- Việc gia hạn ngăn không để thuế quan giữa Mỹ và Trung Quốc tăng trở lại.
- Trump cho biết Trung Quốc đã “hợp tác khá tốt”.
- Các nhà phân tích thương mại nhận định việc gia hạn này sẽ tạo điều kiện thuận lợi hơn cho cuộc gặp giữa Trump và Tập Cận Bình.
Mỹ và Trung Quốc gia hạn đình chiến thuế quan thêm 90 ngày
Mỹ tạm hoãn áp thuế cao hơn đến tháng 11
Mỹ và Trung Quốc đã gia hạn đình chiến thuế quan thêm 90 ngày, tránh được việc áp thuế ba con số lên hàng hóa của nhau, trong bối cảnh các nhà bán lẻ Mỹ chuẩn bị tăng cường dự trữ hàng hóa trước mùa mua sắm cuối năm quan trọng.
Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo trên nền tảng Truth Social rằng ông đã ký một sắc lệnh hành pháp tạm hoãn việc áp thuế cao hơn cho đến 12:01 sáng theo giờ EST (12:01 GMT+7+) ngày 10/11, với tất cả các điều khoản khác của thỏa thuận đình chiến được giữ nguyên.
Bộ Thương mại Trung Quốc sáng thứ Ba đã ban hành quyết định tạm hoãn áp thuế bổ sung, đồng thời lùi lại 90 ngày việc bổ sung các công ty Mỹ mà họ đã nhắm mục tiêu vào tháng 4 vào danh sách hạn chế thương mại và đầu tư.
Trong sắc lệnh hành pháp, Tổng thống Trump nêu rõ: “Hoa Kỳ tiếp tục thảo luận với Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (PRC) để giải quyết tình trạng thiếu đối ứng trong quan hệ thương mại giữa hai nước cũng như những lo ngại về an ninh quốc gia và kinh tế của chúng ta. Thông qua các cuộc thảo luận này, phía PRC tiếp tục thực hiện các bước quan trọng nhằm khắc phục các thỏa thuận thương mại thiếu đối ứng và giải quyết các vấn đề Hoa Kỳ quan ngại liên quan đến kinh tế và an ninh quốc gia.”
Thỏa thuận đình chiến thuế quan giữa Bắc Kinh và Washington vốn dự kiến sẽ hết hạn vào 12:01 sáng thứ Ba theo giờ EDT (11:01 GMT+7). Việc gia hạn đến đầu tháng 11 giúp kéo dài thời gian quan trọng cho đợt tăng nhập khẩu theo mùa vào mùa thu để chuẩn bị cho mùa Giáng sinh, bao gồm các mặt hàng điện tử, quần áo và đồ chơi ở mức thuế thấp hơn.
Phản ứng từ hai nước và với chuyên gia về mức thuế mới
Sắc lệnh mới ngăn việc thuế nhập khẩu của Mỹ đối với hàng hóa Trung Quốc tăng vọt lên 145%, trong khi thuế của Trung Quốc đối với hàng Mỹ vốn được đặt ở mức 125% — những mức thuế này sẽ gần như tạo ra một lệnh cấm thương mại giữa hai nước. Thay vào đó, mức thuế hiện tại vẫn được giữ nguyên — ít nhất là tạm thời — ở mức 30% đối với hàng Trung Quốc, và 10% đối với hàng Mỹ.
“Chúng ta sẽ chờ xem điều gì xảy ra,” Trump nói tại một cuộc họp báo hôm thứ Hai, nhấn mạnh mối quan hệ tốt đẹp mà ông gọi là đang có với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.
Trung Quốc cho biết việc gia hạn là “một biện pháp nhằm tiếp tục thực hiện nhận thức chung quan trọng mà hai nguyên thủ đạt được trong cuộc điện đàm ngày 5/6,” và rằng điều này sẽ mang lại sự ổn định cho nền kinh tế toàn cầu.
Trump nói với CNBC tuần trước rằng Mỹ và Trung Quốc đang tiến rất gần đến một thỏa thuận thương mại, và ông sẽ gặp ông Tập trước cuối năm nếu đạt được thỏa thuận.
“Đây là tin tích cực,” Wendy Cutler — cựu quan chức thương mại cấp cao của Mỹ, hiện là Phó Chủ tịch Viện Chính sách Xã hội Châu Á — nhận xét. “Kết hợp với một số bước hạ nhiệt mà cả Mỹ và Trung Quốc đã thực hiện trong vài tuần qua, điều này cho thấy cả hai bên đang cố gắng xem liệu họ có thể đạt được một thỏa thuận nào đó để mở đường cho cuộc gặp Tập – Trump vào mùa thu này hay không.”
Tiếp tục “hạ nhiệt” thương mại
Hai bên hồi tháng 5 đã tuyên bố đình chiến thương mại sau các cuộc đàm phán tại Geneva, Thụy Sĩ, đồng ý về một giai đoạn 90 ngày để tiếp tục thương lượng. Họ lại gặp nhau tại Stockholm, Thụy Điển vào cuối tháng 7, và đoàn đàm phán Mỹ khi trở về Washington đã khuyến nghị Trump gia hạn thời hạn này.
Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent nhiều lần cho biết mức thuế nhập khẩu ba con số mà cả hai bên áp lên hàng hóa của nhau hồi mùa xuân là không bền vững và trên thực tế đã áp đặt một lệnh cấm thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
“Đàm phán kiểu Trump thì thường kéo dài đến tận phút chót,” Kelly Ann Shaw — cựu quan chức thương mại cấp cao Nhà Trắng trong nhiệm kỳ đầu của Trump, nay thuộc hãng luật Akin Gump Strauss Hauer & Feld — nhận xét.
Bà cho rằng Trump có khả năng đã gây sức ép buộc Trung Quốc nhượng bộ thêm trước khi đồng ý gia hạn. Hôm Chủ nhật, Trump đã thúc ép Trung Quốc tăng gấp bốn lần lượng mua đậu tương, dù các nhà phân tích nghi ngờ tính khả thi của yêu cầu này. Trump không nhắc lại yêu cầu này vào thứ Hai.
“Toàn bộ lý do của việc tạm dừng 90 ngày ngay từ đầu là để đặt nền móng cho các cuộc đàm phán rộng hơn, và cuối tuần qua đã có nhiều thông tin xoay quanh mọi thứ từ đậu tương đến kiểm soát xuất khẩu và dư thừa công suất,” Shaw cho biết.
Ryan Majerus, cựu quan chức thương mại Mỹ, hiện làm việc tại hãng luật King & Spalding, nhận định thông tin này sẽ cho cả hai bên thêm thời gian giải quyết các vấn đề thương mại tồn đọng lâu nay.
“Điều này chắc chắn sẽ làm giảm bớt lo ngại của cả hai phía khi các cuộc đàm phán tiếp tục, và khi Mỹ và Trung Quốc hướng tới một thỏa thuận khung vào mùa thu,” ông nói.
Số liệu của Bộ Thương mại Mỹ công bố tuần trước cho thấy nhập khẩu từ Trung Quốc đầu năm nay đã tăng vọt để né thuế của Trump, nhưng giảm mạnh trong tháng 6. Thâm hụt thương mại của Mỹ với Trung Quốc trong tháng 6 đã giảm khoảng một phần ba, xuống còn 9,5 tỷ USD — mức thấp nhất kể từ tháng 2/2004. Trong năm tháng giảm liên tiếp, thâm hụt thương mại Mỹ – Trung đã thu hẹp 22,2 tỷ USD, tức giảm 70% so với cùng kỳ năm trước.
Washington cũng đang gây áp lực buộc Bắc Kinh ngừng mua dầu của Nga để tạo sức ép lên Moscow về cuộc chiến tại Ukraine, và Trump đe dọa sẽ áp thuế bổ sung đối với Trung Quốc nếu không tuân thủ.
>> Xem thêm: Tổng thống Trump có thể trông như đang thắng trong cuộc chiến thương mại, nhưng vẫn còn nhiều trở ngại
