Ngoại trưởng Ukraine có chuyến thăm chính thức tới Damascus, cam kết gia tăng viện trợ lương thực nhằm hỗ trợ Syria. Ngoại trưởng Syria kêu gọi thắt chặt hợp tác song phương. Việc lật đổ Tổng thống Assad đã làm suy yếu đáng kể tầm ảnh hưởng của Nga tại khu vực.
Syria hướng tới quan hệ chiến lược với Ukraine
Syria bày tỏ mong muốn thiết lập các mối quan hệ đối tác chiến lược với Ukraine, tân Ngoại trưởng nước này khẳng định trong cuộc hội đàm với người đồng cấp Ukraine vào thứ Hai. Động thái này diễn ra khi Kyiv tìm cách củng cố quan hệ với chính quyền Hồi giáo mới tại Damascus, trong bối cảnh ảnh hưởng của Nga tại khu vực đang dần suy giảm. Trước đây, Nga là đồng minh quan trọng của cựu Tổng thống Bashar al-Assad và đã cấp quy chế tị nạn chính trị cho ông. Moscow hiện tuyên bố đang duy trì liên lạc với chính quyền mới ở Damascus, bao gồm các thảo luận liên quan đến quyền kiểm soát và tương lai của các cơ sở quân sự Nga tại Syria.
"Chúng tôi kỳ vọng thiết lập các quan hệ đối tác chiến lược với Ukraine trên các lĩnh vực quan trọng như chính trị, kinh tế, xã hội và khoa học," tân Ngoại trưởng Syria, Asaad Hassan al-Shibani, nhấn mạnh trong cuộc gặp với người đồng cấp Ukraine, Andrii Sybiha. "Người dân Syria và Ukraine chắc chắn có chung những cảm nhận và nỗi đau, vốn đã đeo bám chúng tôi suốt 14 năm qua," ông nói thêm, ám chỉ sự tương đồng giữa cuộc nội chiến khốc liệt tại Syria kéo dài từ năm 2011 đến 2024 và hành động chiếm đoạt lãnh thổ Ukraine của Nga, đỉnh điểm là cuộc xâm lược quy mô lớn vào năm 2022. Lời phát biểu này không chỉ phản ánh sự đồng cảm sâu sắc mà còn mở ra triển vọng cho những hợp tác chiến lược nhằm tái thiết kinh tế và xã hội trong bối cảnh hai quốc gia cùng đối mặt với các thách thức địa chính trị phức tạp.
Trong chuyến thăm Damascus vào thứ Hai, Sybiha đã có cuộc gặp với nhà lãnh đạo mới của Syria, Ahmed al-Sharaa. Ông tuyên bố rằng Ukraine sẽ tiếp tục tăng cường các lô hàng viện trợ lương thực cho Syria, bao gồm 20 lô bột mì dự kiến cập bến vào thứ Ba tới. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy bày tỏ kỳ vọng rằng việc hỗ trợ Syria không chỉ mang ý nghĩa nhân đạo mà còn góp phần củng cố sự ổn định toàn cầu, đồng thời hỗ trợ Ukraine trong nỗ lực tái thiết kinh tế và xã hội khi đối mặt với cuộc chiến kéo dài 34 tháng với Nga. “Chúng tôi có thể góp phần tái thiết sự ổn định tại Syria sau nhiều năm bị ảnh hưởng bởi sự can thiệp của Nga. Điều này chắc chắn sẽ là một bước tiến quan trọng để khôi phục hòa bình và ổn định cho chính đất nước chúng tôi”.
“Đây là bước đi chiến lược để tái thiết lập quan hệ ngoại giao với Syria và củng cố hợp tác kinh tế giữa hai quốc gia. Tôi rất hy vọng rằng Syria trong giai đoạn hậu chính quyền Assad sẽ tuân thủ luật pháp quốc tế, điều mà chính quyền Assad trước đây không thể hoặc không muốn thực hiện,” Tổng thống Zelenskiy chia sẻ. Vào thứ Sáu tuần trước, Zelenskiy đã công bố lô viện trợ lương thực đầu tiên từ Ukraine gửi đến Syria, bao gồm 500 tấn bột mì. Đây là một phần trong những biện pháp nhân đạo của Kyiv, được thực hiện phối hợp với Chương trình Lương thực Thế giới của Liên Hợp Quốc.
>> Xem thêm:
- Israel tấn công nhiều mục tiêu quan trọng tại Yemen, khiến 6 người thiệt mạng.
- Nạn cướp bóc đang làm tê liệt nguồn cung lương thực tại Gaza.
Ảnh hưởng của Nga đã suy yếu
Ukraine, một trong những quốc gia sản xuất và xuất khẩu ngũ cốc và hạt dầu hàng đầu thế giới, từ lâu đã xuất khẩu lúa mì và ngô sang các quốc gia Trung Đông. Tuy nhiên, Syria không phải là điểm đến trong những cuộc giao thương này, vì trong thời kỳ Assad, Syria chủ yếu nhập khẩu lương thực từ Nga. Nguồn cung lúa mì của Nga cho Syria đã bị gián đoạn do bất ổn chính trị liên quan đến chính quyền mới ở Damascus và các vấn đề thanh toán bị trì hoãn, theo thông tin từ các nguồn tin Nga và Syria cung cấp cho Reuters vào đầu tháng 12.
Việc lật đổ Tổng thống Assad bởi nhóm Hồi giáo al-Sharaa, Hayat Tahrir al-Sham, đã làm dấy lên những lo ngại về tương lai các căn cứ quân sự của Nga tại Syria, bao gồm căn cứ không quân Hmeimim ở Latakia và cơ sở hải quân Tartous. Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cho biết, vấn đề tình trạng các căn cứ quân sự của Nga sẽ được đưa ra thảo luận trong các cuộc đàm phán với chính quyền mới tại Damascus.
Trong một tuyên bố vào tháng này, Al-Sharaa nhấn mạnh rằng quan hệ giữa Syria và Nga là phục vụ lợi ích chung. Trong một cuộc phỏng vấn được công bố vào Chủ nhật, ông khẳng định Syria và Nga có những lợi ích chiến lược chung, thể hiện thái độ hòa giải, mặc dù ông không đi vào chi tiết cụ thể.
>> Xem thêm:
- Ukraine cáo buộc Nga tấn công vô nhân đạo vào đúng ngày Giáng Sinh.
- Nga sẵn sàng thỏa hiệp với Trump về cuộc chiến ở Ukraine.