Tổng thống Donald Trump sẽ ra quyết định trong vòng hai tuần tới về việc có tham gia tấn công Iran hay không, trong bối cảnh căng thẳng leo thang giữa Israel và Iran. Trong khi Israel gia tăng các cuộc không kích nhắm vào các mục tiêu hạt nhân và quân sự của Iran, các nước phương Tây, đặc biệt là Anh và châu Âu, đang thúc đẩy giải pháp ngoại giao để tránh xung đột toàn diện. Iran khẳng định vẫn cam kết với con đường đàm phán và không theo đuổi vũ khí hạt nhân, trong khi Mỹ và các đồng minh chuẩn bị mọi kịch bản, kể cả phương án tấn công.
Ông Trump cân nhắc tấn công Iran – Cơ hội ngoại giao mong manh
Tổng thống Trump sẽ quyết định trong hai tuần tới liệu có tấn công Iran hay không, theo phát ngôn viên Nhà Trắng Karoline Leavitt, trong bối cảnh Israel tiếp tục tấn công các cơ sở hạt nhân của Iran và cảnh báo các đợt không kích có thể khiến chính quyền Tehran sụp đổ.
Tổng thống Mỹ đã nhiều ngày công khai bày tỏ khả năng để Mỹ tham gia cùng Israel trong các cuộc tấn công Iran. Lập trường mới nhất này cho thấy ông đang có xu hướng “lùi bước” sau hàng loạt tuyên bố cứng rắn trước đó, bao gồm lời kêu gọi người dân Tehran sơ tán, và việc ông rời Hội nghị Thượng đỉnh G7 tại Canada sớm để trở về Washington.
Từ lâu, ông Trump nổi tiếng với các tuyên bố “trong vòng hai tuần”, đôi khi thực hiện đúng, nhưng cũng không ít lần bỏ qua hoặc không có hành động cụ thể, khiến cụm từ này trở thành kiểu "thành ngữ quen thuộc" trong cả hai nhiệm kỳ Nhà Trắng của ông.
Bà Leavitt cho biết tuyên bố này nhằm phản hồi các đồn đoán của truyền thông về “tình hình tại Iran” nhưng từ chối tiết lộ thêm, bao gồm cả khả năng thành công của các cuộc đàm phán trong tương lai.
Bà khẳng định mục tiêu của Trump là chấm dứt chương trình làm giàu uranium và ngăn chặn Iran sở hữu vũ khí hạt nhân, nhưng “nếu có cơ hội đàm phán, tổng thống sẽ luôn tận dụng.”
Theo các nguồn tin thân cận, nhiều quan chức cấp cao Mỹ đang chuẩn bị cho khả năng tấn công Iran, một số cho biết kế hoạch có thể được thực hiện ngay cuối tuần này. Lãnh đạo cấp cao tại một số cơ quan liên bang đã bắt đầu bước vào trạng thái sẵn sàng.
Israel gia tăng không kích
Hôm thứ Năm, một tên lửa từ Iran lần đầu tiên kể từ khi chiến tranh bắt đầu đã bắn trúng một bệnh viện tại Israel, cho thấy mối nguy đối với dân thường cả hai bên. Bộ Y tế Israel báo cáo có vài người bị thương nhẹ tại Trung tâm Y tế Soroka ở miền nam, sau khi tên lửa rơi vào khu vực đã được sơ tán trước đó.
Phía Israel cho biết Iran đã sử dụng một loại tên lửa mang đầu đạn phân mảnh — vũ khí này phát tán hàng chục mảnh nhỏ trước khi phát nổ trên mặt đất. Theo Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) tại Washington, loại tên lửa này được Iran công bố lần đầu vào năm 2017.
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố rằng mục tiêu quân sự của nước này vẫn là phá hủy khả năng hạt nhân và tên lửa đạn đạo của Iran.
Không quân Israel đã tiến hành không kích hàng chục mục tiêu quân sự tại Iran trong đêm, bao gồm một lò phản ứng hạt nhân không còn hoạt động ở khu vực Arak — nơi từng là tâm điểm giám sát quốc tế vì khả năng sản xuất plutonium phục vụ vũ khí hạt nhân trong tương lai nếu có khả năng tái chế.
Phản ứng toàn cầu kêu gọi hòa bình
Các chính phủ châu Âu tiếp tục kêu gọi giải pháp ngoại giao. Thủ tướng Anh Keir Starmer đề nghị Trump giữ cánh cửa đối thoại mở với Iran về chương trình hạt nhân.
Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio và đặc phái viên Steve Witkoff đã gặp Ngoại trưởng Anh David Lammy tại Nhà Trắng vào thứ Năm. Lammy dự kiến sẽ cùng các Ngoại trưởng Pháp và Đức gặp Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi tại Geneva vào thứ Sáu.
Lammy phát biểu:
“Tình hình Trung Đông vẫn đang cực kỳ nguy hiểm. Nhưng hiện tồn tại một cơ hội, trong vòng hai tuần tới, để đạt được giải pháp ngoại giao.”
Ngoại trưởng Ý Antonio Tajani cũng đã gọi điện riêng cho cả ông Rubio và Araghchi cùng ngày. Cố vấn ngoại giao UAE, ông Anwar Gargash, kêu gọi chấm dứt xung đột và trở lại bàn đàm phán.
Ông Araghchi khẳng định hôm thứ Tư rằng Iran vẫn cam kết theo đuổi ngoại giao và chưa bao giờ có ý định và cũng sẽ không bao giờ theo đuổi vũ khí hạt nhân.
Lãnh tụ Khamenei cũng tuyên bố cùng ngày rằng ông sẽ không đầu hàng.
>> Xem thêm: Ảnh hưởng của Mỹ tại Trung Đông ngày càng suy yếu
