- Ngày càng nhiều nhà sản xuất rời khỏi Trung Quốc khi thuế quan làm giảm lợi nhuận vốn đã rất mỏng.
- Các nhà mua hàng Mỹ gây áp lực đòi giảm giá 10%, các công ty Trung Quốc phản đối.
- Các chính quyền địa phương thiếu tiền mặt của Trung Quốc đang gặp khó khăn trong việc hỗ trợ.
Đơn đặt hàng đã biến mất đối với Richard Chen, người sản xuất đồ trang trí Giáng sinh ở miền nam Trung Quốc cho các nhà bán lẻ Mỹ, bao gồm Walmart (WMT.N) và Costco (COST.O), do phải đối mặt với các mức thuế quan tàn khốc của Mỹ.
Ông Chen, người có trụ sở tại trung tâm sản xuất Đông Quản, cho biết: “Các đơn đặt hàng chỉ bằng một nửa so với năm ngoái”.
Ông Chen từ chối tiết lộ chi tiết về các đợt giảm giá mà ông đã đồng ý: “Không còn dư địa để cắt giảm giá nữa. Nhưng để có đơn đặt hàng, đôi khi chúng tôi phải chấp nhận giảm giá... chúng tôi không có lựa chọn nào khác. Chúng tôi đang bị lỗ.”
Vào ngày 4 tháng 2, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã áp dụng mức thuế quan mới 10% đối với 400 tỷ đô la hàng hóa Trung Quốc xuất khẩu hàng năm sang Mỹ, với thêm 10% thuế quan được công bố vào ngày 4 tháng 3 và các mức thuế quan đối ứng tiếp theo dự kiến vào ngày 2 tháng 4.
>> Xem thêm: Các nhà sản xuất ô tô sẽ bị ảnh hưởng như thế nào bởi thuế quan của Trump?
Các nhà cung cấp Trung Quốc và khách hàng Mỹ của họ hiện đang đối mặt với thực tế nghiệt ngã rằng cuộc chiến thương mại này sẽ gây ra tác động mạnh hơn so với nhiệm kỳ đầu tiên của Trump vào năm 2018.
Lần này khác biệt vì các nhà sản xuất hàng cấp thấp đã phải vật lộn với lợi nhuận rất mỏng, vì vậy họ không thể cắt giảm giá để giúp đỡ khách hàng Mỹ của mình, và các chính quyền địa phương Trung Quốc vốn có thể đã hỗ trợ để bảo vệ việc làm thì hiện tại hầu hết đều quá thiếu tiền mặt để cung cấp các khoản trợ cấp mới.
LỢI NHUẬN MỎNG
Các nhà cung cấp ước tính tiền lương đã tăng từ 2-5% kể từ cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung đầu tiên vào năm 2018, trong khi chi phí nguyên liệu thô đã tăng ở một số lĩnh vực và cạnh tranh từ nước ngoài đã gia tăng, khiến các mức thuế quan mới nhất của Trump trở thành giọt nước tràn ly đối với nhiều nhà sản xuất hàng cấp thấp.
Liz Picarazzi, người sáng lập và CEO của công ty thùng rác Citibin có trụ sở tại Brooklyn, cho biết hàng hóa của bà sản xuất tại Trung Quốc hiện phải chịu mức thuế quan 52,5% và bà không còn đủ khả năng để sản xuất ở đó nữa.
Bà nói: “Toàn bộ hoạt động kinh doanh của tôi dựa trên mức thuế dài hạn là 7,5%. Đây thực sự là một cú sốc,” bà nói, đề cập đến hai đợt tăng thuế 10% đối với hàng hóa Trung Quốc ngoài mức thuế nhôm toàn cầu 25%.
“Chúng tôi biết điều này sắp xảy ra nhưng không có cách nào bất kỳ công ty nào có thể giảm thiểu thêm 45% thuế quan.”
>> Xem thêm: Chính sách "America First" - Mỹ tạm dừng đóng góp tài chính cho WTO
Theo các cuộc phỏng vấn với 10 nhà sản xuất và xuất khẩu Trung Quốc cùng hai giám đốc điều hành bán lẻ có trụ sở tại Mỹ có liên quan đến chuỗi cung ứng Trung Quốc, các khách hàng Mỹ đang gây áp lực đòi giảm giá 10%.
Họ cho biết các cuộc đàm phán đang diễn ra mang lại mức giảm giá trung bình từ 3% đến 7% từ các nhà cung cấp.
Jonathan Chitayat, giám đốc khu vực châu Á của Genimex Group, một nhà sản xuất theo hợp đồng cho nhiều loại sản phẩm, có 70% doanh thu từ khách hàng Mỹ, cho biết: “Bạn có những công ty ở Mỹ có hàng trăm nhà máy làm việc cho họ gửi thư hàng loạt yêu cầu giảm giá 10% đồng loạt từ tất cả các nhà cung cấp trên tất cả các sản phẩm”.
“Thành thật mà nói, hầu hết mọi người không có 10% để giảm. Có lẽ họ có thể làm điều đó cho một hoặc hai đơn hàng, nhưng 7% dường như là giới hạn đối với hầu hết mọi người.”
Về phía Trung Quốc, các nhà cung cấp đã bị thiệt hại vào năm 2018 khi một số khách hàng Mỹ từ chối thanh toán các lô hàng container chịu mức thuế quan cao hơn hiện đang yêu cầu thanh toán trước thay vì chờ đợi 30-90 ngày sau khi gửi hóa đơn.
Dominic Desmarais, giám đốc giải pháp tại Liya Solutions, công ty kết nối các doanh nghiệp vừa và nhỏ với các nhà cung cấp ở Trung Quốc sản xuất mọi thứ từ đồ chơi đến đồ nội thất và các sản phẩm từ titan, cho biết: “Chúng tôi đã nói với khách hàng Mỹ ngay khi Trump đắc cử rằng điều khoản thanh toán là 100% trả trước khi đặt hàng vì chúng tôi đã lường trước cơn ác mộng thuế quan này”.
NGUY CƠ CẮT GIẢM VIỆC LÀM
Các mức thuế quan đã gây ra xáo trộn cho trung tâm công nghiệp của Trung Quốc và có thể dẫn đến tình trạng sa thải đáng kể khi các nhà máy đóng cửa hoặc thu hẹp quy mô, các nhà phân tích và nhà sản xuất cho biết.
He-Ling Shi, một giáo sư kinh tế tại Đại học Monash ở Melbourne, cho biết các nhà sản xuất Trung Quốc đang chịu nhiều áp lực khác nhau.
Giáo sư Shi nói: “Tôi đã nhận thấy rằng khá nhiều doanh nghiệp đã quyết định đóng cửa”.
Nghiên cứu học thuật từ Đại học Stanford sau năm 2018 cho thấy mỗi mức tăng thuế quan 1% đã tác động đến lợi nhuận của các nhà cung cấp Trung Quốc 0,35%.
Cuộc chiến thương mại đó cũng dẫn đến việc mất khoảng 3,5 triệu việc làm trong lĩnh vực sản xuất của Trung Quốc, theo tính toán của Reuters dựa trên ước tính của Dartmouth về tỷ lệ phần trăm việc làm sản xuất mà Trung Quốc đã mất.
Các nhà phân tích cho biết còn quá sớm để ước tính thiệt hại sẽ là bao nhiêu lần này.
Một số khách hàng Mỹ tin rằng chính quyền Trung Quốc sẽ can thiệp để hỗ trợ các ngành sản xuất địa phương của họ bằng cách giảm thuế bổ sung, trợ cấp tiền thuê nhà và tiện ích hoặc các hỗ trợ khác như họ đã làm trong quá khứ - bao gồm cả năm 2018.
Một giám đốc điều hành bán lẻ có trụ sở tại Mỹ, người từ chối nêu tên vì không được phép phát ngôn với giới truyền thông, cho biết: “Tôi đã đến thăm hàng trăm, có lẽ hàng nghìn nhà máy Trung Quốc, và hiểu được tầm quan trọng của những nhà máy này đối với chính quyền địa phương, chắc chắn sẽ có sự hỗ trợ khi cần thiết”.
Một số nhà cung cấp được Reuters phỏng vấn cho biết, cho đến nay, vẫn chưa có sự hỗ trợ mới nào.
Giáo sư kinh tế Shi cho biết gánh nặng nợ nần lớn của chính quyền địa phương, nhiều nơi đang bị đè nặng bởi cuộc khủng hoảng bất động sản đang diễn ra, sẽ ngăn cản họ hào phóng trợ cấp như trước đây.
Ông nói: “Nếu không có tiền trong túi, làm sao họ có thể cung cấp bất kỳ khoản trợ cấp nào?” đồng thời nói thêm rằng bất kỳ động thái nào khiến họ lún sâu hơn vào nợ nần sẽ không được chính phủ trung ương Trung Quốc hoan nghênh.
Thông điệp từ Bắc Kinh là các nhà xuất khẩu có thể chuyển hướng sang các thị trường khác và 1,4 tỷ khách hàng của chính Trung Quốc, nhưng đó cũng là một chiến lược khó khăn trong thời điểm dư thừa năng lực sản xuất và nhu cầu trong nước suy yếu.
Trong khi một trong những mục tiêu đã nêu của chế độ thuế quan của Trump là thu hút sản xuất trở lại Mỹ, bà Picarazzi của Citibin cho biết bà đã xem xét khả năng này ít nhất nửa tá lần và nó vẫn không khả thi về mặt chi phí và chất lượng.
Hiện tại, khi bà chuẩn bị chuyển 100% hoạt động sản xuất sang Việt Nam, bà cho biết đã khuyên khách hàng của mình chuẩn bị cho việc giá cả sẽ cao hơn.
Bà nói: “Đây thực sự là một điều không công bằng mà chính phủ Mỹ đang làm với các công ty và người tiêu dùng Mỹ. Không có lòng yêu nước nào trong việc hủy hoại các công ty Mỹ cả”.
