- Cổ phiếu Nvidia tăng 2% trong phiên giao dịch ngoài giờ sau tuyên bố của Trump.
- Mỹ lo ngại chip AI có thể hỗ trợ quân sự Trung Quốc.
- Ông Trump cho biết chính sách tương tự sẽ áp dụng đối với AMD và Intel.
Mỹ cho phép xuất khẩu chip H200 sang Trung Quốc – chính sách và tác động
Mỹ sẽ cho phép Nvidia xuất khẩu chip H200 – dòng chip AI mạnh thứ hai của hãng – sang Trung Quốc và áp mức phí 25% trên mỗi giao dịch, theo tuyên bố của Tổng thống Donald Trump. Quyết định này phần nào giải quyết tranh luận lâu nay tại Mỹ về việc nên tiếp tục bán chip AI cho Trung Quốc để giữ vị thế dẫn đầu hay siết chặt kiểm soát vì lo ngại an ninh. Tuy vậy, Trung Quốc gần đây khuyến cáo doanh nghiệp hạn chế sử dụng công nghệ Mỹ, nên chưa rõ chính sách mới có ngay lập tức thúc đẩy doanh số hay không.
Ngay sau thông báo, cổ phiếu Nvidia tăng 2% trong phiên giao dịch ngoài giờ, sau khi tăng 3% trong phiên chính thức. Tổng thống Trump cho biết ông đã trao đổi với Chủ tịch Tập Cận Bình và nhận phản hồi tích cực. Bộ Thương mại Mỹ đang hoàn thiện chi tiết chính sách, và quy định tương tự cũng sẽ áp dụng cho AMD và Intel.
Ông Trump khẳng định mức phí 25% dành cho chính phủ cao hơn đề xuất 15% trước đó, và mục tiêu chính là bảo vệ an ninh quốc gia, tạo việc làm và duy trì vị thế dẫn đầu của Mỹ trong AI. Các dòng chip Blackwell và sắp tới là Rubin – dòng chip tiên tiến hơn H200 – sẽ không nằm trong diện xuất khẩu sang Trung Quốc. Mỹ không công bố số lượng chip sẽ được bán hay điều kiện kèm theo, chỉ nói việc xuất khẩu phải đảm bảo an ninh.
Giới chức Mỹ coi đây là giải pháp trung hòa giữa việc cấm hoàn toàn chip Mỹ và việc bán các thế hệ chip mới nhất cho Trung Quốc. Nvidia nhận định quyết định bán H200 cho khách hàng được Bộ Thương mại phê duyệt là hướng đi hợp lý, có lợi cho Mỹ. Một quan chức Nhà Trắng cho biết khoản phí 25% sẽ được thu dưới dạng thuế nhập khẩu từ Đài Loan (nơi sản xuất chip), sau đó chip sẽ được kiểm tra an ninh tại Mỹ trước khi tái xuất sang Trung Quốc.
Tranh luận an ninh, khả năng Trung Quốc tự phát triển chip và phản ứng thị trường
Nhiều chính trị gia Mỹ lo ngại việc bán chip AI mạnh cho Trung Quốc có thể hỗ trợ quân sự Bắc Kinh, điều đã từng khiến chính quyền trước đó hạn chế xuất khẩu chip cao cấp. Một số nghị sĩ Đảng Dân chủ gọi quyết định này là "thất bại nghiêm trọng về kinh tế và an ninh", trong khi phe Cộng hòa cảnh báo Trung Quốc có thể học hỏi công nghệ rồi tự sản xuất, gây tổn hại cho Nvidia. Viện nghiên cứu IFP cho biết chip H200 mạnh gần gấp 6 lần H20 – dòng chip bị giảm cấu hình để đủ điều kiện xuất khẩu sang Trung Quốc. Trong khi đó, chip Blackwell mà Mỹ giữ lại dùng nội địa còn nhanh hơn H200 từ 1.5 đến 10 lần tùy tác vụ. Điều này cho thấy Mỹ vẫn giữ lại lợi thế công nghệ quan trọng.
Ở chiều ngược lại, Trung Quốc vẫn đang nỗ lực giảm phụ thuộc vào chip của Nvidia. Cơ quan quản lý không gian mạng Trung Quốc từng cáo buộc H20 có rủi ro backdoor, dù Nvidia phủ nhận. Bắc Kinh thời gian qua cũng cảnh báo doanh nghiệp hạn chế mua các dòng chip giảm cấu hình như H20, RTX 6000D và L20. Dù vậy, giới chuyên gia dự đoán doanh nghiệp Trung Quốc vẫn sẽ mua H200 vì hiệu năng vẫn vượt trội so với chip nội địa.
Trùng thời điểm Mỹ ra quyết định, Bộ Tư pháp Mỹ thông báo triệt phá đường dây buôn lậu chip H100 và H200 sang Trung Quốc trị giá ít nhất 160 triệu USD vào cuối 2024 - đầu 2025. Điều này cho thấy nhu cầu lớn của Trung Quốc với chip AI cao cấp. Trong nước, nhiều hãng chip Trung Quốc như Huawei, Cambricon và Moore Threads đang tăng tốc phát triển sản phẩm mới. Dù chỉ số ngành chip Trung Quốc giảm nhẹ hơn 1% đầu phiên, thị trường nhanh chóng hồi phục phần lớn mức giảm.
Việc Mỹ cho phép xuất khẩu chip AI H200 của Nvidia sang Trung Quốc với phí 25%, thể hiện nỗ lực cân bằng giữa an ninh quốc gia và lợi ích công nghệ. Quyết định này mở cơ hội doanh thu cho Nvidia nhưng gây tranh cãi khi lo ngại chip có thể hỗ trợ quân sự cho Trung Quốc. Bắc Kinh vẫn thận trọng, dù doanh nghiệp trong nước muốn sở hữu H200 do hiệu năng vượt trội. Đây là bước thỏa hiệp chiến lược, vừa duy trì lợi thế AI của Mỹ vừa tránh để Trung Quốc hoàn toàn tự chủ công nghệ.
Quyết định Mỹ cho phép Nvidia bán chip H200 sang Trung Quốc có thể làm dịu căng thẳng công nghệ giữa hai nền kinh tế, qua đó hỗ trợ tâm lý rủi ro và phần nào gây áp lực giảm nhẹ lên vàng trong ngắn hạn. Tuy nhiên, tranh luận an ninh vẫn còn và rủi ro địa chính trị chưa biến mất, nên vàng vẫn giữ vai trò phòng thủ trong bối cảnh thị trường theo dõi diễn biến tiếp theo.
