều này có nghĩa là tỷ lệ nợ so với GDP của nền kinh tế lớn nhất thế giới sẽ tăng từ 98% lên 125% vào cuối giai đoạn này — mức cao vượt xa kỷ lục trước đó, từng đạt sau Thế chiến thứ hai.
Đội ngũ của Trump cho rằng dự luật cùng với các chính sách thúc đẩy tăng trưởng như giảm thuế và bãi bỏ quy định sẽ giúp giảm một nửa thâm hụt tài khóa rộng lớn của Mỹ, vốn ở mức 6,4% năm 2024, xuống còn chỉ 3% vào cuối nhiệm kỳ của ông.
Hội đồng Cố vấn Kinh tế của tổng thống khẳng định dự luật sẽ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế thực lên tới 5,2% trong bốn năm tới, tạo hoặc giữ lại tới 7,4 triệu việc làm và nâng đầu tư lên đến 14,5% trong cùng khoảng thời gian.
Tuy nhiên, một số ý kiến cảnh báo các chính sách giảm thuế và các biện pháp khác có thể làm suy yếu nền kinh tế Mỹ. Họ cho rằng “có thể có tác động thúc đẩy tăng trưởng nhưng chắc chắn không đủ để bù đắp ảnh hưởng của dự luật tái hòa hợp đến tỷ lệ nợ/GDP của Mỹ,” theo Maury Obstfeld, cựu kinh tế trưởng của IMF hiện đang làm việc tại Viện nghiên cứu Peterson.
Ông cũng nói thêm rằng, chỉ vài ngày sau khi Mỹ mất xếp hạng tín dụng AAA, dự luật “có thể đưa Kho bạc Mỹ vào con đường giảm xuống hạng BBB.”
Điều này sẽ có ý nghĩa gì đối với Trump?
Việc thông qua dự luật là rất quan trọng đối với chương trình nhiệm kỳ hai của tổng thống và ông sẽ coi đó là một chiến thắng chính trị lớn. Ông cũng hy vọng dự luật sẽ cải thiện tỷ lệ ủng hộ của mình, hiện đang ở mức 47,3%, theo kết quả thăm dò của RealClearPolitics.
Nếu các nhà lập pháp không phê duyệt dự luật, mức thuế sẽ tăng trên diện rộng vào năm tới, gây tác động tài chính đến các hộ gia đình và doanh nghiệp trong năm bầu cử giữa nhiệm kỳ.
Tuy nhiên, dự luật cũng có thể phản tác dụng đối với Trump. Các cuộc tấn công của đảng Dân chủ nhằm vào các đợt cắt giảm thuế năm 2017 của ông đã giúp họ giành lại quyền kiểm soát Hạ viện trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ năm 2018.
