Suy thoái kinh tế là một thuật ngữ trong kinh tế vĩ mô. Suy thoái kinh tế gây ra nhiều tác động nặng nề đến mọi hoạt động của một quốc gia và cũng có thể tạo ra cuộc đại suy thoái trên toàn thế giới. Vậy suy thoái kinh tế là gì? Nguyên nhân và sự ảnh hưởng của suy thoái kinh tế. Hãy cùng Golden Fund tìm hiểu trong bài viết này nhé!
1. Suy thoái kinh tế là gì?
Suy thoái kinh tế là sự suy giảm đáng kể các hoạt động kinh tế trong một quốc gia hay trên toàn thế giới, kéo dài trong nhiều tháng hoặc thậm chí là nhiều năm liên tiếp. Ngoài ra khái niệm này, còn được định nghĩa bằng việc suy giảm về tổng sản phẩm quốc nội (GDP) hay tốc độ tăng trưởng kinh tế âm trong hai quý liên tiếp.
Như vậy, suy thoái kinh tế ở mức nghiêm trọng trong một khoảng thời gian dài có thể được đánh giá là khủng hoảng kinh tế hay suy sụp nền kinh tế.
2. Chu kỳ suy thoái kinh tế là gì?
Suy thoái kinh tế sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến tất cả các doanh nghiệp đang hoạt động sản xuất kinh doanh. Vì vậy, việc nghiên cứu chu kỳ suy thoái kinh tế cũng như chu kỳ kinh tế chính là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng mà mỗi quốc gia cần chú trọng và quan tâm.
Chu kỳ kinh tế là sự biến động GDP theo ba giai đoạn: suy thoái, phục hồi và hưng thịnh Trong đó, giai đoạn suy thoái và hưng thịnh là hai giai đoạn chính còn phục hồi là chỉ là giai đoạn giữa kết nối.
>> Xem thêm: Chu kỳ kinh tế là gì? Hành động cho từng giai đoạn của chu kỳ kinh tế.
3. Nguyên nhân của suy thoái kinh tế
Việc chỉ ra nguyên nhân của suy thoái kinh tế gây ra nhiều ý kiến trái chiều giữa các nhà kinh tế học và những nhà hoạch định chính sách. Theo đó, phần lớn nguyên nhân từ cả những yếu tố nội sinh đến những yếu tố ngoại sinh, còn tùy thuộc vào từng quốc gia sẽ có những điểm khác nhau, trong đó:
-
Các nhà kinh tế học theo chủ nghĩa Keynes thì cho rằng các yếu tố bên ngoài như thời tiết, chiến tranh, giá dầu,thiên tai, dịch bệnh,.... sẽ tác động dẫn đến suy giảm kinh tế trong một khoảng thời gian nhất định.
-
Theo trường phái kinh tế học Áo thì việc thiếu ổn định trong lượng cung tiền tệ là nguyên nhân chính. Suy thoái kinh tế là một kết quả hiển nhiên, hay còn có thể nhận định đây là cơ chế tự nhiên của thị trường nhằm mục đích cân bằng lại toàn bộ nguồn lực của nền kinh tế chưa được phân phối và sử dụng một cách hiệu quả.
-
Đối với những nhà kinh tế học theo học thuyết tiền tệ thì lại chỉ ra rằng sự quản lý yếu kém của Chính phủ dẫn đến suy thoái kinh tế.
>> Xem thêm: Giải đáp mối quan hệ giữa lạm phát và GDP chi tiết.
4. Tác động của suy thoái kinh tế đến giá vàng
Suy thoái kinh tế có thể ảnh hưởng đến giá vàng theo nhiều cách khác nhau. Vàng, trong bối cảnh suy thoái, thường được coi là một "kênh trú ẩn an toàn" – nơi các nhà đầu tư tìm đến khi thị trường tài chính bất ổn. Dưới đây là những tác động chính của suy thoái kinh tế đối với giá vàng:
Tăng nhu cầu vàng như một tài sản trú ẩn an toàn
Trong giai đoạn suy thoái kinh tế, khi sự bất ổn tài chính gia tăng và các thị trường chứng khoán biến động mạnh, nhiều nhà đầu tư chuyển sang vàng để bảo vệ tài sản của mình. Vàng được coi là tài sản "an toàn" trong thời kỳ khủng hoảng vì giá trị của nó không phụ thuộc vào sự ổn định của nền kinh tế hay các thị trường tài chính. Khi các chỉ số kinh tế suy giảm và thị trường chứng khoán giảm mạnh, nhu cầu mua vàng tăng lên, đẩy giá vàng lên cao.
Lãi suất thấp và tác động đến giá vàng
Suy thoái kinh tế thường dẫn đến việc các ngân hàng trung ương giảm lãi suất để kích thích nền kinh tế. Lãi suất thấp khiến cho việc giữ tiền mặt trở nên ít hấp dẫn, trong khi vàng, không mang lại lãi suất nhưng lại bảo toàn giá trị, trở nên hấp dẫn hơn. Lãi suất thực tế thấp hoặc âm (khi lãi suất danh nghĩa thấp hơn tỷ lệ lạm phát) càng làm cho vàng trở thành lựa chọn hấp dẫn hơn đối với các nhà đầu tư, vì vàng không chịu ảnh hưởng của việc giảm lãi suất, trong khi các công cụ tài chính khác lại kém hấp dẫn.
Sự mất giá của đồng tiền
Trong suy thoái, các chính phủ thường phải in tiền hoặc áp dụng các biện pháp kích thích tiền tệ để thúc đẩy nền kinh tế. Việc này có thể dẫn đến sự mất giá của đồng tiền nội tệ, khiến giá vàng tăng lên (vì vàng được định giá bằng đồng USD, và đồng USD mất giá sẽ làm vàng trở nên đắt hơn). Các nhà đầu tư sẽ tìm cách chuyển đổi tài sản của mình sang vàng như một cách để bảo vệ giá trị tài sản trước sự mất giá của tiền tệ.
>> Xem thêm: Tại sao việc cắt giảm lãi suất của Fed lại quan trọng đối với thị trường thế giới?
Tình trạng giảm sản xuất vàng
Khi nền kinh tế gặp khó khăn, các công ty khai thác vàng có thể giảm sản lượng hoặc ngừng các dự án khai thác vàng do chi phí cao hoặc thiếu vốn đầu tư. Điều này có thể làm giảm cung vàng trên thị trường, đồng thời khiến giá vàng có xu hướng tăng.
Lạm phát và giá vàng
Lạm phát tăng cao trong thời kỳ suy thoái (do sự in tiền của chính phủ hoặc chi tiêu công tăng mạnh) có thể làm giảm giá trị của các loại tài sản khác, nhưng vàng lại được xem là "hàng rào" chống lại lạm phát. Do đó, khi có lo ngại về lạm phát trong giai đoạn suy thoái, giá vàng có thể tăng do nhu cầu tăng cao từ các nhà đầu tư tìm kiếm tài sản bảo vệ giá trị.
Sự ổn định của thị trường chứng khoán và các tài sản khác
Trong thời kỳ suy thoái, khi thị trường chứng khoán và các tài sản khác gặp nhiều rủi ro, các nhà đầu tư có xu hướng chuyển sang vàng để giảm thiểu rủi ro tài chính. Điều này làm tăng nhu cầu vàng và đẩy giá của nó lên.
Trong bối cảnh suy thoái kinh tế, giá vàng thường có xu hướng tăng do nhu cầu tìm kiếm sự an toàn và bảo vệ tài sản. Vàng trở thành lựa chọn ưu tiên cho các nhà đầu tư trong những giai đoạn bất ổn tài chính, khi các chỉ số kinh tế suy yếu, lãi suất thấp, và đồng tiền mất giá. Tuy nhiên, giá vàng cũng có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác như tình hình chính trị, sự thay đổi trong chính sách tiền tệ, và sức cầu toàn cầu đối với vàng.
>> Có thể bạn quan tâm: Cập nhật kiến thức đầu tư từ chuyên gia tại Golden Fund.